Neerlandia. Jaargang 103

[p. D6]

Vlaamse scenaristenopleiding in de kinderschoenen

Uit het hele Neerlandia-dossier blijkt het belang van het scenario voor het welslagen van het dramaproduct en zelfs voor het beleid van de omroepen en het behoud van de kijker. De eerste vraag die dan rijst is: waar en hoe worden die belangrijke schakels in het productieproces opgeleid? Het is een hele speurtocht geworden hier achter te komen. Wat Vlaanderen betreft is het antwoord vrij eenvoudig: de scenaristenopleiding staat nog in de kinderschoenen.

De omroepen zelf doen weinig aan opleiden. Bij de VTM (Vlaamse Televisie Maatschappij) is dat begrijpelijk, aangezien de omroep zelf niet produceert, maar dat onderdeel overlaat aan onafhankelijke producenten. De commerciële omroep heeft wel een ‘scriptdoctor’ in huis. In de eerste jaren werkte Paul Koeck inderdaad aan de begeleiding van (vaak beginnende) scenaristen. Nu is zijn inbreng beperkt tot sporadisch advies en is de scriptdoctor zelf opnieuw aan het schrijven geslagen. Ons geluk was daar de eerste neerslag van. Naar verluidt staan er nog andere projecten van zijn hand op stapel.

Beknopte cursus

Aangezien de VRT (Vlaamse Radio en Televisie) meer zelf produceert, zou men kunnen vermoeden dat daar iets wordt gedaan aan de scenaristenopleiding. Dat is echter evenmin het geval. Beginnende scenarioschrijvers die zich aanmelden, krijgen wel een beknopte cursus scenarioschrijven mee. De Kleine Scenario Syllabus is van de hand van Luc Beerten en bevat enkele wenken voor het schrijven van fictiescenario's voor televisie. Uit de ondertitel leren we dat dit een handleiding ‘voor beginners’ is. De auteur, die momenteel adviseur drama is bij de VRT, bevestigt ons wel dat er nauw samengewerkt wordt met de initiatieven van de scriptacademie van Catrysse en de VVTS (Vlaamse Vereniging van Toneelauteurs en Scenaristen), die erop gericht zijn dramaschrijvers op te leiden.

Dokteren aan de opleiding

Jef Verhaeren, woordvoerder van de VVTS, had ons eerder al meegedeeld dat zijn vereniging inderdaad doktert aan de opleiding van scenarioschrijvers, voor zowel leden als niet-leden. Dat gebeurt door het organiseren van uitgebreide cursussen, waar de VRT en sommige productiehuizen inderdaad beginnende scenaristen naartoe sturen.

Jef Verhaeren:

‘De VVTS is daarmee vijf jaar geleden begonnen: na een studiedag, waaruit de noodzaak van opleiding duidelijk naar voren kwam. Wij zijn gaan werken naar het Utrechtse model. Ondertussen ijveren we bij de overheid die bevoegd is voor onderwijs, om de scenaristenopleiding structureel onder te brengen bij universiteiten of hogescholen. Op dat gebied is er overigens nauw contact met het Rits, het departement van de Erasmushogeschool Brussel, dat zorgt voor de opleiding van specialisten in de audiovisuele sector. Toch blijft dit momenteel nog bij pogingen. Echt gestructureerd wordt er nog niet samengewerkt.’

Wel is het zo dat de Vlaamse instituten, die film- en televisiemakers afleveren - en dat zijn er voor Vlaanderen vijf - cursussen dramaturgie en/of scenario geven. Een volwaardige opleiding scenarist, zoals die voor realisator of regisseur, bestaat nog niet. Alleen is er een eerste initiatief in de goede richting, genomen door de Hogeschool Gent in samenwerking met de Erasmushogeschool Brussel. Een voortgezette opleiding scenarioschrijven (VOSS) biedt de mogelijkheid aan studenten die een hogeschooldiploma hebben behaald, zich een jaar lang te specialiseren in het schrijven van scenario's. Die voortgezette opleiding staat open voor de afgestudeerden van alle hogescholen en universiteiten.

Ontwikkelingsfase

Het is echter duidelijk dat de scenaristenopleiding in Vlaanderen nog in een ontwikkelingsfase zit. Dat is ook begrijpelijk: de Vlaamse beeldindustrie staat zelf nog in de kinderschoenen en is pas met het ontstaan van VTM, ongeveer tien jaar geleden, tot ontplooiing kunnen komen. Er is alleszins nog veel werk aan de winkel. Nederland kan op dat gebied Vlaanderen de helpende hand bieden.