Neerlandia. Jaargang 98

[p. 155]

Algemeen-Nederlandse Kroniek

Vergeetwoordenboek

Een woordenboek van woorden die niet meer gebruikt worden. Verouderde woorden, benamingen van beroepen die niet meer bestaan of woorden die gewoon niet meer gebruikt worden. Ze staan in het ‘Vergeetwoordenboek’. Tachtig schrijvers uit Nederland en Vlaanderen hebben voor dit boekje één in de vergetelheid geraakte term beschreven. De meeste woorden zijn niet zozeer vergeten als wel op de achtergrond geraakt. Bij het lezen zullen velen een nostalgisch gevoel krijgen omdat de woorden horen bij een tijd die geweest is en uit onze gedachten zijn verdwenen. Denk maar eens aan de lichtekooi of een dame van lichte zeden. Deze dames zijn niet van beroep veranderd maar wel van naam. Of de bakvis, die later teenager, tiener en puber ging heten. Niet alle woorden verdwijnen voorgoed. Sommige beleven een ‘Come-back’ als het woord ‘oubollig’. Eens zo oubollig als wat, nu weer in dagelijk hergebruik. En zo gaat het met veel woorden. Wie weet hoe het over tien jaar gaat met het geld ‘pinnen’ of ‘trekken uit de muur’.

Steun Europese Unie aan Vertalershuis

De Stichting Het Vertalershuis in Amsterdam krijgt over 1994 voor het eerst subsidie van de Europese Unie. De bijdrage zal bestaan uit ongeveer 24 duizend gulden voor twaalf werkbeurzen, ofwel tweeduizend gulden per maand per vertaler. Het Vertalershuis biedt elke maand plaats aan twee buitenlanders. Dit verblijf is noodzakelijk voor de kwaliteit van de vertalingen omdat sommige woorden typisch culturele betekenis hebben, die niet te begrijpen is als je het niet gezien hebt. Een woordenboek is hierbij niet voldoende. Het huis zit voor het komende jaar volgeboekt. Er is dus veel belangstelling voor de beurzen.

Gewone mensentaal

Het Gerechtshof in Amsterdam accepteert tenlasteleggingen die ook voor leken, gewone mensen dus, te begrijpen zijn. Dit bleek toen vier personen veroordeeld werden waarvan de strafbare feiten op de tenlastelegging niet in juridische termen maar in begrijpelijke taal gesteld waren. Vlak daarvoor had de rechtbank nog twee mensen ‘ontslag van rechtsvervolging’ gegeven omdat de dagvaardig in te eenvoudige termen was opgesteld. Diefstal heet in juridische termen namelijk ‘het wegnemen met het oogmerk van wederrechtelijke toeëigening’. En zo behoort het ook te staan op een dagvaardiging. Zo kan het gebeuren dat er mensen van wie de schuld duidelijk is aangetoont, toch ontslagen worden van rechtsvervolging, oftewel vrijgesproken worden. Het experiment om gewone taal in dagvaardingen te accepteren heeft daar echter verandering in gebracht. Teksten als: ‘Bij C&A kleding gestolen’ en ‘lemand in het gezicht geslagen’, voldoen nu aan de eisen en zullen daardoor geen vrijspraak meer opleveren.

Nederlandstalige advertenties in Vlaamse kranten

In de Vlaamse kranten mogen voortaan alleen nog maar Nederlandstalige personeelsadvertenties geplaatst worden. Dit heeft de Vlaamse Raad in een dekreet vastgelegd. Dit besluit geldt niet alleen voor de advertenties maar ook voor de gehele sollicitatieprocedure, gesprekken, formulieren en psychologische tests. Het niet nakomen van deze regeling kan de overtreder een fikse boete of zelfs



een (korte) gevangenisstraf opleveren.

De Standaard peilde de reacties bij de ondernemers en de Vlaamse kranten. Als het moet dan passen we ons wel aan, was de overheersende tendens. De grootste kritiek van de bedrijven was dat als er specifiek anderstalig personeel geworven moet worden, dit nu niet meer mogelijk is. Dit geeft sommige bedrijven grote problemen om aan het juiste personeel te komen. Vlaamse ontvoogding is prima, maar je moet niet overdrijven, is de geïrriteerde reactie van een aantal ondernemers die met dit probleem te maken gaat krijgen. Volgens de kranten is het aantal anderstalige advertenties hooguit 7 à 8 procent van het totaal aan personeelsadvertenties. Dus niet om van wakker te liggen. ‘De kranten zijn slechts dragers van de boodschap’ volgens Dirk Velghe van De Persgroep (Het Laatste Nieuws, De Morgen en De Nieuwe Gazet). Het ligt nu aan de bedrijven of de nieuwe regeling toegepast gaat worden.