Neerlandia. Jaargang 99

[p. 27]

Televisie
Zeeuws-Vlaanderen en Oost-Vlaanderen: samen Euregio TV

We rijden door een vlak, buitenlands aandoend landschap: Zeeuws-Vlaanderen. Frans Lievens, eigenaar van een partycentrum en parttime televisiemaker, heeft me opgehaald van de veerboot in Breskens om naar Eeklo te gaan. Daar is de studio van AVS, de Oost-Vlaamse televisiezender. De gloednieuwe ZVT, Zeeuws-Vlaamse Televisie, is daar tijdelijk ondergebracht. Onderweg vertelt hij over het begin van het idee om een subregionale televisiezender te maken. Grensoverschrijdende televisie, de eerste in Nederland en België. Een primeur.

‘Tja, wij ondernemers in Zeeuws-Vlaanderen hebben nogal veel te maken met onze benedenburen in Oost-Vlaanderen. We winkelen bij elkaar, we werken in elkaars bedrijven...’ en met een halve grijns, ‘we storten ons geld op elkaars banken.’ Maar, vooral de commerciële mogelijkheden die een eigen televisiezender zou bieden, spraken hem aan. ‘Ik krijg al veel klanten uit België, maar ik had geen mogelijkheid om te adverteren. Een eigen televisiezender is de ideale oplossing daarvoor. En ik ben niet de enige ondernemer die er zo over denkt, hier in Zeeuws-Vlaanderen.’

De studio

In Eeklo komen we bij het AVS-zendstation. In een overmaatse schuur achter een huis, blijkt een modern ingericht, compleet uitgeruste zender te zitten. Een ontvangstkamer, montageruimtes, geluidskamers, een studio, een kantine, en een secretariaat. Plus een vrachtwagen met een compacte studio in zakformaat, meer heeft een volwaardige zender blijkbaar niet nodig. Ik maak kennis met Arnold Seveno, beheerder van AVS en afgevaardigde van de dienst promotie. Een rustige, bedachtzame man, met een andere invalshoek dan Frans Lievens als het om televisiemaken gaat. ‘Het idee achter de oprichting van AVS-ZVT is de wens de maatschappelijke integratie van Zeeuws- en Oost-Vlaanderen op alle gebieden, sociaal, economisch, politiek, te bevorderen. Historisch gezien is er eigenlijk geen grens, in ieder geval geen praktische grens. Het is nogal een geïntegreerd gebied. De belangstelling voor elkaar is enorm en er is een intensief contact. Eigenlijk is er ook geen verschil in mentaliteit. Moet u hier maar eens op de markt kijken, de helft is Nederlander.’

AVS is een regionale zender ‘avant-la-lettre’. Volgens Seveno was het zelfs de eerste regionale zender in België. De zender is 15 jaar geleden gestart met een groep vrijwilligers. De groep had veel contact met anderen in landen als Canada en Italië, waar meer ervaring was met regionale TV. De groep koos bewust voor een kleinschalig, regionaal zendgebied. Het doel was toen al, televisie van en voor de regio. In de eerste jaren bracht het alleen regionaal nieuws, later kwamen er wekelijks uitzendingen. Toen de mogelijkheid zich voordeed, zijn ze ‘op de kabel’ gegaan, en waren zo de eerste niet-publieke zender in België. Drie jaar geleden werden ze ‘commercieel’. Vanaf 1994 verschijnen ze iedere dag op de buis met een klassiek programma-aanbod: nieuws, weer en spelletjes. In het weekeinde komen de eigen gemaakte programma's, reportages en praatprogramma's op TV.

Het nieuwe station Euregio TV is een samenwerkingsverband tussen AVS en ZVT. De programma's worden gemaakt in de AVS-studio en door AVS-personeel. Ook leren de toekomstige werknemers van Euregio TV het vak bij AVS door middel van stages. Dit in afwachting van een eigen gebouw in Terneuzen.

[p. 28]

RTL

De Nederlandse wetgeving verbiedt buitenlandse zenders in Nederland op de kabel. Bovendien kent de wetgeving geen gewesten of subregio's.

‘We hebben, om toch te kunnen uitzenden, een RTL-constructie gemaakt. De programma's worden in Vlaanderen gemaakt en naar Nederland gezonden. Er is nu een technische verbinding gemaakt tussen de Nederlandse en Vlaamse kabel. Segatel en TV-Oost, twee kabelexploitanten, hebben de ruimte op kabel gegeven.
Voorwaarde is echter wel dat in Zeeuws-Vlaanderen de TV-uitzendingen niet over de Schelde mogen komen.’ Dat deze constructie gelukt is, heeft volgens Seveno te maken met de aanpak. ‘We hebben eerst drie programma's gemaakt, die uitgezonden en daarna pas de toestemming gevraagd.

Opnames in de studio van AVS

De mensen uit de regio waren vreselijk enthousiast. Daarmee hebben we dus een draagvlak gecreëerd voor dit soort televisie. Dit maakte de “top” veel welwillender om toestemming te geven de lucht in te gaan. Die toestemming hebben we sneller gekregen, dan als we op een andere manier te werk zouden zijn gegaan. We hadden in feite al bewezen de toestemming waard te zijn.’ En de kijkcijfers, hoe hoog zijn die? ‘Die zijn hoog, ongeveer 75%. Maar kijkcijfers zijn omgekeerd evenredig met het zendgebied. Hoe groter dat gebied, hoe lager de kijkdichtheid.’

Behoefte

Is de behoefte aan zo'n zender wel zo groot? ‘Ja, dat is zo. De informatie over elkaar is heel beperkt. Er zijn weinig Nederlanders die een Belgische krant hebben, en dus op de hoogte zijn van allerlei zaken als festiviteiten, die toch vlak bij elkaar gehouden worden.’ Frans Lievens valt hem bij: ‘Je ziet toch al dat het Zeeuws-Vlaamse toerisme koketteert met het Vlaamse stedeschoon en vice versa met de mooie stranden.’

Een bijzonder project, dat is duidelijk. Natuurlijk kreeg ik ook een video van één programma te zien. Opgenomen op het partycentrum van Frans Lievens. Een soort vakantieprogramma. Live op het partycentrum, afgewisseld door korte, al eerder opgenomen reportages. Het geheel was verrassend professioneel. Ik moet bekennen dat ik enige kneuterigheid had verwacht. Zo van: heb je die en die nog gezien, die was laatst op televisie, en dan liefst in zwaar dialect. Niets van dit alles. Op een ietwat zenuwachtige presentator na, zagen het filmwerk, de montage en keuze van de onderdelen er perfect uit. Volledig overtuigd van de kwaliteit, maar ook van het nut van een dergelijke zender, verliet ik Oost-Vlaanderen. Maar nog één vraag speelde mij parten. Waarom zou de eerste internationale zender nu juist in Zeeuws-Vlaanderen zijn ontstaan en niet in bijvoorbeeld, Nederlands en Belgisch Limburg? Seveno was daar kort over: ‘De Westerschelde. Daardoor is Zeeuws-Vlaanderen lang geïsoleerd gebleven, dat het zijn blik vanzelfsprekend zuidwaarts richtte. Zeeuws-Vlaanderen heeft eigenlijk nooit zo bij Nederland gehoord.’

Inez Groen