Neerlandia. Jaargang 90

[p. 164]

IJzerbedevaart te Diksmuide

Te Diksmuide namen, op 29 juni opnieuw tienduizenden deel aan de jaarlijkse Bedevaart naar de Graven van de IJzer.

Wat ligt eigenlijk aan de basis van dit curieuze fenomeen en is het waar dat het organiserende Iherbedevaartcomitè er eigenlijk op uit is de ultra-rechtse, fascistoïdegroepjes uit de verschillende windstreken degelegenheid te bieden tot een jaarlijkse reünie?

Om op deze vragen te antwoorden drukken wij hierbij de tekst af van een document dat tergelegenheid van de jongste bedevaart in het Nederlands, Frans, Engels, Duits, Spaans en Italiaans werd verspreid door het IJzerbedevaartcomité.

Opvallendst vanuit algemeen-Nederlands oogpunt op de 59ste bedevaart, was de toespraak van de jonge Frans-Vlaming Franck Allacker. Wij drukken zijn rede hier in extenso af:

Voor alle Frans-Vlamingen is het een bijzondere eer om vandaag, tot de Vlamingen van het Noorden, eengroet te mogen brengen. Zeker bij zo'n belangrijke gebeurtenis als Uw en onze lizerbedevaart.

Onze Nederlandse gemeenschap moet immers beseffen dat zij zich niet gebonden voelt door ondoordachte, kunstmatige én zelfs onaanvaardbare staatsgrenzen.

Onze, en Uw steden, Duinkerke, St.-Winoksbergen, Kassel, Belle, Dowaai - ook onze hoofdstad Rijsel ook Atrecht, maken deel uit van de Europese Nederlanden. Dit moet voor iedereen duidelijk zijn.

Grenzen wijzigen het grondgebied van staten. Grenzen wijzigen niet het hart van een yolk. Wij zijn hier en wij zijn hier thuis. De feitelijke scheiding van 1677 verandert niets aan het feit dat 100.000 Vlaamssprekenden in de zuidelijkste Nederlanden en miljoenen Vlamingen in de Franse floordelijke departementen nauw verbonden blijven met de Nederlandse cultuur en met ons echte volk.

We nemen het dan ook niet dat beleidsmensen uit Vlaanderen en Nederland dat blijven ontkennen. Onze re erin in Parijs heeft niet het recht om onze cultuur te ontkennen. Ook de regeringen in Brussel of Den Haag hebben niet het recht dit te ontkennen.

Wij beseffen dat de rote politiek de volksculturen negeert. Op am er enkele kilometers van Diksmuide weten en voelen wij dat een zogenaamde democratische Franse staat steedsgraag de uitroejing van onze Vlaamse en Nederlandse cultuur wil zien. Deze staat verdrukt onze taal en verzwijgt onze geschiedenis.

Maar het lukt niet. U kent de hardnekkige bedrijvigheid van onze Frans-Vlaamse groeperingen en U weet dat wij erin slagen meer en meer mensen uit onze streek Vlaamsbewust te maken. Onze vrije taal-



cursussen groeien maar groeien te weinig. Ook hier poogt trouwens de Franse staat ons te folkloriseren en bovendien ons economisch en sociaal verder af te scheiden van de andere Nederlanden.

Onze beleidsmensen pogen wij te overtuigen. Heel dikwijls echter zijn wij ontgoocheld. Soms zijn wij ook ontgoocheld in andere beleidsmensen. Vanuit Vlaanderen en de Vlaamse regering werd ons een meer dan behoorlijke steun beloofd, wij wachten en wachten. Vanuit Nederland werd niets beloofd. Moet dan onze Nederlandse gebondenheid enkel een abstract begrip blijven? Moeten wij vaststellen dat de Nederlandse cultuur nog steeds angst heeft voor de Franse macht?

Beste Vrienden,

Wij zijn niet bang! Maar wij hebben de steun nodig van onze, maar ook van Uw beleidsmensen. De Nederlandse cultuuractie moet even doeltreffend worden als de Franse cultuur-uitstraling. Gebeurt dit niet, dan is de Nederlandse cultuur in ons gebied niet te redden.

