Neerlandica extra Muros. Jaargang 1975

[p. 3]

Van de IVN

Dutch studies in moeilijkheden. Over Dutch studies, het jaarboek van de IVN, bedoeld voor geïnteresseerden in de neerlandistiek die geen Nederlands lezen, hebben wij de lezers van NEM vanaf het begin, d.w.z. vanaf de oprichting van de IVN, zo goed mogelijk geinformeerd. De voorbereidende besprekingen, het samenstellen van redactie en redactieraad, de perikelen van het te laat verschenen eerste nummer, de aanbieding van dit nummer aan Belgische en Nederlandse autoriteiten, over dit alles is de laatste jaren in NEM geregeld geschreven.

We hadden gedacht in dit nummer te kunnen volstaan met de mededeling dat de kopij voor Dutch studies-2 was ingeleverd, ten teken dat de zaak nu marcheert en de uitgave van het jaarboek normaal voortgaat. Dit kunnen we ook inderdaad meedelen: de kopij is ingeleverd en de zaak marcheert inzoverre uitstekend, dat er bijdragen genoeg binnenkomen, zodat er één artikel dat voor het tweede deel bedoeld was moest blijven liggen, en dat de voorbereidingen voor het derde deel al weer een heel eind gevorderd zijn.

Helaas is dit niet alles. De verkoop van Dutch studies loopt namelijk niet goed. Op het moment van schrijven zijn er van de 1000 aangemaakte exemplaren 183 verkocht. Voor de uitgever, de firma Martinus Nijhoff, was dit aanleiding ons te schrijven: ‘Tenzij zich een spectaculaire verbetering in de verkoopcijfers voordoet of er een ruime subsidie beschikbaar komt, zien wij een zeer sombere toekomst voor Dutch studies, aangezien wij op deze basis niet verder kunnen gaan’.

We zullen uiteraard direct pogingen in het werk stellen voor dit jaarboek, dat ertoe probeert bij te dragen de internationaal nogal geïsoleerd staande neerlandistiek meer bekendheid te geven buiten België en Nederland, subsidie te krijgen. Maar daarmee alleen komen we er niet. Ook al zou de subsidiestroom onverwachts zo rijkelijk gaan vloeien dat het voortbestaan van Dutch studies tot in lengte van dagen verzekerd is, dan nog zouden we ook moeten bevorderen dat er meer exemplaren verkocht worden. Niet alleen terwille van de verkoopcijfers van de uitgever, maar vooral ook omdat Dutch studies nu eenmaal niet aan zijn doel beantwoordt als het niet verspreid en gelezen wordt.

We zouden daarom een dringend beroep willen doen op alle lezers van NEM in eigen kring te onderzoeken of er op een instituuts-, afdelings- of universiteitsbibliotheek, of bij geïnteresseerde particulieren, niet een of meer exemplaren van Dutch studies onder te brengen zijn. Dit verzoek geldt natuurlijk allereerst de docenten

[p. 4]

extra muros, maar ook in België en Nederland zijn zeker personen en instellingen te vinden waarvoor Dutch studies van belang kan zijn. De docenten extra muros hebben bij het verschijnen van het eerste nummer een vouwblad met gegevens over het jaarboek ontvangen. Omdat niet ieder van hen dit zal hebben bewaard en andere NEM-lezers het misschien niet gezien hebben, geven wij hier ter informatie de volledige tekst van de eerste bladzijde van deze folder:

