Neerlandica extra Muros. Jaargang 1966

[p. 3]

Nieuwe docentschappen en mutaties

Sedert de vorige aflevering van dit blad (november 1965) zijn de volgende nieuwe docentschappen en mutaties te onzer kennis gekomen.

Europa

Nieuw Nederlands lectoraat aan nieuwe Duitse universiteit. Van Prof. Dr. S. Grosse, directeur van het Germanistisch Instituut van de voor kort opgerichte Ruhr-Universität te Bochum-Querenburg, ontvingen wij bericht, dat aan zijn instituut spoedig een Nederlands lectoraat zal worden verbonden. De zojuist benoemde lector is de Vlaming, Dr. K. Wauters, over wie nadere bijzonderheden ons nog ontbreken.

Een derde lector aan het Dolmetscher-Institut te Heidelberg. Naast Mevrouw A.C. Gewin-Salm en de Heer H. Dörner, aldaar sedert vele jaren werkzaam, is aan het D.I. te Heidelberg benoemd Mevrouw O.C. Möller-Schut, geboren 1938 te Bandung. Zij bezit het Nederlandse staatsburgerschap, liep het gymnasium af te Terneuzen en studeerde te Heidelberg en Utrecht. Mevrouw Möller heeft een gedeelte van de lessen van Mevrouw Gewin overgenomen.

Aan de Universiteit te Kiel werd de Lehrbeauftragter voor Nederlands Dr. H. Wiencke gepensioneerd als leraar aan het stedelijk gymnasium. Hij vertrok metterwoon naar elders.

Auslands- und Dolmetscher Institut te Mainz-Germersheim. De leiding van de Nederlandse Cursussen alhier is overgegaan op de leider van de Duitse Afdeling: Prof. Dr. Dr. G. Mayer.

Rectificatie. In het vorig nummer van dit blad werd meegedeeld dat Drs. R.G.M.G. Leclercq die waarschijnlijk in november tot lector te Würzburg zal worden benoemd, alumnus van de R.K. Universiteit te Nijmegen zou zijn. De Heer Leclecrq is evenwel van de R.U. te Utrecht afkomstig.

Nederlands onderwijs aan een derde universiteit in Finland. Behalve aan de universiteiten te Helsinki en Juväskylä worden er sinds september 1965 Nederlandse taalcursussen gegeven aan de Universiteit te Turku. En wel op initiatief van de hoogleraar in de germanistiek Prof. Dr. Pentti Tilvis. Sinds 1960 is Nederlands een verplicht examenvak voor studenten die hun ‘Laudatur’ Duits willen behalen (ongeveer ons candidaatsexamen). Zoals uit de inlichtingen van de nieuwbenoemde lector (zie beneden) blijkt, wijdt Prof. Tilvis binnen het kader van de Germaanse filologie veel aandacht aan het Nederlands. Zijn kennis van zaken op dit gebied blijkt uit zijn proefschrift ‘Prosa-Lancelot Studien’, nr. 110, serie B van de suomalaisen tiedeakatemian toimituksia, Helsinki, 1957, die blijkens een brief van Prof. Dr. J. van Mierlo aan de auteur door deze hooggewaardeerd werden. Prof. Tilvis onderhoudt contacten o.a. met de Proff. Frings, Maartje Draak en Minis.

De lector bovenvermeld is Dr. theol. A.J. Borst, geboren 1932 te Alkmaar. Na zijn gymnasiale opleiding te Bergen op Zoom studeerde Dr. Borst twee jaren filosofie te Liesbosch-Princenhage en daarna 1954-'60 theologie te Rome. Sinds het laatste jaar is hij als katholiek priester in Finland werkzaam. De eerste cursus Nederlands werd bezocht door 40 studenten, waarvan er zich 34 voor het examen meldden. Daar leerboeken met Fins als basistaal ontbreken, behelpt men zich met Nederlands-Duitse grammatica's en woordenboeken.

Twee assistent-lectoren van Prof. Weevers verdwenen. De damens Drs. C.C. van der Leek en Drs. A.M. Zwaneveld hebben beiden haar post verlaten; de ene wegens huwelijk; de andere is overgeplaatst naar ons onbekende bestemming.

Nieuwe leerstoel Nederlandse Literatuurwetenschap te Oslo. Op 1.7.1966 zal deze leerstoel worden opgericht, waarheen Dr. K. Langvik Johannessen, op 15.1.1965 tot hoogleraar in de Algemene Literatuurwetenschap benoemd, dan zal overgaan. Behalve Mevrouw Drs. Eliassen-de Kat, die het practisch taalonderwijs verzorgt, geeft gedurende het studiejaar 1965-'66 ook de Heer M.C.A. Brongers Nederlands, en wel historische grammatica en cultuurgeschiedenis.

[p. 4]

Eerste Nederlands lectoraat in Portugal. Sedert kort is als lector aan de Universiteit te Lissabon werkzaam Drs. Luis Crespo Fabiǎo, wiens naam als lector in de Portugese taal en letterkunde aan de Universiteit te Utrecht (1961-'65) in een courantenverslag van een door hem gehouden lezing ‘Over de moeilijkheden van een Portugees met de Nederlandse taal’ i.d.t. onze aandacht trok. De Heer Fabiǎo, geboren 1925 in Brazilië, heeft de Portugese nationaliteit. Hij bezit diploma's voor een groot aantal talen, werd in 1956 met hoogste vermelding benoemd tot leraar aan de Portugese rijkslycea en onderwees in verschillende steden Duits, Engels en pedagogiek. In 1959 ging hij op uitnodiging van de Portugese regering als bursaal naar ons land om Nederlandse taal- en letterkunde te studeren. Bij elkaar vertoefde de Heer Fabiǎo dus 6 jaren in Nderland. Hij is doctorandus in de Germaanse talen en in de pedagogiek. Over zijn recente publicaties, zie elders in dit blad.

