van Geert Van Istendael, die andere journalist-auteur van een bestseller te lezen, om te beseffen dat het proces alles behalve vlot zou kunnen verlopen. In de eerste plaats zijn slechts weinig politici in dit goede land écht overtuigde federalisten, maar ieder politicus beseft dat hij aan de federalistische draak lippendienst moet bewijzen.
Federalisme betekent twee volkeren of mensengroepen tot elkaar brengen om zaken te doen die zij beter en efficienter samen kunnen doen dan als afzonderlijk acterende, te kleine eenheden. Alle federale staten in Europa, en elders in de wereld, verschillen van structuur, maar respecteren meestal de drievuldigheid van het federalisme: leger, munt, buitenlands beleid. In België gaat men uit elkaar, een omgekeerd proces en wat tot nu toe onder de vlag van de ‘regionalisering’ is gerealiseerd, is een warboel van jewelste. De gefaseerde regionalisering, vastgelegd in de wet van Augustus 1980, is geen staatsrechtelijk meesterwerk, maar toch ook geen onsamenhangend denkwerk. Wanneer je daarin ontdekt dat het Waalse Gewest verantwoordelijk is voor het waterbeleid (de waterbronnen bevinden zich meestal in de zuiderlijke provincies), maar niet voor de vaststelling van de prijs van het water, is dat niet onredelijk. Men wil de economische en monetaire unie tussen de drie gewesten Brussel, Wallonië en Vlaanderen handhaven. Derhalve mag aan het centraal-economisch beleid niet worden geraakt. Model staat de Bondsrepubliek. Waar men afwijkt gebeuren er blunders. Het toerisme wordt geregionaliseerd? Ja, met het resultaat dat er momenteel in het ‘gewest’ Brussel een tiental semiofficiële organismen zijn die zich met de problemen van het Brussels toerisme bezig houden.
In de derde fase van de federalisering moet de Senaat worden omgevormd. Tot wat? Een ‘Amerikaanse’ Senaat die volkenrechtelijk arbitreert in een landje van nog geen 10 miljoen mensen? Een Kamer die zoals momenteel het geval is evenwaardig blijft met de Kamer van Volksvertegenwoordigers (in tegenstelling met de figuur van de Nederlands Eerste Kamer), maar met andere bevoegdheden? De studies en het rapport van de Senaatsvoorzitter omvatten voorstellen om het aantal direct verkozen mandatarissen in de Senaat, de Kamer van Volksvertegenwoordigers en de drie gewestelijke of Gemeenschapsparlementen te beperken. Wie wordt gekozen in het Parlement (Raad) van het Vlaams Gewest zal niet, zoals heden ten dage, in de Belgische Kamer zitting kunnen hebben. Dat soort problemen en de nog sterker controversiële problematiek van de bevoegdheid van de Gewesten om akkoorden met het buitenland af te sluiten, moet ons politieke wereldje in de komende maanden onledig houden.
Gelukkig slooft een kleine groep beleidsmensen zich uit t.a.v. de besluitvorming over de grote uitdagingen die over het lot van dit land beslissen: Brussel - hoofdstad van Europa, de TGV-trein, de eenheidsmarkt van 1993, en dergelijke. Gelukkig ook maakt het land met een groei die de 4% in reële termen in 1989 overschreed een periode van welvaart door die heel goed vergelijkbaar is met die van de golden sixties, maar hopelijk zonder de heftige schokken die in de zeventiger jaren een groot deel van de winst verloren deed gaan.
Achille G. SAMOY