Spelen met taal
Marcoen J.T.F. Cabbolet
Woordherhalingen gemaximaliseerd
‘Wat een weer weer’, zei de vrouw die bij de was was, ‘je waait gewoonweg van de weg weg’. Iedereen kent wel zinnen in het Nederlands waar een en dezelfde woordvorm meerdere malen achter elkaar voorkomt. Een heel bekende is ongetwijfeld deze: als vliegen achter vliegen vliegen, vliegen vliegen vliegensvlug.
Het is dan een liefhebberij om het aantal woordherhalingen te maximaliseren. Hier kan een algemene methode voor gegeven worden. De eerste stap is het vinden van een woordvorm die in één zin tegelijkertijd onderwerp, gezegde en lijdend voorwerp kan zijn. Dat levert zinnen op van de vorm X-en X-en X-en. Voorbeelden:
| • | Graven graven graven. |
| • | Mollen mollen mollen. |
| • | Zeven zeven zeven. |
Door dan een zin te construeren die bestaat uit hoofdzin en conditionele bijzin, komen we al direct op zesmaal dezelfde woordvorm achter elkaar: als X-en X-en X-en, X-en X-en X-en. Het aantal kan vervolgens nog tot tien worden verhoogd, als het onderwerp en het lijdend voorwerp ook nog een telwoord met dezelfde woordvorm bevatten (zeven zeven) of uit twee identieke substantieven bestaan waarvan het tweede een nabepaling is (bergen bergen). Voorbeelden:
| • | Als zeven zeven zeven zeven zeven, zeven zeven zeven zeven zeven. |
| • | Als bergen bergen bergen bergen bergen, bergen bergen bergen bergen bergen. |
In dat verband is het jammer om te moeten constateren dat de scheikundige eenheid mol (6·1023 eenheden) als meervoud molen heeft en niet mollen, zodat de zin als mollen mollen mollen mollen mollen, mollen mollen mollen mollen mollen, wat een ondergronds slagveld van kosmische proporties zou impliceren, dus helaas buiten beschouwing blijft.
Met tienmaal achter elkaar dezelfde woordvorm is de grens nog niet bereikt. Nog lang niet. De cabaretier Kees Torn heeft in een tv-programma van de VARA enkele handreikingen gedaan ter verdere uitbreiding:
| • | toevoeging van onder de makkelijk te X-en X-en na het woord als in de conditionele bijzin; |
| • | toevoeging van een eigennaam X-en; |
| • | toevoeging van een bijwoordelijke bijzin vóór de eigenaam. |
Wanneer Torns adviezen toegepast worden, kunnen in het bijzonder de volgende twee zinnen worden geconstrueerd:
| • | Als in de plaats waar onder de makkelijk te bergen bergen bergen bergen bergen bergen bergen, Bergen, bergen bergen bergen bergen bergen, bergen bergen bergen bergen bergen. |
| • | Als in de plaats waar van de makkelijk te zeven zeven zeven zeven zeven zeven zeven, Zeven, zeven zeven zeven zeven zeven, zeven zeven zeven zeven zeven. |
Dat zijn dus twee zinnen met achttienmaal dezelfde woordvorm achter elkaar. Semantisch gezien is het moeilijk voor te stellen dat de ene berg een andere berg kan bergen, terwijl van de andere kant een zeef wel andere zeven kan zeven. De tweede zin is dus zowel syntactisch correct als (met enige verbeelding) betekenisvol.
Het is dus een eigenschap van de Nederlandse taal dat er een syntactisch en semantisch correcte zin kan worden geconstrueerd met achttienmaal dezelfde woordvorm achter elkaar. De vraag rijst of er überhaupt een andere taal is met die eigenschap. Dus, om met de precieze vraagstelling af te sluiten: is er een andere natuurlijke taal waarin een syntactisch en semantisch correcte zin kan worden geformuleerd met minstens achttienmaal dezelfde woordvorm achter elkaar?
Auteursrechtelijk beschermd