Neerlandia. Jaargang 86

[p. *1]

Nieuwsbrief Algemeen-Nederlands Congres

I.S.S.N 0770-5670

3de Jaargang, nr. 1, 1982

Tweemaandelijks tijdschrift

ALGEMEEN-NEDERLANDS CONGRES v.z.w.

Gallaitstraat 80 - 1030 BRUSSEL

Bankrekening: 430-0871241-75

Verantwoordelijke uitgever:

in opdracht van het Algemeen-Nederlands Congres:

Jan De Graeve - Jozef Plateaustraat 16 - 9000 Gent

Secretariat

Vanaf 16 april 1982 werd een nieuwe BTK-ploeg (Inge Schoups en Willy Coninx, stafmedewerkers; Helga Vinck, administratieve kracht) geïnstalleerd op het secretariaat van het ANC, Vanderlindenstraat 44, 1030 Brussel. (Postadres: Gallaitstraat 80, 1030 Brussel).

De werkverdeling ziet er als volgt uit:

Inge Schoups:

Vrouw

Universiteit en Wetenschappen

Franse Nederlanden

Boek

Overheidsstructuren

Willy Coninx:

Media

Economie

Leefmilieu

Grensverkeer

Toerisme

Sport

De coördinate van de sectoren onderwijs en vormings- en ontwikkelingswerk gebeurt door Mevr. M. Knaepkens-Abel.

De coördinatie van de sector Nederlanden in de Wereld berust bij de heer J. van Hoorn.

Leefmilieu

De vergadering van de werkgroep Leefmilieu op 25 februari 1982 is wegens onvoorziene omstandigheden niet door kunnen gaan. Ondertussen werd evenwel contact gelegd met de voorzitter van de werkgroep, hetgeen resulteerde in de vastlegging van een datum voor een nieuwe vergadering. Deze zal plaats hebben op vrijdag 18 juni vanaf 10.30 u. te Antwerpen.

Het gaat hier om een eerste geïntegreerde vergadering van de werkgroep Leefmilieu en het ‘Noord-Zuid-overleg grensverkeer’. Bedoeling zal zijn om na te gaan of er mogelijkheden bestaan voor deze beide werkgroepen om samen te smelten. Verder zal worden onderzocht welke de concrete actiepunten zullen zijn waar de werkgroepen zich dit jaar mee zullen bezighouden.

De Nederlanden in de wereld

Amsterdam 5-2-1982

Op 5 februari 1982 vergaderde de werkgroep ‘De Nederlanden in de wereld’ te Amsterdam in ‘De Brakke Grond’.

Daar had een gedachtenwisseling plaats over de structuur en de werking van het centrum. Er werd een bezoek gebracht aan de bibliotheek, vergader- en expositieruimte en aan het theater. De werkgroep onderzocht de mogelijkheid om in het najaar 1982 of het voorjaar 1983 een colloquium te organiseren over bepaalde aspecten van het internationaal cultuurbeleid van Nederland en Vlaanderen; er werd daarbij uitgekeken naar de meest geschikte plaats en datum en het te behandelen thema. Met dat doel werd besloten tot het aanleggen van een ‘klapper’ met documenten, nota's, knipsels uit kranten en tijdschriften i.v.m. aspecten van het internationaal cultuurbeleid.

Voorzitter Vertommen deelde mee dat de rapporten en congresaanbevelingen van de werkgroep persklaar werden gemaakt voor het Algemeen Congresverslag. De congresbrochure is in herdruk.

Maastricht 12-3-1982

De werkgroep kwam andermaal bijeen te Maastricht op 12 maart j.l. De bespreking was helemaal gewijd aan de thema's voor het colloquium. Er werd nog geen definilieve beslissing genomen. Aan deze bijeenkomst werd voor het eerst ook deelgenomen door Mevrouw S.L. van Ameringen, secretaris van de Raad voor de Kunst (Ned.) en lid van de commissie ‘Internationaal Cultuurbeleid’ van de Raad, die aanvaardde deel uit te maken van de werkgroep. Ter informatie bezorgt zij de tekst van verscheidene nota's o.m. over de structuur en werking van de Raad en van enkele door de Raad geformuleerde adviezen o.m. inzake de criteria voor het aangaan en onderhouden van culturele betrekkingen met andere landen, de wer-

[p. *2]

king van culturele attaches op diplomatieke posten in het buitenland, de culturele aspecten van ontwikkelingssamenwerking, culturele huizen in het buitenland e.a.

Keulen 29-4-1982

Op 29 april vergaderde de werkgroep in het Belgisch Huis in Keulen waar uitvoerig van gedachten gewisseld werd met de heer A. De Buck, cultureel attaché bij de Belgische ambassade te Bonn en directeur van het Belgisch Huis. De bespreking liep uiteraard over de structuur en werking van dit Huis en over de taak en mogelijkheden van een cultureel attaché, rekening houdend met omstandigheden van tijd en plaats.

