Neerlandia/Nederlands van Nu. Jaargang 114

[p. 41]

In de kijker

Internet als taalnaslagwerk

Uiteenlopende taalgebruikers - van scholieren, puzzelaars, studenten en taalliefhebbers tot professionals als tekstschrijvers, vertalers, redacteuren en wetenschappers - hebben met internet een scala aan woordenboeken en andere taalnaslagwerken onder handbereik. De informatie is eenvoudig te vinden en de betrouwbaarheid is over het algemeen groot: ze is vaak afkomstig van gerenommeerde aanbieders, en een groot deel (WNT, Groene Boekje, Hedendaags Nederlands, et cetera) heeft zich in een eerder, papieren leven bewezen. Lijkt de bron dubieus, dan is vergelijken met een andere bron een fluitje van een cent. Niet-professionals met niet meer dan een paar schoolwoordenboeken, een oude, eendelige encyclopedie en het Groene Boekje kunnen die probleemloos naar de papierbak brengen, tenzij ze niet altijd zin hebben om te moeten wachten tot hun computer is opgestart. Anders is dat voor bezitters van de grote Van Dale en vergelijkbare professionele woordenboeken, want die zijn alleen tegen betaling online beschikbaar. Professionele gebruikers kunnen hun oude boeken en cd-roms beter bewaren, want voor hen geldt: hoe meer bronnen, hoe beter. Bovendien zullen particulieren, in tegenstelling tot bijvoorbeeld vertaalbureaus en krantenredacties die een licentie aanschaffen, niet altijd willen betalen voor informatie die ze vaak al in papieren vorm hebben, zelfs al is die niet actueel.

Toch zullen ook zij zich vandaag de dag vooral bedienen van een lijstje favorieten met uiteenlopende taalsites. Al die lijstjes bij elkaar laten zien dat internet één uitgebreid, multifunctioneel én kwalitatief behoorlijk goed taalnaslagwerk is.

Uit: Nico Groen, ‘Taalhulp op internet - De belangrijkste online-taalnaslagwerken’. In: Onze Taal, jg. 79 (2010), nr. 5, pp. 132-135.

Axel Buyse over het Nederlands in Nederland en Vlaanderen

Veel Nederlanders beschouwen het Vlaams nog altijd als ‘een schattig taaltje’. ‘Zelf heb ik het niet meegemaakt: maar in gesprekken met sommige Vlamingen beginnen ze Engels te spreken’, vertelt Buyse. ‘Terecht klagen we over die houding, maar het zou fout zijn die incidenten uit te vergroten.’ [...] De laatste jaren is het steeds duidelijker geworden dat het kleinere Nederlandse taalgebied zich zal moeten verdedigen. Het valt Buyse op dat de zogenaamde ‘Nieuwe Belgen’ die zich afkeren van het Vlaamse gedachtegoed en zich tot een soort neo-unitarisme bekeren, meestal voorstander zijn van de streektaal. In dat opzicht trekt hij een parallel met de negentiende eeuw, toen het taalparticularisme en het Belgicisme vlot met elkaar samengingen. En dat is dan weer koren op de molen van de francofonen die neerkijken op ‘le flamand’.

Axel Buyse kiest voluit voor de standaardtaal, die het enige instrument is waardoor Vlamingen en Nederlanders vlot kunnen communiceren, onderling en met elkaar. De ontkerstening en de ontzuiling hebben ervoor gezorgd dat de traditionele scheiding in Nederland tussen de gebieden onder en boven de grote rivieren sterk aan belang verloren heeft. De katholieke Limburgers en Brabanders en de protestantse Hollanders en Friezen worden steeds meer met elkaar gemengd en die ontwikkeling zet zich door op het taalkundige vlak. ‘Wat ontbreekt, is bezieling, het enthousiasme en de fierheid op de eigen taal’, stelt Buyse. ‘Ik gaf een voordracht over de standaardtaal voor de afdeling van de Orde van den Prince in Den Haag. Deze vereniging zet zich al 55 jaar in voor een grotere integratie tussen Noord en Zuid. Maar meer dan een beleefd applaus kreeg ik niet. Nochtans zullen we in de komende decennia veel inspiratie nodig hebben om ons gemeenschappelijk erfgoed te beheren. En dan heb ik het zowel over de Westerschelde als onze taal. Maar er is geen alternatief. De economische en zakelijke contacten nemen immers steeds meer toe; taal en cultuur moeten volgen.’

Uit: Bruno Comer, ‘Axel Buyse: Vlaanderen, een volwaardige partner’ (interview). In: Over taal, jg. 49 (2010), nr. 2, pp. 31-33.

Prijs voor toegankelijk taalgebruik

Elke medewerker met schrijfopdrachten in zijn takenpakket heeft een aantal trainingen gekregen van de mensen van het centrum voor basiseducatie. Zo kregen ze de vernieuwingen onder de knie. De schrijftips zijn ook continu raadpleegbaar: ‘We hebben op de computers een centrale schijf aangemaakt zodat iedereen de richtlijnen digitaal kan consulteren. Met mail- of briefsjablonen wordt er niet gewerkt, wel met standaardzinnen en -formuleringen.’ Ook werden de profielen van de medewerkers opnieuw bekeken. Daaruit bleek dat er op elke dienst wel iemand met een diploma Taal- en Letterkunde of een diploma Journalistiek was. Die mensen kregen de functie van templatemakers [makers van modellen] en dragen mee de eindverantwoordelijkheid voor de brieven van hun dienst.

Uit: Kristof Vanderhoeven & Priscilla Heynderickx, ‘Wablieft bekroont CM Midden-Vlaanderen’. In: Ad Rem - Tijdschrift voor zakelijke communicatie, jg. 24 (2010), nr. 2, pp. 6-8.