Neerlandia. Jaargang 89

[p. 220]

spiegel van de nederlanden
Algemeen-Nederlandse Kroniek

Cultuur

Belgische prijs voor Maaslander

De dichter Kees Hermis uit Maasland is de poëzieprijs 1985 van Blankenberge (België) toegekend voor zijn gedicht ‘Kleur van Heimwee’. De prijs, die voor de zevende keer wordt uitgereikt, valt voor de eerste keer te beurt aan een Nederlander.

Kees Hermis, pseudoniem van C.H. Wisse, werkt in het lager beroepsonderwijs. Hij werd geboren in 1941 in Hulst en debuteerde in 1977 met een verzenbundel ‘Vrijgesproken’. Hij schreef zes bundels.

Italiaanse orde en Nederlandse prijs voor Joris Ivens

Nederlands oudste filmregisseur Joris Ivens (86) is onderscheiden als Grootofficier in de Orde van Verdiensten van de Republiek Italië. De cineast krijgt deze hoge Italiaanse onderscheiding als eerbewijs voor zijn totale oeuvre, dat uit meer dan 50 films bestaat.

De Nederlandse minister Brinkman (WVC) reist naar Parijs om de 86-jarige Nederlandse filmer te huldigen met de uitreiking van Het Gouden Kalf, de onderscheiding van de Nederlandse Filmdagen. Tevens zal Brinkman hem namens de Nederlandse regering een bedrag van honderdduizend gulden overhandigen. Het geld zal worden gebruikt om de films van Ivens in het Filmmuseum in Amsterdam te conserveren en publiekelijk te vertonen.

Volgens het ministerie van WVC is het gebaar van minister Brinkman bedoeld als een definitieve en officiële verzoening van de Nederlandse overheid met de cineast met communistische sympathieën, die zich na de Tweede Wereldoorlog in 1945 in zijn ‘filmpamflet’ Indonesia calling keerde tegen de Indonesië-politiek en wegens onvaderlandslievend gedrag enkele jaren zijn paspoort kwijtraakte.

Raad voor de kunst wil 8 staatsprijzen

Eind september bood de Raad voor de Kunst Minister Brinkman haar advies aan i.v.m. het toekennen van Staatsprijzen. Minister Brinkman had om dit advies gevraagd na het conflict tussen hem en de Raad over de weigering de P.C. Hooftprijs toe te kennen aan de schrijver Hugo Brandt Corstius. (Neerlandia, 1985/1 pp. 38-39).

In haar advies stelt de Raad dat de Minister van W.V.C. alleen nog een beroep kan doen op het ‘algemeen belang’ of op het ‘staatsbelang’ om een staatsprijs te weigeren aan een kunstenaar die door de jury is voorgedragen.

(Wat is ‘staatsbelang’ en ‘algemeen belang’? De minister heeft de Raad - terecht - gevraagd wat hieronder dient verstaan te worden).

Verder stelt de Raad voor het aantal staatsprijzen uit te breiden van 2 naar 8. De twee reeds bestaande staatsprijzen, de P.C. Hooftprijs en de prijs voor kinder- en jeugdliteratuur, zou moeten aangevuld worden met een prijs voor beeldende kunsten, letteren, film, muziek, theater, dans, architectuur en voor datgene wat niet in een van de zeven genoemde categorieën kan worden ondergebracht.

De kandidaat moet Nederlands staatsburger zijn en voor de staatsprijs zouden niet alleen scheppende kunstenaars, maar ook uitvoerende kunstenaars in aanmerking mogen komen, aldus het advies.

Tot slot wordt voorgesteld om een staatsprijs eens in de vier jaar toe te kennen, hetgeen betekent dat in de nieuwe constructie er per jaar 2 prijzen zouden moeten worden uitgereikt.

Gouden Griffel uitgereikt

Elk jaar kent de Commissie Propaganda voor het Nederlandse Boek de Gouden Griffel en de Gouden Penseel toe als hoogste bekroning voor een schrijver en illustrator van kinderboeken.

Deze onderscheidingen werden ditmaal toegekend aan respectievelijk Els Pelgrom en The Tjong Khing voor hun bijdrage aan hetzelfde boek ‘Kleine Sofie en Lange Wapper’.