Waarom komt het Vlaams Huis er te Rijsel niet?

Waarom komt er geen secretariaat van de Vlaamse Gemeenschap bij ons?

Frankrijk steunt zelfs de Franse cultuur in de Amerikaanse staat Louisiana - dit is maar één voorbeeld -. Is het zoveel gevraagd dat én beleidsmensen, en economische instellingen, onze streek leren kennen?

Veel sympathie, veel begrip krijgen wij van U allen.

Ons beleid laat ons in de steek. Zij verwaarloost onze cultuur, onze taal en ons volk.

Doch Uw beleidsmensen laten ons ook in de steek. Geloof mij vrij, wij werken hard. Maar wij hebben het recht te zeggen tegen onze overheid: ‘U doet niets voor ons, integendeel, U zag ons graag verdwijnen!’ Met evenveel aandrang zeggen wij tot de Vlaamse regering: ‘U belooft wat, maar U doet niets...’ Tot de Nederlandse regering vraag ik gewoon: ‘Kent U ons niet?’, want hun antwoord is telkens zo kort.

Bedevaarders,

Ik mag dit zeggen, omdat ik geloof in wat priester Gantois zei:

‘Ik ben geen Frans-Vlaming,

ik ben geen Vlaming,

ik ben geen Zuid-Nederlander,

IK BEN EEN NEDERLANDER’.

[p. 165]

Ook voorzitter Daels kwam in zijn toespraak nog even op het onderwerp terug:

‘Het zelfbestuur zal niet leiden tot bekrompenheid of afzondering.

Integendeel, wij plaatsen onze groeiende zelfstandigheid in het grote algemeen-Nederlandse, Europese en Universele perspectief.

En daarom werd hier op deze IJzerbedevaart het woordgevoerd door een jonge Nederlander uit Frans-Vlaanderen.

Het Vlaams zelfbestuur zal een krachtige hefboom zijn voor de Heel-Nederlandse samenwerking. En tot de hier aanwezige Frans-Vlamingen en tot alle Nederlanders in Frankrijk zeggen wij: een yolk bewijst pas dan zijn levenskracht en zijn recht op zelfbestuur, wanneer het bewust de zorg opneemt voor alle volksgenoten en vooral voor hen die moeten vechten teen miskenning en verdrukking.

Frans-Vlamingen, juist omdat wij zelfbestuur willen veroveren, laten wij U niet in de steek en staan wij naast U, nu meer dan ooit!

En wij vragen de Vlaamse regering dat zij zich eindelijk terdege bewust zou worden van haar verantwoordelijkheid en opdracht, als vertegenwoordigend or aan van een Nederlands volksdeel, en tegenover het Noorden en tegenover Frans-Vlaanderen’.

Verklaring van de Raad van Beheer van de v.z.w. ‘Bedevaart naar de Graven van de IJzer’.

I

Sedert 1920 brengen de Bedevaarten naar de Graven van de IJzer, de IJzerbedevaarten, tienduizenden Vlamingen samen te Diksmuide, aan de boorden van de kleine rivier, de IJzer, daar waar de hevigste strijd woedde in de Eerste Wereldoorlog.

Deze IJzerbedevaarten vonden precies hun onmiddellijke oorsprong in de gebeurtenisen die zich voordeden in het Belgische veldleger aan het front 1914-



1918. Tachtig procent van dit veldleger bestond uit Vlamingen, maar de officiële voertaal van het leger was het Frans, door de meerderheid van de eenvoudige Vlaamse soldaten niet eens begrepen.

In dezelfde verhouding waren de gesneuvelden Vlamingen, maar wanneer zich aan het front, met medewerking van een aantal intellectuelen een beweging ontwikkelde om te protesteren tegen de wantoestanden en ter morele verheffing van de soldaten, werd zij door äe overheid met verbod en vervolging beantwoord.

Deze Frontbeweging verwierf een zeer groot belang voor de gehele verdere ontvoogding van het Vlaamse volk, omdat precies aan het IJzerfront een groot aantal eenvoudige volksjongens de diepe, menselijke betekenis van de volksgemeenschap ervaarden en de vaste wil ontstond na de oorlog een definitief einde te stellen aan de minderwaardige positie van het Vlaamse volk in de Belgische staat.

