Nederlands-Vlaamse tweelingsteden
Vorig jaar bereikte het ANV een voorstel van de heer Palmer Ruysschaert uit Brugge om te bemiddelen bij verbroedering - zo u wilt verzustering - van Nederlandse en Vlaamse gemeenten.
Dit voorstel werd gaarne aanvaard.
In het éénwordingsproces dat zich in Europa voltrekt, acht het ANV het van groot belang, dat de in omvang kleinere culturen zoals de onze, de grotere met onbevangenheid tegemoet kunnen treden.
Contacten tussen Vlaamse en Nederlandse gemeenten kunnen daartoe een positieve bijdrage leveren.
De gemeenschappelijke taal vormt een extra stimulans om de inwoners daarbij te betrekken.
In Vlaanderen werden 327 gemeenten aangeschreven, in Nederland, waar de aktie zich beperkte tot de provincies Zeeland, Noord-Brabant en Limburg vielen 228 brieven in de gemeentelijke brievenbussen.
Uit Vlaanderen en uit Nederland werd een gelijk aantal reacties (175) ontvangen. Op zichzelf al een boeiend gezicht al die verschillende gemeentewapens in diverse kleuren.
Gekleurd was soms ook de inhoud van de brieven. Sympathiek, negatief, koel en dan vooral ambtelijk. Financiële problemen geven vaak de doorslag bij een afwijzende beslissing.
Sommige gemeenten uit het Brusselse gewest staan huiverig tegenover een relatie met een Nederlandse partner. Andere meldden dat zij reeds gejumeleerd zijn met Nederland resp. Vlaanderen.
De bestaande relaties blijken gefundeerd te zijn op de meest uiteenlopende gronden, zoals historische banden, de betrekkelijk korte afstand, gelijksoortigheid (Zaventem zoekt contact met Haarlemmermeer - Schiphol -) en op persoonlijke interesse van bestuurders.
Ook eenzelfde gemeentewapen, zoals dat van Oostkamp in West-Vlaanderen en Bergen in Noord-Holland kan tot ‘iets moois’ leiden.
Veelal worden de eerste contacten door de gemeentebesturen tot stand gebracht. Bij het onderhouden daarvan treedt het bestuur dan stimulerend en coördinerend op, vaak bijgestaan door een team van vrijwilligers.
Programma's waarbij de bevolking is betrokken bestaan vooral uit culturele en sportieve ontmoetingen. Enthousiasme, een voldoende aantal deelnemers, maar ook financiële armslag zijn de motoren die de verbroedering in stand houden.
Reimerswaal in Zuid Beveland wenst geen jumelage aan te gaan met welke gemeente dan ook. Mocht het toch zover komen dan gaan de gedachten in de eerste plaats niet uit naar Vlaanderen. Mogelijk brengt hier de Scheldetunnel uitkomst.
Oss ontwikkelde initiatieven op dit gebied, maar gebrek aan belangstelling bij de bevolking weerhoudt de gemeente van een nieuwe poging. Bovendien speelt het kostenaspect een rol.
In Limburg geeft de toekomstige herindeling van gemeenten soms de - negatieve - doorslag. Particuliere intiatieven worden vaak ondersteund.
Susteren plaatste het ANV op de lijst van subsidieaanvragers. Een telefoontje bracht geen verbetering. Onlangs ontvingen wij de officiële afwijzing met zeven bijlagen.
St. Oedenrode vond de aktie zo vermakelijk dat men ons de voorwaarden voor het deelnemen aan de zomerkermis toezond.
Vlissingen keek over Vlaanderen heen naar Ambon en Taganrog in de Sovjet Unie.
Sas van Gent wil geen jumelage met Vlaanderen aangaan, maar had een goed excuus. De gemeente is met Belle in Frans-Vlaanderen verbroederd.
Beringen heeft contact met vier andere gemeenten met dezelfde naam waaronder Helden/Beringe in Nederland. ‘De vriendschap bevorderen door verbroedering en aldus bij te dragen tot het behoud van de vrede in Europa’ liggen aan deze contacten ten grondslag.
Hulst en Baarle-Nassau gaan het verst in hun contacten met Vlaanderen. Niet alleen op cultureel gebied, maar ook samenwerking tussen de gemeentelijke diensten behoort daar tot de normaalste zaak. Het gemeentebestuur van Hontenisse tenslotte onderbouwt zijn verzustering met Stekene als volgt: ‘Door de contacten een officiëel karakter te geven wordt een bijdrage geleverd aan het streven naar samenwerking tussen de Europese volkeren in het algemeen en die tussen Nederlandse en Vlaamse gemeenten in het bijzonder.’
De aktie is nog niet afgesloten. In Vlaanderen zijn 31 gemeenten in beginsel bereid te jumeleren, zij het dat sommige een voorbehoud maken. In Nederland zijn 12 gemeenten in t.w. Zeeland, Noord-Brabant en Limburg belangstellend. Sommige gemeentebesturen beraden zich nog over een standpunt.
Dit lijkt een mager resultaat, maar uit de verkregen informatie blijkt dat ruim 160 gemeenten, in Nederland en Vlaanderen, contacten met elkaar onderhouden.
De 43 gemeenten die interesse toonden ontvingen een opgave van de positieve reacties van over de grens met zo uitgebreid mogelijke inlichtingen over ligging, grootte en karakter van de plaats. Over het uiteindelijke resultaat valt nog niets te melden. In een later stadium wordt bezien of de overige Nederlandse provincies eveneens worden benaderd.
E. Van Esbroeck
J. van Hoorn
Auteursrechtelijk beschermd