Nieuw wereldtijdschrift naar het noorden

Het kunstmagazine Nieuw Wereldtijdschrift, dat zichzelf beschouwt als de opvolger van het ‘Nieuw Vlaams Tijdschrift’, wordt al twee jaar uitgegeven door Manteau.

Volgens hoofdredacteur Herman de Coninck heeft het blad een verkochte oplage van 6.900 exemplaren, waarvan er 1.000

[p. 221]

in Nederland worden verspreid.

Toch blijkt de onderneming verlieslatend; reden voor Manteau om ermee op te houden.

Naar verluidt zal NWT nu vanaf 1 januari 1986 worden uitgegeven door een Nederlands persconcern.

30 jaar Orde van den Prince

‘De studie, de beleving en de uitbouw van de Nederlandse aard in het persoons-, gezins- en gemeenschapsleven’. Reeds 30 jaar wordt die doelstelling door de Orde van den Prince gehuldigd.

Een en ander werd luisterrijk gevierd op 12 oktober te Brussel naar aanleiding van haar dertigjarig bestaan.

In zijn feestrede pleitte prof. em. dr. H. Fayat voor een ‘alomvattende samenspraak’ van allen die zich voor de Nederlandse cultuur inspannen.

De zitting werd plechtig afgesloten met de huldiging van Guido van Geluwe, stichter van de Orde, die uit handen van de Nederlandse ambassadeur Ch. Van der Klaauw de onderscheiding ‘Officier in de Orde van Oranje Nassau’ ontving.

WF-prijs voor kunstkritiek

Naar aanleiding van het toekennen van het erevoorzitterschap aan Prof. Dr. Adriaan Verhulst werd door het Willemsfonds vorig jaar de ‘WF-Prijs voor Kunstkritiek’ ingesteld.

De prijs wordt toegekend aan een criticus, die zich het voorbije jaar verdienstelijk gemaakt heeft op om het even welk gebied van kunsten en literatuur.

De laureaat werd dit jaar A.-M. Musschoot. Zij behaalde de doctorstitel in de Germaanse filologie met een verhandeling over het Judith-thema in de Nederlandse Letterkunde, die door de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde werd bekroond en gepubliceerd.

Tussen 1974 en 1982 verzorgde ze de zevendelige editie van het Verzameld Werk van Cyriel Buysse, in samenwerking met Prof. Van Elsiander wat de eerste drie delen betreft. In 1976 werd zij bekroond met de Arthur H. Cornetteprijs van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde voor haar essay over Karel van de Woestijne en het symbolisme.

De WF-prijs werd haar officieel overhandigd op het WF-Congres op 19 oktober 1985.

Scheiding der Nederlanden (1585)

Onder de diverse activiteiten, ingericht door de Stad Antwerpen in het raam van de vierhonderdste verjaardag van de Reconciliatie van Antwerpen (17 augustus 1585), werd ook een lezingenreeks georganiseerd, waarin deze historische mijlpaal belicht wordt.

15 oktober 1985:

Prof. Dr. E.P. J. Andriessen, ‘Godsdienstig en kerkelijk klimaat te Antwerpen voor en na 17 augustus 1585’.

5 november 1985:

J. Deleu, ‘De pleinvrees van de kanunniken, hetzij de tot op onze dagen voelbare weerslag van de gebeurtenissen van 1585 op de culturele ontvoogding van de Vlamingen’.

8 november 1985:

Prof. Dr. J. Briels, ‘Zuidnederlanders in de Republiek in het begin van de 17de eeuw. Een inleiding’.

19 november 1985:

Dr. P. Boeynaems, ‘De emigratie van Zuidnederlandse artsen rond 1585’.

26 november 1985:

Prof. Dr. A. Thijs, ‘De nijverheid te Antwerpen voor en na 1585’.

3 december 1985:

Prof. Dr. E. Stols, ‘1585: Verwachtingen en frustraties bij de reïntegratie van Antwerpen in de Spaans-Portugese wereldeconomie’.

