ANV-Nieuws
Remi Piryns 1920-2004
Bouwen aan een heel-Nederlands Vlaanderen
Rik Nauwelaerts
Door het overlijden van dr. jur. G.R.L. (Remi) Piryns op 10 augustus 2004 te Onze-Lieve-Vrouw-Waver verliest de algemeen-Nederlandse beweging een prominente persoonlijkheid. Ofschoon het de laatste jaren wat stiller werd rond zijn persoon, is het beslist geen cliché te stellen dat hij in de algemeen-Nederlandse benadering van vandaag een enorme leemte nalaat. Niet alleen omdat al (te) weinig mensen in Noord én Zuid zich daarvoor momenteel intens inzetten, maar tevens omdat mensen zoals hij, die hun leven lang (blijven) ijveren voor de algemeen-Nederlandse zaak, slechts heel dunnetjes gezaaid zijn. Trouw aan de idealen van zijn jeugd, maar aangepast aan de noden van de tijd bleef Remi Piryns inderdaad zijn leven lang. De Standaard titelde in haar aan hem gewijd in memoriam ‘Dromen van een Heel-Nederlands Vlaanderen’, maar dat doet Remi enigszins onrecht aan, want niet enkel droomde hij daarvan, hij bouwde er van in zijn jeugd tot op zeer gevorderde leeftijd aan. ‘Bouwen’ (werken dus) aan een Heel-Nederlands Vlaanderen!
Remi Piryns werd geboren te Moerzeke-Castel (Oost-Vlaanderen) op 16 augustus 1920. Hij werd dus net geen 84 jaar oud. In de tweede helft van de jaren dertig van de vorige eeuw was hij een van de leidende figuren van het (volks-Dietse) DJV (Diets Jeugd Verbond), dat de rechte lijn getrokken door het AKVS (Algemeen Katholiek Vlaams Studentenverbond) over het AKDS (Algemeen Katholiek Diets Studentenverbond) trachtte aan te houden en sterk onder de invloed stond van Wies Moens. In diezelfde periode ging hij rechten studeren aan de Leuvense universiteit en was hij er welhaast logischerwijze preses van het katholiekflamingantisch strijdende KVHV (Katholiek Vlaams Hoogstudenten Verbond). Hij promoveerde aan de universiteit tijdens de oorlogsjaren tot doctor in de Rechten (1942).
Onder druk van de bezetter fuseerde tijdens de oorlog het DJV met het Jong-Dinaso, het AVNJ (Algemeen Vlaams Nationaal Jeugdverbond) en de Vlaamse Jeugd tot het NSJV (Nationaal-Socialistische Jeugd Vlaanderen), maar leverde ook in grote mate het leiderskader van deze nieuwe jeugdformatie. Zodoende bekleedde Piryns er hoge functies. Samen met anderen verzette hij zich in de min of meer klandestiene organisatie ‘Nederland Eén’ krachtig tegen het gebrek aan Heel-Nederlandse en Christelijke werking binnen het NSJV, wat finaal tot uiting kwam in de fameuze Putsch van Vilvoorde. Met als gevolg een poging tot naamsverandering van de jeugdbeweging in Dietse Blauwvoetvendels en De Blauwvoet (het tijdschrift). Piryns zelf werd toen enkele keren door de Duitsers opgepakt omdat hij weigerde in Duitsland te gaan werken.
Toch kwam Piryns bij de bevrijding, zoals zovele al dan niet echte collaborateurs in Vlaanderen, in het na-oorlogse Kamp van Lokeren terecht, waar hij ons onvergetelijke Gebed voor het Vaderland schreef, dat ter plaatse door Gaston Feremans getoondicht werd. In 1945 richtte hij samen met o.m. zijn zwager Daniël Merlevede het satirische blad Rommelpot op. Nadien was hij bedrijvig als boekhandelaar te Gent (Universitas), als bedrijfsleider in de textielsector, en werkzaam bij een fietsenfabriek en een elektrotechnisch bedrijf. Bovendien was hij permanent druk bezig ‘tussen cultuur en politiek’ in bestuursfuncties bij diverse verenigingen met activiteiten op het algemeen-Nederlands vlak. In de late jaren tachtig bijvoorbeeld werkten wij samen in de Vlaamse Culturele Koepel, hij als beheerder en ik als stafmedewerker (voorzitter: Johan Van Mechelen), toen dat in 1959 als afdeling Oost-Vlaanderen aansloot bij het ANV en hij kwam zodoende in het ANV-hoofdbestuur terecht. Van 1964 tot 1984 - 20 jaar lang! - was hij plaatsvervangend voorzitter en/of voorzitter Vlaanderen van het ANV. In die periode maakte hij o.m. belangrijke teksten voor het ANV op en speelde een voorname rol i.v.m. de publicatie van zijn ledenblad (Neerlandia). Hij was de motor achter de statuten van het ANV-Vlaanderen en introduceerde Hendrik Fayat en Rik Gysels in het ANV.
Het ANC (Algemeen-Nederlands Congres), opgericht in 1979, was als het ware zijn kind. Tijdens de zachte verwijdering tussen ANV en ANC (1990-1996) liet hij als voorzitter van het ANC het ANV niet los. Hij bleef (gewoon) lid van het ANV-Vlaanderen. Of hij helemaal gelukkig was met de hereniging ANC-ANV in 1996-1997 is enigszins twijfelachtig, maar hij liet ten slotte begaan, want ook aan hem drong deze noodzaak zich op. Hij werd prompt tot erelid van het ANV benoemd. Van het Snellaert-Thijmfonds, dat door hem opgericht werd om personen of projecten van het algemeen-Nederlands belang te steunen, bleef hij de drijvende kracht. Het Komitee voor Frans-Vlaanderen ontving op 24 september 2004 tijdens de 57ste Frans-Vlaamse Cultuurdag de prijs Remi Piryns 2004 van het Snellaert-Thijmfonds.
Piryns kreeg een indrukwekkende begrafenis op 14 augustus jl. in de parochiekerk van Onze-Lieve-Vrouw-Waver. Het ANV deelt in de rouw die de familie Piryns treft.