Editors
P. Brachin, Sorbonne; J. Goossens, Munster, Louvain; P.K. King, Cambridge; J. de Rooij, Amsterdam (secretary).
Advisory Board
Walter Thys, Lille, Ghent (chairman); F. van Coetsem, Cornell; E. Erämetsä, Jyväskylä; W. Gobbers, Antwerp; K. Heeroma †, Groningen; R.P. Meijer, London; N. Morciniec, Wroclaw; N. de Paepe, Louvain; P. Ramat, Pavia; G.J. Resink, Indonesia; M. Rutten, Liège; H. Schultink, Utrecht; William Z. Shetter, Indiana; Jc. Smit, Melbourne; W.A.P. Smit, Utrecht; M. de Villiers, Stellenbosch; J. Weisgerber, Brussels; Charles Wilson, Cambridge; C.A. Zaalberg, Leiden.
Dutch studies provides information on various aspects of Dutch language and literature for those who do not read Dutch but are interested in this subject or in fields related to it. Its contents include original and translated articles, reviews, bibliographies, and, in particular, contributions giving the present position in various fields of research.
The language of the yearbook is English, but contributions in French and German, and occasionally in Dutch, will be included.
The Linguistics section of this first volume starts off with an article which deals with various aspects of the study of Dutch in Germany. One of the most important aspects is the relation between Dutch and German as cognate but separate languages. The second contribution gives a survey as well as an evaluation of the study of Dutch grammar. The third article deals with accentual problems.
The Literature section contains two extensive articles on Dutch theatre in the Renaissance and a survey of studies on Hooft over the past twenty-five years. These contributions are preceded and follow-

[p. 5]

ed by two shorter articles on subjects dealing with Middle Dutch and modern Dutch literature.
The volume continues with a commemoration of the famous Dutch historian Johan Huizinga. Furthermore it provides a critical survey of the source material for the study of Dutch literature. The volume is completed by three reviews and two bibliographies.
Bibliographical data:
1974. XII, 215 pages. (ISBN 90 247 1632 2) Guilders 45.-

De tweede bladzijde bevatte de inhoud van het eerste nummer; die is ook te vinden in NEM-21, blz. 63-64.

Dutch studies kan besteld worden bij Martinus Nijhoff, Boekhandel en Uitgeversmij., postbus 269, Den Haag, Nederland.

jdr

De lectorenproblematiek (eindelijk!) op Europees niveau. Wij beschikken sedert kort over copieën van vertrouwelijke stukken die betrekking hebben op besprekingen in de Raad van Europa te Straatsburg in de jaren 1973 en 1974 betreffende de positie van de taal-lectoren in Europees verband. De Europese benadering waarvan wij nu de gelukkige en hoopvolle getuigen zijn, is in onze eigen kring, acht jaar geleden duidelijk als de oplossing voorgesteld. Bij mijn openingswoord op het Derde Colloquium Neerlandicum in Den Haag op 5 september 1967 heb ik o.m. het volgende gezegd en het lijkt me belangrijk genoeg om het hier nog eens te herhalen: ‘Er is m.i. voor de problemen van de Nederlandse lector in Duitsland, zowel als voor die van de Italiaanse lector in België en de Duitse lector in Italië, een andere uitkomst weggelegd in de toekomst. Ik geloof dat wij moeten leren het hele probleem voor zijn Europese achtergrond te plaatsen en eerst de universiteiten van het Europa der Zes, later ook de andere, te betrekken in een regeling voor hen die uit een land van de Gemeenschap worden uitgezonden om in een ander land van de Gemeenschap de taal, de letterkunde, de geschiedenis of de instellingen van het land dat hen uitzendt, te onderwijzen. Als er één soort functionarissen is - voor zover deze term op universiteitsdocenten kan worden toegepast - die recht hebben op een Europees statuut, dan zijn het wel zij die hun taal in de andere landen van de Europese Gemeenschap onderwijzen.’

[p. 6]

Ook bij diverse andere gelegenheden heeft de IVN in publikaties en in besprekingen met de besturende overheidsorganen met nadruk gewezen op de noodzaak de lectoren Nederlands in het buitenland een behoorlijke, met hun opdracht overeenstemmende, d.w.z. een universitaire status te bezorgen. Het wekt enige bevreemding, dat de IVN nu pas verneemt dat de positie van de lectoren onderwerp van bespreking is geweest in de Raad van Europa.

