Actuele tentoonstellingen
Teneinde een idee te geven van wat het MuHKA biedt, volgt hier een beschrijving van de huidige tentoonstellingen, dat wil zeggen in de herfst van 2005.
Met Rusland in het centrum van de belangstelling van Europalia, is er een uitgebreid overzicht te zien van het Russische conceptualisme en zijn invloed tot op heden onder de titel Angels of History. Kunstenaars stonden in het begin van de 20ste eeuw onder druk door de dwingende eisen van het staatsapparaat. De eerste generatie avantgarde komt aan bod in het museum in het Paleis voor Schone Kunsten in Brussel. Tot eind november toonde het MuHKA - en dat is op zichzelf al typerend - de tweede avant-garde, die na de dood van Stalin kritiek en alternatief kon vormgeven in het Moskouse conceptualisme van de jaren '60 tot '80 doorlopend tot de generatie avant-gardisten van nu, werkzaam na het uiteenvallen van de Russische republiek.
Een van de hoofdfiguren van beide generaties is Andrei Monastyrsky, documentalist van de vroegere collectieve acties, die zich onofficieel afspeelden en waarbij het louter ging om het concept en de discussie daarover. Als pendant van de Fontein (het beroemde urinoir) van Marcel Duchamp uit 1917 maakte hij in 2005 een eigen fonteininstallatie, waarbij 15 foto's van de achterkant van beelden in het rond zijn geplaatst, perfect passend in die vreemde ronde ruimte van het museum. De vergulde, ouderwetse beelden symboliseren in werkelijkheid in Moskou de 15 Russische republieken en staan nu op een ondergrond van (ook symbolische) tarwebloem, dat zich onder voeten van de bezoekers zachtjesaan verspreidt.
Het is typerend voor de Russische cultuur dat teksten belangrijk zijn. De overmaat aan ideologische teksten werd gehekeld door kunstenaars van de tweede avant-garde, maar de grondlegger van het conceptualisme, de kunstenaar Ilya Kabakov, die in 1987 de Sovjet-Unie verliet en nu in New York woont, wees erop er geen sprake was van een politieke beweging maar van individueel verzet, dat aansloot op de internationale hedendaagse kunst. Hij is met twee kleine werken zonder installatie hier ondervertegenwoordigd. Het SMAK in Gent heeft meer.
Het conceptualisme is tot op heden levend in Moskou. Er zijn werken te zien van hedendaagse kunstenaars als Irina Korina, die de invloed van het interieur op de bewoner onderzoekt, en van een groep als BlueSoup. Spectaculair is de hilarische portrettengalerij van Vlad Monroe die zichzelf toont als Marilyn Monroe (natuurlijk!), maar ook als Kuifje, Hitler, Dracula en Peter de Grote, figuren uit de collectieve herinnering dus.
Auteursrechtelijk beschermd