Wanneer Koning Albert in 1918 de Vlamingen uit het veldleger opriep voor het laatste grote offensief, verbond hij hierbij de plechtige belofte van de gelijkheid in rechte en in feite voor de Vlaamse gemeenschap.

Duizenden jonge Vlamingen lieten het leven in het grote offensief, maar de gelijkheid in rechte en in feite bleef uit, tot op vandaag.

II

De IJzerbedevaarten die ingericht werden als hulde aan de Vlaamse gesneuvelden, groeiden uit tot indrukwekkende massamanifestaties, die, aansluitend bij het frontgebeuren, jaar in jaar uit dc bezinning brachten over, en een krachtige impuls tot, de heropstanding van de Vlaamse volksgemeenschap. Merkwaardig was hierbij wel dat de Oudstrijdersbeweging - de V.O.S. - die er de basis van vormde én duidelijk nationalistisch was, én oprecht demokratisch én uitdrukkelijk anti-militaristisch en pacifistisch.

En, samen met de Oudstrijders, hebben de nakomende generaties en vooral de jongeren de IJzerbedevaarten in dezelfde geest verder voortgezet en eigentijds uitgebouwd.

III

Daarorn precies wenst de vereniging die de IJzerbedevaarten inricht zeer duidelijk positie te nemen t.a.v. de volgende feiten.

Sedert enkele jaren hebben een aantal groepjes uit Frankrijk, Nederland, Duitsland, Engeland enz. de gewoonte aangenomen op de vooravond en de dag van de IJzerbedevaart te Diksmuide samen te komen teneinde er, misbruik makend van de toegestroomde massa's, hun misplaatste propaganda te voeren en op uitdagende wijze te paraderen. Dit optreden heeft niets te maken met de IJzérbedevaarten en is zelfs erg storend

De toegang tot de IJzerbedevaartweide werd aan die groepjes dan ook stelselmatig en radikaal geweigerd.

Meerdere malen heeft het komiteè hun optreden duidelijk afgekeurd.

In het bijzonder werd in mei 1979 in een belangrijke verklaring ‘Geen misbruik van de IJzerbedevaart’’ zeer scherp afstand genomen van deze marginale groepjes. Deze verklaring werd in acht talen vertaald en aan alle Europese nieuwsmedia overgemaakt.

Niettemin blijven een aantal buitenlandse - en ook sommige binnenlandse - persorganen en nieuwsmedia blijk geven van verwarring en gebrek aan inzicht. In de verslagen over de IJzerbedevaarten wordt meer aandacht besteed aan de enkele tientallen buitenlandse provocateurs dan aan de tienduizenden Vlaamse Bedevaarders; hecht men meer belang aan enkele incidenten uitgelokt door onverantwoorde herrieschoppers dan aan de belangrijke verklaringen van de woordvoerders van het komitee, o.m. inzake de Vlaamse aanspraak op zelfbestuur, de sociaal-ekonomische hervormingen en het vredesvraagstuk en aan de steeds hoogstaande artistieke opluistering!

En in sommige publicaties en T.V.-uitzendingen worden de IJzerbedevaarten - allicht op grond van verkeerde informatie - voorgesteld als belangrijke bijeenkomsten van ultra-rechts en neo-fascisme in Europa!

Daarom wenst de Raad van Beheer van de v.z.w. ‘Bedevaart naar de Graven van de IJzer’ nogmaals duidelijk te onderstrepen wat volgt:

1.	De neo-fascistische groepjes die bij gelegenheid van de IJzerbdevaart naar Diksmuide trekken worden niet uitgenodigd, doch integendeel als ongewenst beschouwd.
2.	Hun motieven en doelstellingen zijn niet in overeenstemming te brengen met deze van de IJzerbedevaarten.
3.	De IJzerbedevaarten zijn fundamenteel gericht op de integrale bevrijding en het volwaardige bestaan in eigen staatsinstellingen van onze volksgemeenschap - en van alle volkeren ter Wereld - en op de vestiging van een duurzame vrede tussen de volkeren en dit in een geest van waarachtige demokratie, oprecht pluralisme en eerlijk pacifisme.