Ungenaue Grenze: Duits-Nederlandse betrekkingen in heden en verleden
Naar opvatting van Johan Huizinga (1872-1945) bestaat er geen tweede land op de wereld dat zo verbonden is met zijn buurlanden en hun culturen als Nederland. Deze karakterisering past zeer wel op de verbondenheid en verwevenheid met Duitsland en de Duitse cultuur. Met deze thematiek houdt zich de reeds meer dan veertig jaar verschijnende Duitse Kroniek bezig. Dit tijdschrift werd in het begin van de jaren vijftig gesticht door de ‘Coordinatiecommissie voor Culturele Contacten met Duitsland’ onder leiding van de Leidse historicus Locher. Was het oorspronkelijk als orgaan bedoeld voor uitwisseling van informatie, later ontwikkelde het zich tot een algemeen-cultureel tijdschrift.
Met ingang van de 44ste jaargang verschijnt deze Kroniek als jaarboek en heeft voor deze uitgave de titel Ungenaue Grenze meegekregen ontleend aan het inleidend artikel van Peter Delvaux. Het Jahrbuch Duitse Kroniek stelt zich tot doel de culturele betrekkingen tussen Duitsland en Nederland in heden en verleden nader te belichten en de studie ervan uit te diepen. De eindredacteuren Jattie Enklaar en Hans Ester wijzen erop dat het documenteren van representatieve en relevante fenomenen in het interculturele verkeer ook spanningen in zich heeft, die men niet uit de weg gaat. Het gaat om complexe samenhangen en niet om ‘Schonfärberei’.
Met het oog op de Nederlandse cultuur en zijn positie ten opzichte van de Duitse verdienen de artikelen over Thorbecke door Kees Bakker en G.J. Hooykaas bijzondere aandacht, evenals het artikel van Leon Hanssen over Huizinga. Daarnaast zijn enkele artikelen opgenomen over de recente literatuurgeschiedenis en de hernieuwde belangstelling voor de Nederlandse literatuur in Duitsland, maar bijvoorbeeld ook over de Duitse vluchtelingenliteratuur (1933-1940) en het Duitstalige tijdschrift Castrum Peregrini dat in de zomer van 1951 in Amsterdam werd gesticht.
Een betere titel dan Ungenaue Grenze had de redactie niet kunnen bedenken. Het is te overwegen of deze titel ook niet voor toekomstige afleveringen gebruikt kan worden. De wisselwerking tussen de Nederlandse en Duitse cultuur is immers niet beperkt maar breed en diffuus, zoals uit de 17 artikelen en de interviews met de Amsterdamse uitgever Martin Ros en de medestichter van Duitse Kroniek Karl Josef Hahn blijkt. (WvH)
J. Enklaar en H. Ester (red.), Ungenaue Grenze, Deutsch-Niederländische Beziehungen in Vergangenheit und Gegenwart, Jahrbuch Duitse Kroniek 44, Rodopi, Amsterdam-Atlanta, 1994, ISBN 90-5183-758-5
Auteursrechtelijk beschermd