Sabena en KLM: Spitaels zegt nee
Reeds enige tijd waren gesprekken aan de gang tussen de Belgische luchtvaartmaatschappij Sabena en de Nederlandse luchtvaartmaatschappij KLM. De twee koesterden plannen om tot een stevige samenwerking te komen in het kader van de eenwordende Europese markt. Het was niet uitgesloten dat ook andere maatschappijen, zoals het Zwitserse Swissair en de Skandinavische SAS, bij de constructie zouden worden betrokken.
In het licht van 1992 kan wie bezorgd is om het lot van kleine landen niet anders dan dergelijke samenwerkingsplannen toejuichen. Groot was dan ook de verbazing toen Guy Spitaels, voorzitter van de aan de regering deelnemende Waalse socialistische partij (PS) op het PS-bureau van maandag 13 juni zijn veto stelde tegen een samenwerking van Sabena met KLM. De drijfveer is dat de Nederlandstaligen binnen de nieuwe groep in de meerderheid zouden zijn, en dat is voor hem onaanvaardbaar. Wat economisch vanzelfsprekend is, wordt door Spitaels aldus afgewezen om louter taalkundig-culturele motieven.
Wat een contrast met de houding van de Vlamingen in de Generale-affaire. De door en door franskiljonse Generale Maatschappij van België, die ongeveer een derde van het Belgisch bedrijfsleven controleert, ging na het De Benedetti-avontuur over in de handen van Franse staatsburgers. De Nederlandstaligen - de politieke voormannen
Spitaels tegen fusie K.L.M.-Sabena (uit 't Pallieterke 23-6-'88).
op kop - hebben zich daar zonder gemor bij neergelegd.
Dit wijst eens te meer op het mentaliteitsverschil tussen Franstaligen en Nederlandstaligen: het Franse (cultuur)imperialisme wordt door Vlamingen en Nederlanders passief ondergaan, maar omgekeerd ontketenen Franstaligen een regelrechte rel waar zij denken dat hun hegemonie ook maar enigszins zou kunnen worden aangetast.
‘De reactie van de Franstalige socialisten is een uiting van de oude Waalse traditie van allergie en afkeer voor Belgisch-Nederlandse toenadering en verstandhouding’, schreef Manu Ruys, hoofdredacteur van De Standaard op 15 juni.
Inderdaad, en wat is het resultaat van dat alles? Hoewel verkeersminister Dehaene Spitaels in voorzichtige bewoordingen terechtwees en zei dat de politiek zich niet moest mengen in de Sabena-KLM besprekingen, bedankte de KLM inmiddels voor een mogelijke samenwerking met Sabena. Ook hier geldt het aloude Nederlandse motto van niet-inmenging in de binnenlandse aangelegenheden van een bevriende staat blijkbaar nog.