Canada

Een tweede Canadese universiteit met Nederlands onderwijs is de University of Alberta te Calgary in West-Canada. De docent is Prof. Dr. R. Breugelmans, Assoc. Professor in de Duitse taal- en letterkunde, Algemene moderne literatuur en Nederlands literatuur. Prof. Breugelmans die op 16.8.1925 te Antwerpen geboren werd, studeerde aan de R.U. te Gent, behaalde aldaar in 1948 summa cum laude zijn licentiaat in de filosofie en letteren, groep Germaanse filologie (Engels, Duits en Nederlands), en promoveerde in 1953 maxima cum laude eveneens te Gent in dezelfde faculteitsafdeling.

1948-'49 was hij wetenschappelijk medewerker aan het Bureau voor ethnografische Documentatie, 1949-'55 leraar aan het Atheneum te Elisabethstad (Congo), 1955-'56 aan dat te Usumbura (Ruanda-Urundi) en tegelijkertijd professor aan het pré-universitaire instituut aldaar. 1956-'57 doceerde hij aan een zelfde instituut te Elisabethstad. Met ingang van juni 1960 werd Prof. Breugelmans benoemd tot gewoon hoogleraar aan de Staatsuniversiteit van Belgisch Congo en Ruanda Urundi te Elisabethstad.

Vanaf september 1961 was hij Assist. Professor in de Moderne talen aan de Universiteit van Alberta te Calgary, waar hij vanaf april 1965 de rang van Associate Professor bekleedt. Prof. Breugelmans is er na herhaaldelijk aandringen in geslaagd, een cursus ‘Netherlandic Literature and its cultural background’ op het programma van het Department of Modern Languages te plaatsen. Deze cursus zal vanaf het academisch jaar 1966-'67 gedoceerd worden, in principe in het Engels, met Engelse vertalingen uit de Nederlandse literatuur als basisteksten. Indien alle studenten Nederlands- of Duitstalig mochten zijn, zullen oorspronkelijke teksten of de gemakkelijker te verkrijgen Duitse vertalingen worden gebruikt. Door de tussenkomst van de Werkcommissie heeft Prof. Breugelmans zowel van de Directie voor de Letteren van het Belgische Ministerie van Nationale Opvoeding en Cultuur als van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde de toezegging gekregen dat hem hulp zal worden verleend voor het vormen van een Nederlandse bibliotheek.

Verenigde Staten

Van de University of Texas, Austin, Texas, ontvingen wij bericht, dat op instigatie van Prof. Dr. E. Polomé, directeur van het Centrum voor Aziatische Studies, en Prof. Dr. S.N. Werbow, hoogleraar in de middeleeuwse Germaanse talen, besloten is in het kader van het Dept. of Germanic Languages een programma ‘Netherlandic Language and Area’ in te voeren. Prof. Polomé, Belg van geboorte, die zijn licentiaat in 1943 te Leuven verwierf. en in 1947 te Brussel promoveerde, is in hoofdzaak linguïst.

Prof. Werbow is Amerikaan, doch heeft een jaar aan de R.U. te Groningen gestudeerd. Met ingang van 1.7.1966 is er een jonge Nederlander tot Assist. visiting Professor benoemd, die het eerste jaar een cursus: ‘Intentive Dutsch’ en een over ‘Cultural backgrounds’ zal geven. Deze zocht reeds contact met de Werkcommissie, zodat wij in het komende nummer van dit blad hierover meer zullen kunnen meedelen.

De verdere ontwikkeling van het programma beoogt de invoering van tweede-jaarscolleges. Deze zullen lectuur, conversatie en opstellen over Nederlandse cultuur en literatuur omvatten. Bovendien zal door Prof. Polomé een inleiding in het Middelnederlands worden gegeven. En tevens een college over historische grammatica. De Nederlandse letterkunde vanaf het begin tot heden zal in vier cursussen door Prof. Werbow en de pas benoemde Nederlandse gasthoogleraar behandeld worden.

[p. 5]

Zuid-Afrika

Prof. Dr. T.T. Cloete van de Universiteit te Port Elizabeth. In de aflevering 4 van dit blad deelden wij het een en ander mede over Prof. Dr. T.T. Cloete, ter gelegenheid van zijn benoeming in 1965 tot hoogleraar in de Afrikaanse en Nederlandse Letterkunde aan de nieuw gestichte Universiteit te Port Elizabeth. Aanvullend willen wij hier vermelden, dat Prof. Cloete, die in 1949-'53 te Amsterdam studeerde en bij Prof. N.P. van Wijk Louw promoveerde, in 1963, dus nog als hoogleraar te Potchefstroom, met een beurs voor wetenschappelijk onderzoek van de ‘Nasionale Raad vir Sosiale Navorsing’ naar Amsterdam en Oxford kwam. Prof. Cloete is tevens Senior Lector in de Afrikaanse en Nederlandse Taalkunde. Dit lectoraat zal spoedig een leerstoel worden.