Neerlandia. Jaargang 93

Standpunten van het congres

Nederlandse Taalunie

Het Algemeen-Nederlands Congres volgde met groeiende verbazing de evaluatievergadering van 10 jaar Nederlandse Taalunie, onlangs te Antwerpen gehouden.

Het verbaast met name dat noch het Comité van Ministers, noch de Interparlementaire Commissie, noch de Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren, noch het Algemeen Secretariaat wijst op de positieve verwezenlijkingen, die er - ondanks alles - zijn.

Het is een goede zaak dat alle betrokkenen de Taalunie op een serene maar kritische manier evalueren. Dat negatieve klanken - hoe waardevol ook - in de pers de bovenhand halen, leidt er echter toe dat de onverschilligheid bij de burger (en bij de politici) plaats maakt voor afkeuring. Het kind dreigt eens te meer met het badwater te worden weggegooid.

De Taalunie is tot stand gekomen na lang aandringen van o.a. de Algemeen-Nederlandse Congressen. Het ANC eist van alle geledingen van de Nederlandse Taalunie een opbouwende houding. Het blijft tevens van mening dat aan de tekortkomingen van de Taalunie moet worden gesleuteld zonder het verdrag in deze faze te verruimen tot andere domeinen dan dat van taal en letteren. Eerst dient het bestaande verdrag maximaal uitgevoerd; pas daarna kunnen de bakens eventueel worden verzet. Als blijvende pleitbezorger van de Taalunie neemt het ANC zich voor de evaluatie op een grondige manier over te doen op zijn 40ste Congres, volgend jaar in Brussel.

Institut Néerlandais

Het Algemeen-Nederlands Congres betreurt het voornemen van de Nederlandse regering om het Institut Néerlandais te sluiten. Het ANC vindt ook dat de huurprijs erg hoog is, maar acht dat een onvoldoende reden om het belangrijke bruggehoofd van de Nederlandse cultuur in Parijs op te doeken. Het ANC vraagt dan ook dat de bevoegde ministers hun uiterste best zouden doen om het Institut Néérlandais in Parijs te behouden, desnoods op een andere, goedkopere plaats. De middelen die dan vrijkomen, kunnen allicht worden aangewend voor het aanwerven van bijkomende medewerkers, die zich op het veldwerk toeleggen en instaan voor een voortdurend overleg en een intense samenwerking met de Vlaamse Gemeenschap, die mede verantwoordelijk is voor het handhaven en de bloei van de Nederlandse cultuur.

Europese televisie

De stichting Algemeen-Nederlands Congres geeft de Vlaamse gemeenschapsminister voor Cultuur Dewael een pluim voor zijn houding inzake het Europese dossier ‘Televisie zonder grenzen’. Die houding leidde ertoe dat België (samen met Denemarken) tegenstemde op de raad van EG-ministers begin deze week.

Het lijkt immers logisch dat er beschermende maatregelen komen voor de kleinere cultuurgemeenschappen in Europa, waaronder de Nederlandse. Als Europa zichzelf afschermt voor Amerika en Japan door te stellen dat de helft van de uitzendingen op de Europese netten van Europese makelij moet zijn, dan moet Europa ook respect kunnen opbrengen voor de kleinere culturen in eigen schoot. Als men het ‘recht van de sterkste’, dat in commerciële aangelegenheden kan gelden, ook ten volle laat spelen op het culturele terrein, dan zijn de kleinere gemeenschappen immers gegarandeerd het slachtoffer.

Het ANC betreurt verder dat Nederland het Vlaamse standpunt blijkbaar niet deelt. Voor aangelegenheden die de positie van de Nederlandse cultuur aangaan, is het zonder meer noodzakelijk dat Nederland en Vlaanderen met één stem spreken.