Neerlandia/Nederlands van Nu. Jaargang 114

[p. 50]

Signalementen

Nederlandse Taalkunde

In Nederlandse Taalkunde 2010/2 behandelen A. Neijt, R. Schreuder en C. Jansen de tussenklank e(n) in samenstellingen. J. Evers-Vermeul gaat na of er een relatie is tussen de zinspositie en de functie van het woordje dus. J van Kampen en M. de Vries discussiëren in drie verschillende artikelen over het fenomeen van de topicverschuiving. F. van de Velde bespreekt ontwikkelingen in de linkerperiferie van de nominale constituent en in een tweede artikel behandelt hij het verdwijnen van een linguïstisch taboe. A. Foolen heeft het over nominale groei. (PD)

Nederlandse Taalkunde, ISSN 1384 5845, jaargang 15 (2010), nr. 2, pp. 123-257

Van Dale hedendaags Nederlands

De eerste uitgave van Van Dale Groot woordenboek hedendaags Nederlands (VDHN) verscheen in 1984 onder redactie van Piet van Sterkenburg en Wil Pijnenburg. De tweede en derde uitgave (1991 en 2002) onder redactie van Van Sterkenburg. Bij deze wordt alleen maar Van Dale als ‘redacteur’ genoemd. Voor het eerst verschijnt het boek in twee delen en in een iets kleiner formaat. De opbouw van de lemma's, die van VDHN in de vorige uitgaven een bijzonder woordenboek maakte, met alle voorbeelden achter alle betekenissen, waarbij met getalletjes in superscript naar de betekenis verwezen werd, is nu aangepast. De voorbeelden staan nu bij de betekenissen. Nog steeds wijkt de behandeling van de Belgisch-Nederlandse woordenschat af van die in Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal (VDGN), hoewel beide woordenboeken op een vergelijkbare manier labels gebruiken. Terwijl VDGN uitlegt hoe de labels normatief geïnterpreteerd kunnen worden, doet VDHN dat niet. Beide woordenboeken hebben een eigen redactie. De redacties overleggen blijkbaar niet of onvoldoende over de behandeling van de Belgisch-Nederlandse woordenschat, zodat bij een normatieve interpretatie van de labels VDHN in nogal wat gevallen een element als Belgisch-Nederlandse standaardtaal beschouwt, maar VDGN niet, of omgekeerd. Dat geeft aan dat de methoden om de ‘aanvaardbaarheid’ van Belgisch-Nederlandse varianten in de standaardtaal te onderzoeken, tot uiteenlopende resultaten leiden. (PD)

Van Dale Groot woordenboek hedendaags Nederlands, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen, 2008, ISBN 978 90 6648 1619, 1881 pp. (+ bijlage over de Nederlandse zakenbrief, 19 pp.). Prijs: €99,-.

Van Dale Wielersportwoordenboek en andere woordenboeken

Van Dale Wielersportwoordenboek beschrijft ruim 2000 woorden uit de wielersport en het recreatiefietsen. In het boek worden chte wielertermen behandeld (aanhangfiets, Alpenrit, ANWB, autoverschrikker), termen die ook in andere sporten voorkomen (aankomst(span)doek, aansluiten, achterstand, afklokken) en termen die eigenlijk helemaal niets met sport te maken hebben (adelbrieven, aerodynamisch). In een wielersportwoordenboek horen natuurlijk ook heel wat Belgisch-Nederlandse termen thuis: kilometertjes afmalen, aspirant ‘renner tussen 12 en 14 jaar’. Die woorden krijgen het label Belg.N. Oorspronkelijk Belgisch-Nederlandse woorden als afzien, die nu ook in Nederland gebruikelijk zijn, krijgen geen label. Bij Van Dale zijn ondertussen ook nog drie andere woordenboeken verschenen: Van Dale Modern verdwijnwoordenboek met zo'n 750 verdwenen woorden: aamborstig ‘kortademig’, allumeuse ‘meisje dat of vrouw die mannen verliefd maakt en zich vervolgens aan hun aanzoek onttrekt’, armengesticht ‘tehuis voor arme mensen’...; Van Dale Modern nieuwewoordenboek met zo'n 1250 nieuwe woorden: aarsgewei ‘tatoeage vlak boven de bilspleet’, aquabike ‘soort van hometrainer in het water van een zwembad’, asobak ‘als onbehoorlijk groot beschouwde auto, m.n. voor verkeer in de stad’; Van Dale Modern uitdrukkingenwoordenboek met zo'n 800 uitdrukkingen: een aardje naar zijn vaartje hebben, Abraham gezien hebben... (PD)

Jan Luitzen, Van Dale Wielersportwoordenboek - Van afloper tot zweetdief en 2348 andere woorden uit de wielersport en het recreatiefietsen, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen, ISBN 978 90 6648 921 9, 235 pp. Prijs: €22,95.

Ton den Boon (red.), Van Dale Modern verdwijnwoordenboek - Van aamborstigheid tot zwijmelgeest en 748 andere verdwenen woorden, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen, ISBN 978 90 6648 896 0, 224 pp. Prijs: €22,95.

Ton den Boon (red.), Van Dale Modern nieuwewoordenboek - Van aasgierkapitalist tot zwemboerka en 1248 andere nieuwe woorden, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen, ISBN 978 90 6648 874 8, 237 pp. Prijs: €22,95.

Van Dale Modern uitdrukkingenwoordenboek - Het mag geen naam hebben en 799 andere uitdrukkingen, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen, ISBN 978 90 6648 887 8, 239 pp. Prijs: €22,95.

West-Vlaams zakwoordenboek

Zopas verscheen bij uitgeverij Artus het West-Vlaams Zakwoordenboek van Frans Debrabandere. Het is een handig boek voor Vlamingen en Nederlanders die graag willen weten wat achter dat raadselachtige taaltje van de West-Vla-

[p. 51]

mingen schuilgaat. Het is ook dienstig voor West-Vlamingen die het correcte Nederlandse woord voor een dialectwoord willen kennen, bv. roerzeef voor passe-vite of hangop voor crème boulie. Ze vernemen ook dat inregenen zowel West-Vlaams als Nederlands is. (PD)

Frans Debrabandere, West-Vlaams Zakwoordenboek, Artus, Antwerpen, 2010, ISBN 978 90 7904 8120, 146 pp. Prijs: €14,95.