Neerlandia. Jaargang 93

Overheid

Waterverdragen: akkoord PvdA - SP

De afgelopen maanden voerden de Nederlandse PvdA en de Vlaamse SP besprekingen over een aantal grensoverschrijdende problemen. Hoofdmoot van dat overleg vormden de waterverdragen. Tijdens een boottocht op de Oosterschelde op 18 augustus werd over een en ander een overeenkomst ondertekend. Daarbij ziet de PvdA af van de Nederlandse eis inzake het Maasdebiet (50 m³), en van de onderlinge koppeling van de verschillende waterverdragen. Beide partijen vinden dat de Schelde dient uitgediept, maar eerst moet een zuiveringsplan worden gestart. Het Baalhoek-kanaal kan er komen als het landschap niet teveel schade lijdt en er moet een internationale Maascommissie worden ingesteld. Als beide socialistische partijen het voor het zeggen hadden, zou elk Belgisch-Nederlands waterdossier voortaan afzonderlijk bespreekbaar zijn en een aparte oplossing kunnen krijgen.

Benelux gangmaker

Volgens Lieven Lenaerts, adjunct-secretaris-generaal van Benelux, moet Benelux ook na 1992 als gangmaker van de Europese eenwording blijven fungeren. Dat dit ook vandaag het geval is, toonde Lenaerts aan met enkele voorbeelden. Benelux treedt op als secretariaat voor de Schengenovereenkomst. Ter voorbereiding van Europese ministerraden wordt de jongste jaren regelmatig overleg gepleegd tussen de Nederlandse, Belgische en Luxemburgse ministers. Inzake ruimtelijke ordening is er wederzijds overleg wat gewesten streekplannen in de grensstreek betreft. Er bestaat al jaren een coördinatie voor de vacatures en de beroepsopleiding in de grensstreek. Er is een eengemaakt merkenrecht in de Benelux, met een bureau in Den Haag.

De ministers van Landsverdediging komen regelmatig bijeen. Er is zelfs sprake van geweest een Benelux-bataljon op te richten. Aan het op elkaar afstemmen van sociale wetgevingen, vooral van belang voor grensarbeiders, wordt hard gewerkt. Voor milieuzaken is er eveneens overleg; de inwoners van de grensstreek hebben b.v. inspraakrecht bij de vestiging van gevaarlijke bedrijven in het buurland.

Gerommel in Schengen

Het akkoord van Schengen dateert van 14 juni 1985 en beoogt de afschaffing van alle fysieke grenscontroles tussen de Beneluxlanden en Frankrijk en Duitsland per 1 januari 1990. Hoewel deze datum met rasse schreden nadert, blijken enkele meningsverschillen tussen de Schengen-landen moeilijk op te lossen.

Zo liepen de onderhandelingen half juni vast op het Schengen Informatie Systeem (SIS), een computernetwerk met een gemeenschappelijk opsporingsregister. Frankrijk trok hier aan de rem. Nochtans wordt juist het SIS als een essentieel instrument beschouwd voor een gemeenschappelijk vreemdelingenbeleid.

[p. 223]

Aan de orde is: de behandeling van asielzoekers (wie in een van de vijf Schengenlanden een aanvraag doet, hoeft in de vier andere landen niet meer te proberen); de strafrechterlijke vervolging (voorgesteld werd: een Belg die in Nederland een misdrijf pleegt, in België te berechten, en niet in Nederland); het drugbeleid (de normen van het strengste land dienen door de andere overgenomen).

Terloops: afgesproken werd dat gewapende Belgische rijkswachters tot 10 km op Nederlands grondgebied verdachten mogen observeren of achtervolgen. De arrestatie moet overgelaten worden aan de Nederlandse politie, behalve in uitzonderlijke gevallen.

Over de bagagecontrole van luchtreizigers werd eveneens een akkoord bereikt.

Benelux-overeenkomst

Op 1 juni keurde de Belgische Senaat het wetsontwerp goed betreffende de Benelux-overeenkomst inzake grensoverschrijdende samenwerking tussen territoriale samenwerkingsverbanden of autoriteiten. Het wetsontwerp werd aan de Kamer doorgezonden. De Benelux-overeenkomst moet het afsluiten van grensoverschrijdende akkoorden vergemakkelijken tussen provincies, gemeenten, OCMW's, polders en/of wateringen. De grensoverschrijdende samenwerking slaat op materies als verkeersinfrastructuur, ruimtelijke ordening, leefmilieu, rampenbestrijding, enz.

Ook de Vlaamse regering heeft in augustus het ontwerp van decreet inzake de Benelux-overeenkomst goedgekeurd.

