Visser-Neerlandiaprijs
van de redactie
De Roets, een geval apart
In Vlaanderen werd zeven jaar geleden begonnen met De Roets, een nogal aparte historische weekkalender. Een kalender die dit jaar de Visser-Neerlandiaprijs voor cultuur kreeg. Omdat achter die kalender een heel verhaal schuilgaat, gingen we praten met de initiatiefnemers.
In de wandelgangen horen we van alles en nog wat over De Roets, uw weekkalender die vrij origineel schijnt te zijn. Waarover gaat het precies?
De Roets: ‘Laten we dan even beginnen bij het begin. Tijdens een sollicitatiegesprek een paar jaar geleden antwoordde een sollicitante met drie jaar Romaanse filologie achter de rug dat Peter Benoit een deejay was die in de jaren 80 samen met Peter Koelewijn furore maakte. De juryleden bekeken elkaar met gefronste wenkbrauwen. Wat later vroeg een leuke meid, die er intelligent uitzag, aarzelend: “Baekelandt, dat is toch die man van de baksteen, niet?” Een beetje triestige, maar vooral veelzeggende hedendaagse conversatie. Bij de nabeschouwing bleek het allemaal de schuld van het onderwijs, de tijdgeest, de ik-cultuur te zijn. Een van de stellingen was dat de jeugd alleen nog maar interesse heeft in fuiven... “Nu kun je twee dingen doen,” zei een jurylid, “je vindt dat erg en je blijft erover doorzeuren of je probeert er iets aan te doen.”
Vanuit die simpele achtergrond ontstond het idee om een kalender te ontwikkelen die zou dienen om de mensen wat extra kennis over hun roots bij te brengen. Overleden markante Vlamingen (her)ontdekken en het publiek hiervoor boeien werd de opdracht waarmee we het brede publiek tegemoet stapten.’
Wat is er zo origineel aan een kalender? Er liggen toch al honderd soorten kalenders in de boekwinkel. Of niet?
De Roets: ‘Dat klopt, maar als communicatiemedium in de huiskamer, het kleinste kamertje of de keuken is het toch niet te versmaden. Als je bij kalendergebruikers dagelijks interesse kunt wekken voor ons verleden, voor onze roots, voor onze boeiende en markante historische figuren, dan zit je wel met een medium dat lekker functioneel is. Op die manier een steentje bijdragen om op termijn het tij van de desinteresse voor onze eigen geschiedenis te helpen keren, loont de moeite en is de inspanning waard. Een kalender met een missie dus. Naïef? Ja, misschien wel. Et alors? Voor wie erin gelooft, is alles mogelijk...
Een paar befaamde en deskundige onderzoekers die vandaag bij Why5Research werkzaam zijn, werden benaderd met het doel inzicht te verwerven in de opportuniteiten, de marktmogelijkheden en de communicatiekracht van zo'n kalender. We wilden vooral niet in een impulsieve bui een project opstarten en dus zeker niet over één nacht ijs gaan. Daarom maakten we vooraf een representatieve dummy. Aan de hand daarvan werd onderzocht hoe de kalender initieel gepercipieerd en geëvalueerd werd en of hij er ook in zou kunnen slagen de gebruiker een wij-gevoel en een gevoel van Vlaamse trots bij te brengen. De onderzoekers, allemaal praktische en ervaren psychologen, peilden in fase 1 de betekenis, de beleving van tijd en de middelen die mensen hanteren om met tijd om te gaan.’
En dan?
De Roets: ‘Ze stelden vast dat de kalender - net als een agenda - de betekenis kreeg van een hulpmiddel dat de gebruiker in de mogelijkheid stelt om zijn tijd te managen en in te delen. Een hulpmiddel in het bedwingbaar maken van de tijd. Zowel door mannen als vrouwen werd de slogan Onze roots? Onze toekomst! duidelijk positief gewaardeerd. Het relateren van roots aan toekomst kwam vertrouwenwekkend en relevant over. De kalender kreeg definitief als werknaam De Roets en werd als jong en fris ervaren. Geïnspireerd door de resultaten van het onderzoek werden de oorspronkelijke structuur, de vormgeving en de tekststijl van de kalender bijgesteld. En we omringden ons met gedreven, gepassioneerde en deskundige historici, neerlandici en enthousiastelingen uit vele disciplines, mensen die ook vandaag nog allemaal gemotiveerd en pro Deo meespelen.’
Allemaal mooi en wel. Maar hoe komt u dan in die huiskamer terecht?
De Roets: ‘Goede vraag. We gingen op zoek naar een gedreven uitgever en kwamen na lang en kieskeurig zoeken en benchmarken terecht bij Uitgeverij Davidsfonds, die op het gebied van cultuur en geschiedenis tot de marktleiders behoort. We troffen er de meedenkende historica en uitgeefster Katrien De Vreese. Met onze missie Vlaanderen veroveren en een breed publiek helpen bereiken leek haar wel wat. En dat die uitgeverij daarenboven een bestand van een goeie 60.000 lezers-leden had, was mooi meegenomen. Zo werd in feite relatief snel de Roetstraditie geboren. Inmiddels ligt de kalender jaarlijks al onder vele kerstbomen. We startten met 3.900 exemplaren en halen vandaag 20.000 exemplaren. En ook veel Vlamingen in het buitenland reageren positief. Hun roots, hé. Dat we de jongeren nog niet bereiken, baart ons nog geen zorgen, maar het heeft wel onze volste aandacht.’