10 december 1985:

F. Baudouin, ‘1585, een belangrijke datum voor de geschiedenis van de beeldende kunsten te Antwerpen’.

12 december 1985:

M. Reynebeau, W. Verelst en L. van Muylder, ‘Panelgesprek tot besluit van de voordrachtencyclus’.

Prijstoekenningen in Nederland en Vlaanderen

De Stichting Mathias Kempprijs heeft de prijs 1985 voor verhalend proza toegekend aan de 36-jarige Amsterdamse auteur Ger Thijs voor zijn eerste roman ‘De huilende man’. Ger Thijs is afkomstig uit Zuid-Limburg. Hij maakte in 1970 zijn debuut als regisseur met het toneelstuk ‘De Fatalist’. Ger Thijs is tevens schrijver van toneelstukken en acteur.

*

Reg ten Zijthoff, directeur van de schouwburg Concordia in Breda, heeft de Dansprijs Brabant gekregen van de Vereniging Dansdocentenoverleg Noord-Brabant. De prijs is gegeven als een blijk van grote waardering voor de inspanningen van Reg ten Zijthof om tal van jonge dansers en groepen dansers de mogelijkheid te bieden toneelervaring op te doen en zich verder te ontwikkelen.

*

Het echtpaar Rester van het gezelschap ‘De Suite’ in Amsterdam ontving van de Hendrik Caspar Hogenbijl Stichting de Hogenbijl Prijs voor klassieke muziek. De prijs van dezelfde stichting voor amateursmalfilmen ging naar de heer H. Plas uit Haarlem. Op 29 november werden de prijzen in het stadhuis van Haarlem door burgemeester mevr. Schmitz uitgereikt.

*

De Vlaamse actrice Sien Eggers en Sam Bogaerts, artistiek leider van het Nederlandse toneelgezelschap Globe hebben de Dr. Oskar de Gruyterprijs ontvangen. Sien Eggers kreeg de prijs voor de rol van Leone in ‘De Afrikaanse nacht’ van Bernard-Marie Koltes. In Nederland kent men dit theaterstuk onder de naam ‘De komst van de schorpioen’. Sam Bogaerts viel de eer te beurt voor zijn aandeel in ‘Het Park’ van de schrijver Botho Strauss. In het rapport van de jury werd vermeld: ‘Sam Bogaerts zoekt al jaren consequent naar alternatieven om het verstarde naturalisme in het Vlaams theater te doorbreken’.

*

Hugo Claus kreeg de Cestodaprijs 1985 ‘voor het moeiteloos beoefenen van de Nederlandse taal in al haar genres’. Een prijs waaraan een kleine voorgeschiedenis is verbonden. De prijs werd voor de twaalfde keer, zo lazen we in De Volkskrant, uitgereikt. ‘De prijs bestaat uit een bedrag van fl. 53,64 en een gegraveerd bekertje. Hij werd voor de eerste keer bij wijze van grap aan de journalist Nico Scheepmaker uitgereikt. Hij heeft deze prijs voor veelzijdigheid en kwaliteit vervolgens overge-

[p. 222]

nomen en is sindsdien het enige jurylid’, aldus de persmededeling.

*

De prijs de Zilveren Harpen 1985, bestemd als een aanmoedigingsprijs voor jonge artiesten werd in Theater Gooiland in Hilversum uitgereikt. Ditmaal was het voor de vijfentwintigste keer dat de prijs door de Stichting Conamus, werd toegekend. De prijzen gingen naar Gerard Joling, Julya Loko, Mai Tai en het duo Frisse Jongens. Jip Golsteyn, Hans van Hemert, Tineke de Nooy en Dick de Zeeuw vormden de jury.

*

De Nederlandse journalist Pieter van den Bos uit Laren (NH), redacteur van de Gooien Eemlander heeft de Westtoerismeprijs 1985 gekregen voor zijn artikel ‘Oostende en Ensor’. De prijs is ingesteld als een eerbetoon voor een journalistiek werkstuk dat op West-Vlaanderen als toeristenstreek, de aandacht vestigt. De televisieprogramma's van de BRT en de Westduitse Televisie werden tevens voor dit onderwerp met de prijs beloond.

Pieter van den Bos ontving de prijs voor de tweede maal. Hij werd ook in 1981 onderscheiden.