[Nummer 4]
Redactioneel
Anna Maria van Schurman maakte bij voorkeur portretminiaturen en gebruikte daarvoor deels traditionele, deels moderne technieken. Dit in pastel uitgevoerde zelfportret uit 1640, te vinden in het Museum Martena te Franeker, is voor zover bekend de eerste pasteltekening van Noord-Nederlandse origine.
Het is helemaal niet zo eenvoudig de bevordering van de Nederlandse taal en cultuur na te streven als er grote veranderingen plaatsvinden in de Lage Landen. Zeker het noordelijke deel daarvan kijkt onwennig rond en vraagt zich af: wie zijn wij en waar staan wij eigenlijk? Het zuidelijke deel staat ineens voor twee grote problemen: de ‘gewone’ problemen van de taalgebieden en gewesten binnen de constellatie die België heet, en nu daarbij de immigratie die een herordening vergt van een tot rust gebrachte publieke ruimte.
Dat beide delen van de Lage Landen er maar niet toe komen de handen echt ineen te slaan om samen sterker te staan in Europa, stemt droevig. Maar er wordt nu toch meer samengewerkt dan ooit. Waar zeuren we over? Wel, we zeuren ook niet over de samenwerking die wordt afgedwongen door de voortschrijdende werkelijkheid om ons heen, zoals de EU en alles wat nodig is om zo'n statenverbond gestalte te geven; we zeuren niet over samenwerking op praktische gronden. We zeuren over een bewuste samenwerking binnen een grensoverschrijdend cultuurgebied, over de taal die eeuwenlang de verbinding daarbinnen heeft verzorgd. Zij verdienen het met beleidsmatige aandacht en zorg bejegend te worden in snel veranderende omstandigheden, anders kunnen zij niet dienen als de optimale verbindingsmiddelen die wij nodig hebben. De burger dient daarin kritisch en actief mee te kijken. Het ANV heeft als burgerpartij dus genoeg te doen op het maatschappelijke middenveld.
Binnen de vereniging worden de krachten echter te veel opgeslorpt door het eigen wel en wee om nog voor anderen zichtbaar aan de buitenwereld toe te komen. Waarom vormt de buitenwereld niet meer de prioriteit? Ter verdediging kunnen wij aanvoeren dat meer verenigingen en organisaties zich in een lastig parket bevinden, terwijl de wereld zo snel verandert dat men algauw de toekomst van het verleden nastreeft.
Het is zaak dat wij telkens onszelf afvragen: wat brengt het ANV in? Welke meningen wensen wij aan te scherpen, welke resultaten willen wij boeken? De buitenwereld wil wat zien en in potentie kan het ANV veel aanbrengen. Dat is de eenvoudige situatie waarvoor wij staan en daarin kan de vereniging zelf haar keuzes maken.
Het blad is er om de ANV-acties te verwoorden en uit te dragen. Het kan daar zelf ook een actieve rol in spelen, zoals in de positioneringsdiscussie over onze taal, of het kan platform zijn van een discussie (Woord en weerwoord, met een voortzetting van de discussie over taal en onderwijs), maar uiteindelijk dient het de overdracht van de thema's die door het ANV ter hand genomen worden: cultuurgeschiedenis (nu Anna Maria van Schurman 1607-2007), de huidige situatie van beide Lage Landen (nu: Na de verkiezingen), de beeldende kunst (de kunstkroniek van Ariane Pikaar), de taal (Nederlands van Nu), taal en cultuur (Kroniek-kort, Signalementen).
Liefde én strijd voor de goede zaak horen bij elkaar, allebei moeten zij aan bod komen. En als wij daarin als blad tekortschieten, geachte lezer, dan vragen wij u: houd ons bij de les!
De redactie