Waterverdragen

Aan Belgische kant is men er eindelijk in geslaagd een constructie uit te werken om de deelregeringen te betrekken bij de onderhandelingen inzake de Waterverdragen. De bevoegdheden voor de uitvoering van de Waterverdragen zijn door de staatshervorming van 1980 en 1988 verlegd van de nationale overheid naar de deelgebieden. Aangezien die deelgebieden (voorlopig) echter nog geen verdragen met het buitenland kunnen sluiten, was een tussenoplossing nodig. De Vlaamse vertegenwoordigers in het ministerieel comité ad hoc zijn de gemeenschapsministers Geens, De Batselier, Kelchtermans en Sauwens. De ambtelijke onderhandelingsdelegatie bestaat uit de heren A. van Haver, M. Bruynzeel, J. Demoen



en F. Suykens. Ondertussen zijn opnieuw problemen gerezen aan Waalse zijde: daar wordt een tweede gemeenschapsvertegenwoordiger in de delegatie gevraagd, en worden gelijktijdige onderhandelingen met Frankrijk geëist.

CVP voor samenwerking

Namens de CVP-fractie in de Vlaamse Raad legde Herman Suykerbuyk de Raad en de Vlaamse regering een 10-punten-programma

[p. 224]

inzake buitenlandse en externe aangelegenheden voor. De CVP-fractie wenst als punt 1 een daadwerkelijke invulling van de aanwezigheid van Vlaanderen en de Nederlandse gemeenschap in de wereld, en vraagt als punt 2 een voorkeurssamenwerking van Vlaanderen met Nederland.

Brakke Grond

Het is nu vrijwel zeker dat Guido Vereecke Walter Lerouge opvolgt als directeur van het Vlaams Cultureel Centrum De Brakke Grond in Amsterdam. Vereecke is voorzitter van het ontmoetingscentrum Westrand in Dilbeek, en waarnemend adviseur bij de Administratie voor Onderwijs en Permanente Vorming van de Vlaamse Gemeenschap.

CVP-jongeren lauweren Smit-Kroes

De CVP-Jongeren hebben eind juni bekendgemaakt dat hun Uilenspiegelprijs 1989 (huldiging van iemand die blijk heeft gegeven van grote politieke moed) werd toegekend aan de Nederlandse minister voor Verkeer en Waterstaat Neelie Smit-Kroes (VVD) voor haar ‘bekering inzake de milieupolitiek en de gevolgen die zij daaruit heeft getrokken’.

De Nederlandse taalgroep is niet klein - hij behoort tot de middelgrote taalgemeenschappen - maar zal als zodanig nooit doordingen op het wereldforum. Onze geestelijke creativiteit moet via vertalingen in de wereldtalen bekend geraken. Die handicap hoeft echter niet per se de uitbouw te beletten van de Nederlands-Vlaamse gemeenschap in een Europa waar het Nederlands aan bekendheid wint. Het is een kwestie van beleid en organisatie.
Manu RUYS, in De Standaard 13/6/89.

‘Een tweede aandachtsterrein is België. En in het bijzonder het Nederlandssprekend deel, dat Vlaanderen heet. In ons buitenland is een federalisering aan de gang; de delen zijn daarmee goeddeels zelfstandig geworden. Binnen het komende Europa is er daarom alle reden om als Nederlanders en Vlamingen (tesamen zo'n 20 miljoen) de handen ineen te slaan en te komen tot betere samenwerking. Tot voordeel van beide.
Van de Hollanders boven de Moerdijk kunnen we voor zo'n samenwerking minder initiatief verwachten; daarom is daar voor óns, Brabanders, op het scharnierpunt een grote taak weggelegd. (En zou dat, geschiedkundig gezien, voor ons ook niet tegelijkertijd een pracht revanche zijn!)’
Ben HENNEKAM, lid Tweede Kamer, in CDA-Krant, 14/8/89.

Vlaamse WVC

Op 19 juli besliste de Vlaamse regering de Vlaamse administratie te spreiden over 6 ministeries. Een van de nieuwe ministeries krijgt de naam ‘Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur’. Waar hebben we dat al meer gehoord?

Uilenspiegel

In juli liep te Koksijde de tentoonstelling Uilenspiegel in Europa. De tentoonstelling omvatte een indrukwekkende reeks grafisch werk, boeken, muziekuitgaven, e.a. gewijd aan deze beroemde Vlaamse figuur uit het 16de eeuwse volksboek en uit De Costers 19de eeuwse roman.

Frans-Vlaamse cultuurdag

Op 10 september had in het Frans-Vlaamse Belle/Bailleul de 42ste Frans-Vlaamse Cultuurdag plaats, georganiseerd door het Komitee voor Frans-Vlaanderen (KFV) -Komitee Nederlands Onderwijs (KNO). In de voormiddag waren er sectievergaderingen (toerisme, geschiedenis, familiekunde, onderwijs-taal-media, overheid-economie, en jeugd. In de namiddag was er de plenaire vergadering, met o.m. F. Allacker, die het had over de jongste ontwikkelingen in Frans-Vlaanderen.

Vlaamse Week in Eupen

Op 8 september opende de Vlaamse eerste minister Geens te Eupen een ‘Vlaamse Week’. Dit in het raam van het samenwerkingsakkoord dat de Vlaamse gemeenschap sloot met de Duitstalige gemeenschap in België en dat eerder o.a. het opzetten van een Duitse week in het VCC De Brakke Grond te Amsterdam mogelijk maakte. Geens pleitte ervoor dat Vlaanderen een gelijkaardig akkoord zou afsluiten met de Franse gemeenschap.