Een prijs, een leerstoel en een boek
Op 6 december 1991 vond te Antwerpen een academische zitting plaats, voorgezeten door gouverneur A. Kinsbergen, waarop de ‘Prijs Johan Fleerackers’ werd uitgereikt en de ‘Leerstoel Johan Fleerackers’ werd toegelicht. Het eerste exemplaar van het boek ‘Johan Fleerackers, Herinneringen en Gedachten’ werd aan mevrouw Annie Fleerackers-Ruys overhandigd.
Ruim twee jaar geleden ontviel ons Johan Fleerackers, de zo bedrijvige en verdienstelijke man op tal van culturele domeinen; hij liet een immense leegte na. Om de herinnering aan alles wat hij verwezenlijkte levendig te houden, werd een ‘Vriendenkring’ in het leven geroepen waartoe een vijftigtal prominenten uit Vlaanderen en Nederland zijn toegetreden. Gestreefd werd naar de verwezenlijking van drie initiatieven: de oprichting van een universitaire leerstoel Johan Fleerackers, de instelling van een prijs en de uitgave van een boek.
De naam Fleerackers is onverbrekelijk verbonden met de verwezenlijking van Vlaanderen's oude droom: culturele autonomie. Hij bereidde het terrein voor als secretaris van de interprovinciale ‘Kultuurraad voor Vlaanderen’ en droeg tot de realisatie bij als kabinetschef van vijf elkaar opvolgende ministers van Cultuur. Hij lag mede aan de basis van de bouw van talrijke culturele centra, organiseerde het behoud van ons cultureel patrimonium - denk slechts aan Alden Biesen - was de bezieler van een vernieuwd kunstonderwijs en van initiatieven als deSingel te Antwerpen.
Bovenal lag de samenwerking met Nederland hem nauw aan het hart. De oprichting van de Taalunie was zijn levenswerk en de vestiging van de Vlaamse ‘Brakke Grond’ in het hart van Amsterdam zijn trots. Niet ten onrechte noemde rector Dillemans van de K.U. Leuven in zijn toespraak bij de opening van het academisch jaar 1990-1991 Johan Fleerackers in één adem met August Vermeylen en Lodewijk Dosfel, twee baanbrekers en denkers van de Vlaamse Beweging.
Samen met zijn collega van de universiteit van Leiden nam rector Dillemans het initiatief tot de oprichting van een ‘Leerstoel Johan Fleerackers’, die elk jaar wordt ingericht, alternerend aan de K.U. Leuven en de R.U. Leiden, en tot doel heeft een bijdrage te leveren ter bevordering van het onderzoek op het terrein van de culturele integratie tussen Nederland en Vlaanderen.
Minister Dewael betuigde zijn akkoord met de instelling van een tweejaarlijkse ‘Prijs Johan Fleerackers’ om initiatieven aan te moedigen die bijdragen tot de instandhouding van de culturele pluriformiteit in een verenigd Europa. De prijs, met name een oorspronkelijk kunstwerk, wordt om de twee jaar door de Vlaamse Executieve uitgereikt aan een persoon of een instelling die tot de culturele rijkdom van Europa heeft bijgedragen.
‘Johan Fleerackers. Herinneringen en Gedachten’ is een denk-boek, met getuigenissen van vrienden en vooraanstaanden, een aantal studies over de domeinen die Johan ter harte gingen, benevens een keuze uit de geschriften die hij naliet.
JOHAN
FLEERACKERS
HERINNERINGEN
EN
GEDACHTEN