Commentaar
Het shoppen mag niet gepromoot worden
Hoe staat het eigenlijk met onze taalbeheersing? Gaan we niet steeds slordiger met onze taal om? Lijkt het spreken en schrijven van krom Nederlands niet langzamerhand een geaccepteerd verschijnsel, ook in radio- en televisie-uitzendingen? Geaccepteerd lijkt ook de neiging te worden, het Nederlands, met elementen uit andere talen, in het bijzonder het Engels, te vermengen en Nederlandse en Engelse woorden gedachteloos door elkaar te klutsen in zinnen, die noch Nederlands, noch Engels zijn. Bij de bespreking van werkstukken en scripties van studenten krijg je als universitair docent zoals ikzelf ervaren heb, steeds meer te maken met heel gebrekkige taalbeheersing.
Er is één schrale troost. Ook in andere landen wordt men hiermee geconfronteerd, zelfs in een land waar de eigen taal zozeer gekoesterd wordt als Frankrijk. Op een onlangs gehouden colloquium over de plaats van de humaniora in het Franse onderwijs, luidde de algemene conclusie dat dit onderwijs teveel in de ban is van het kwantitatieve denken en het directe economische nut en te weinig aandacht schenkt aan een goede beheersing van de eigen taal. Het merendeel van de leerlingen en studenten schiet daarin tekort vanwege gebrek aan grammaticale kennis. In een themanummer van Raster over onze klassieken (nr. 68), heeft de mediaevist prof. Pleij vorig jaar geklaagd over de verwaarlozing van onze grote klassieke schrijvers in het onderwijs. Geen mens is vertrouwd meer met de Nederlandse klassieken, aldus Pleij. In Frankrijk raken de grote klassieke auteurs van de Franse literatuur ook steeds meer op de achtergrond. De leerlingen begrijpen de taal van die auteurs eenvoudig niet meer.
Op de jubileumbijeenkomst van het ANV is door meerdere sprekers gepleit voor een doelbewuste taalpolitiek. Dit is prachtig, mits het niet bij mooie woorden blijft zoals helaas maar al te vaak het geval is, als het over de handhaving van de eigen taal en cultuur gaat. Er is op dit punt al iets bereikt inzoverre het Nederlands in het Nederlandse onderwijs en openbaar bestuur wettelijk verplicht gesteld is. In het universitaire onderwijs trekt men zich hier overigens vaak weinig van aan en geeft men de voorkeur aan (steenkolen) Engels, ook in colleges voor Nederlandse studenten. Dat men zodoende meewerkt aan de verkommering van het Nederlands als wetenschapstaal, acht men volstrekt irrelevant.
In een actieve taalpolitiek dient bevordering van verantwoord taalgebruik op alle fronten hoge prioriteit te krijgen. Wel dient hierbij rekening gehouden te worden met de veranderingen in de grammatica die zich