In elk geval verheugen wij ons over besprekingen op hoog niveau aan de Europese vergadertafel waar de taak van de lector, de kwalificaties van de lector, zijn status, selectie en recrutering van lectoren, vakantie, promotie, promotie in het buitenland, reïntegratie in binnenlandse dienst, sociale zekerheid enz. aan de orde worden gesteld. Ach, het klinkt allemaal wel als ons vertrouwde muziek. In dit stadium treden wij liever niet in details over deze in totaal 48 blzn. tellende stukken die ons door het Bestuur van het Hoger Onderwijs en het Wetenschappelijk Onderzoek van het Belgische Ministerie van Nationale Opvoeding en Nederlandse Cultuur werden toevertrouwd. Het spreekt meer dan vanzelf dat we de evolutie van nabij zullen volgen en er in de toekomst nader op zullen terugkomen.

wt

Prof. Rutten onderscheiden. Ons medelid in het dagelijks bestuur, prof. dr. M. Rutten van de Rijksuniversiteit te Luik, werd in oktober 1974 door de Koninklijke Academie voor Nederlandse taal- en letterkunde onderscheiden met de Joris Eeckhoutprijs voor Nederlandse letterkunde (1973) voor zijn werk over De Interludiën van Karel van de Woestijne, in 1972 verschenen als ‘Fascicule CXCVI’ in de reeks uitgaven van de Faculteit van de Letteren en Wijsbegeerte. De redactie van NEM wenst prof. Rutten van harte geluk met deze onderscheiding.

wt

Jaarverslag 1973 van het Bestuur der Internationale Culturele Betrekkingen. We ontvingen een exemplaar van dit 109 + XIX bladzijden tellende verslag, uitgegeven door het Ministerie van Nederlandse Cultuur. Het is een uitvoerige, gedetailleerde opsomming van de activiteiten van ICB over een heel jaar. Twee punten daarin zijn voor ons van belang: ten eerste geeft dit jaarverslag ons een inzicht in de begroting van het Bestuur van de ICB en de plaats in de begroting voorbehouden aan de buitenlandse neerlandistiek (blz. 8). Op een totale begroting (Nederlandse en Franse sector samen) van 223.869.000 Bfr. bedraagt de post ‘Belgische instituten

[p. 7]

en leerstoelen in het buitenland’: 10.308.000 Bfr. Deze post is samengesteld uit de volgende bedragen:

1e.	‘gemeenschappelijke sector’: 3.110.000 Bfr.;
2e.	‘Nederlandse sector’: 6.135.000 Bfr.;
3e.	‘Franse sector’: 1.063.000 Bfr.

Hierbij geeft het verslag de volgende toelichting: ‘In de nationale sector gaan de bedragen uitsluitend naar de Academia Belgica te Rome. Voor de Nederlandse cultuur worden hier bedoeld: Het Studententehuis te Amsterdam, de toelagen aan lectoraten en cursussen Nederlandse taal- en letterkunde, het aanschaffen van didactisch materiaal ten behoeve van de leerkrachten en bibliotheken en de toelage aan de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek en bovendien de organisatie van vakantiecursussen Nederlands te Gent en te Hasselt voor buitenlandse studenten’.

Over de verdere opdeling van het budget tussen de hiervoor genoemde instellingen, toelagen en cursussen bevat het verslag geen gegevens.

Ten tweede vindt men in het jaarverslag onder de hoofding ‘Onderwijs en wetenschappen’ een paragraaf ‘Neerlandistiek’ (blz. 55-57). Hierin wordt het in 1973 getelde aantal ‘lectoraten’ per land opgesomd en wordt o.m. ook gewezen op de samenwerking tussen de IVN en het Bestuur van de ICB. Dit overzicht bevat ook wel enkele onnauwkeurigheden die naar wij hopen uit een volgend verslag zullen kunnen worden weggewerkt.

wt