Neerlandia. Jaargang 96

[p. 169]

[Nummer 5]

Wel beschouwd
Integratie van minderheden

Het Algemeen-Nederlands Verbond gaat uit van de beginselen welke ten grondslag liggen aan de parlementaire democratie in de Lage Landen. Het verwerpt iedere discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke andere grond dan ook. Dit werd vastgelegd in de preambule van de statuten van het Algemeen-Nederlands Verbond zoals zij laatstelijk op 23 mei 1992 door de Algemene Vergadering werden vastgesteld.

Het spreekt derhalve vanzelf, dat het ANV racisme en vreemdelingenhaat verwerpt.

Etnische minderheidsgroepen onderscheiden zich ten opzichte van andere groepen en met name van de meerderheidsgroep in de samenleving in kenmerken als afstamming, taal, cultuur, geschiedenis en godsdienst. Als zo'n groep zich blijvend in een land vestigt, gaat van die nieuwe situatie invloed uit op de bestaande hebbelijkheden, zowel op afstamming (door interhuwelijken), taal, cultuur en godsdienst. Tussen assimilatie aan de ene kant en segregatie aan de andere kant bevindt zich het spanningsveld van het deelhebben aan de nieuwe samenleving en het vasthouden aan eigen leef- en cultuurpatroon: het vraagstuk van de integratie.

In de Nederlandse en Belgische samenleving is sprake van de blijvende aanwezigheid van allochtonen. Dezen hebben het recht binnen de grondwetten en de wetten van de staten waar zij verblijven, op hun eigen wijze van leven. Aangezien hun aanwezigheid een blijvend karakter heeft, zijn er stimulansen nodig om ook deze inwoners te integreren in onze samenleving. De moeilijkheden welke er zijn op het terrein van volkshuisvesting, werkgelegenheid, afwijkend gedrag en gewoonte, gebrek aan kennis van taal, geschiedenis en cultuur van onze landen vereisen een overheidsbeleid, dat erop gericht is de oorzaken weg te nemen danwel te verminderen welke deze integratie belemmeren. Centraal staat in dat beleid naar de mening van het ANV het aanleren van de Nederlandse taal. De inspanningen op het gebied van het onderwijs in de Nederlandse taal en maatschappij zullen op korte termijn verdubbeld moeten worden. Spanningen tussen autochtonen en allochtonen vinden vaak hun voedingsbodem in achterstelling van autochtonen en allochtonen by op het gebied van huisvesting en werkgelegenheid. Een forse inspanning om aan achterstandsituaties van autochtonen en allochtonen een einde te maken is noodzakelijk. Terzake staat het ANV achter het integratieconcept van de Belgische Koninklijke Commissaris voor het Migrantenbeleid, dat nauw aanleunt bij het officiële Nederlandse beleid op dat punt.

Onze landen hebben een grote bevolkingsdichtheid waardoor de opnamecapaciteit beperkt is. Om die reden wijzen wij een beleid dat wordt gekenmerkt door de slogan: ‘Nederland immigratieland’ af.

Daartegenover staat, dat onze landen een eeuwenlange traditie kennen van het opnemen van vervolgden. Dat willen we vooral zo houden, hetgeen overigens niet betekent dat geen regels zouden kunnen worden gesteld voor toelating van allochtonen.

Vanuit het standpunt van het Algemeen-Nederlands Verbond, dat zich sinds 1895 de bevordering van de Nederlandse taal en cultuur en de integratie van het Nederlandse taalgebied ten doel stelt, is er ook op een ander vlak aandacht voor de toenemende betekenis van nieuwe etnische min-

[p. 170]

derheden in onze landen. De etnische diversiteit is in vele delen van de wereld welke tot nog toe relatief homogeen van samenstelling waren, opvallend toegenomen door de gestage migratie vanuit andere delen van de wereld. Het heeft nogal lang geduurd voordat die diversiteit als dusdanig werd herkend en erkend, want gedurende tientallen van jaren werd de aanwezigheid van deze migranten als tijdelijk gezien. Verwachtingen dat een groot deel van de minderheden en met name uit vroegere koloniën afkomstige migranten en buitenlandse werknemers uit de mediterrane landen na verloop van enkele jaren weer zouden terugkeren naar het land van herkomst, werden niet bewaarheid. De lange verblijfsduur en de sterk toegenomen gezinshereniging wijzen erop, dat de aanwezigheid van relatief omvangrijke etnische minderheden van blijvende aard zal zijn.

De staten welke het betreft en met name ook de West-Europese staten, gaan daardoor steeds meer de kenmerken vertonen van een multi-etnische en multi-raciale samenleving. Deze situatie fixeert de aandacht op het nationale vraagstuk in eigen land, al was het alleen maar door de problemen en de onrust waarmee men wordt geconfronteerd.

De overheid moet zich meer bewust zijn van de verschillen met en tussen de etnische minderheden en van de noodzaak bij het te voeren beleid aandacht te schenken aan de ontwikkeling van de etnische bevolkingsgroepen in hun eigen gemeenschap, de zogenaamde interne emancipatie.

Van de overheid en van de meerderheidsgroepen wordt een herbezinning op de veranderende situatie gevraagd.

Minderhedenbeleid heeft als tegenhanger meerderheidsbeleid. Daarbij gaat het om het doordringen van de positieve aspecten van de cultuur van etnische groepen welke als gelijkwaardig wordt beschouwd aan die van de meerderheid en waarvan behoud voorwaarde is voor een integratiebeleid.

Het is niet verstandig de mogelijke voetangels en klemmen op het pad naar de integratie te onderschatten. De rol immers welke de nationale minderheden hebben gespeeld in het samenleven van volken en staten in de laatste eeuwen is omstreden. Bijna alle internationale spanningen en oorlogen hadden als aanleiding, zo niet als inzet, meningsverschillen tussen staten of tussen een staat en een deel van zijn onderdanen over de culturele en andere rechten van minderheden. We zagen dit bij de aanloop tot de eerste en tweede wereldoorlog en thans weer in de voormalige Sovjetunie en in het voormalige Joegoslavië.

Daarom zijn een wijs beleid van openheid, communicatiebereidheid en verdraagzaamheid beslissend voor de vraag of er op den duur al of niet een echt, de nationale gemeenschap verscheurend, minderhedenvraagstuk gaat ontstaan.

Een grondhouding van volledige en gelijkwaardige erkenning van de etnische minderheden aan de kant van de meerderheid en bereidheid te leven volgens de wetten van het nieuwe land en de bereidheid zich de taal van het land en kennis van het nieuwe land en volk eigen te maken aan de kant van de nieuwe minderheden kan de problemen voorkomen.

A. de Beul, algemeen voorzitter dr. H. Waltmans, voorzitter Nederland