De voorzitter stelde de tweede verbeterde herdruk van de congresbrochure ‘De Nederlanden in de wereld’ voor. De werkgroep dankt het congressecretariaat voor deze uitgave.

Over de op het colloquium te behandelen thema's zal een voorstel geformuleerd worden op de volgende bijeenkomst te Roosendaal op 3 juni e.k.

M. VERTOMMEN

Symposium boek

Op 26 en 27 maart II. werd in het Limburgs Universitair Centrum het eerste lustrum-symposium omtrent het boek gehouden onder het thema ‘Aspecten van beleid, realisatie, verspreiding en gebruik van het boek in Noord en Zuid’.

Tot de achtergronden van dit symposium behoorden de voorgaande vier symposia, de diverse studiedagen, de activiteiten van de ‘Stichting Boek’ en de ‘Contactdag. Het Boek in Noord en Zuid’ georganiseerd door de werkgroep in samenwerking met het LUC.

Er werd vooral gepleit voor de gelijkwaardigheid van het boek naast de nieuwe communicatiemedia, gezien in een samenleving waarin informatie en communicatie belangrijke elementen zijn. Daarbij mag niet uit het oog verloren worden dat het boek bij uitstek een cultuurinstrument is en dient benaderd te worden vanuit het standpunt van de lezer.

Voor overheid, onderwijs, bibliotheekwezen, de andere media en de boekhandel zelf is een maatschappelijke taak weggelegd om in te staan voor een stimulerend, promoverend en beschermend beleid.

Binnen de culturele gemeenschap van Nederland-Vlaanderen verdient dit bijzondere aandacht Culturele samenleving en integratie veronderstellen gemeenschappelijkheid in instrumentatie en ondersteuning. Het boek is bij uitstek een culluur-vergemeenschappelijkend instrument.

In dit kader van een samenwerkingsverband voor het boek in Noord en Zuid bepleitte dr. A. Grypdonck de oprichting van een Raad voor het Boek in Nederland en Vlaanderen waarin alle partijen die bij het boek betrokken zijn vertegenwoordigd zijn. De referaten van het symposium worden in boekvorm uitgegeven en het boek zal in het najaar 1982 beschikbaar zijn.

Vormings- en ontwikkelingswerk

Sedert mei 1981 vergaderde de werkgroep op 22 September en 12 november 1981 en op 15 januari, 19 maart en 13 mei 1982. De werkgroep heeft verschillende projecten op stapel staan, o.a.:

-	een opvoedingsproject: kind-ouders-school-buurt;
-	een verdere inventarisatie en evaluatie van socio-culturele begeleidingsprogramma's;
-	een project voor studie- en ervarings-uitwisseling in verband met werkloosheid.

De werkgroep heeft de ministers VAN KEMENADE en POMA alle beschikbare documentatie toegezonden en om een onderhoud gevraagd ter verdediging van deze eerste twee projecten.

Bovendien wijst de werkgroep op het belang van de verspreiding en doorstroming van de resoluties bij de overheid door een delegatie samengesteld uit leden van het bestuur en van de secties.

Toerisme

Op 26 maart had een vergadering van de werkgroep Toerisme plaats op het vakantiesalon (Heizel).

Er werd meegedeeld dat de drukproeven voor de Gemeenschappelijke Folder (cfr. Reisweg en Jongelui waarheen) klaar zijn en weldra zullen verschijnen in een oplage van 50.000 exemplaren.

Konkrete plannen werden reeds gemaakt voor een ontmoetingsdag van Vlaamse en Nederlandse toeristische journalisten. Hiervoor werd contact opgenomen met Tour Jour en de Vlaamse Toeristische Beroeps-journalisten. Bedoeling van dit initiatief is de journalisten met elkaar in contact te brengen, kijken waarover men schrijft, en met name hoe men over elkaar schrijft. In de nabije toekomst wordt er een bijeenkomst gepland van TV-programmamakers van toeristische uitzendingen uit zowel Vlaanderen als Nederland. Voorgesteld werd om een analyse te maken van de mate waarin toeristische programma's in Vlaanderen en Nederland van elkaar verschillen.

Dergelijke studie kan gebeuren met de medewerking van studenten van de opleidingsinstituten. Enkel laatste-jaarsstudenten, tot een maximum aantal van 120, zouden hieraan kunnen deelnemen.

De vergadering was verheugd vast te stellen dat de belangstelling in de scripties voor elkaars toeristische aktiviteiten weer is toegenomen. Er diende wel meer gestreefd te worden om tot een gelijk niveau van de scholen (A1 en A2 scholen in Nederland en Vlaanderen) te komen. Voor 1983 wordt er een themadag Vervoer in het vooruitzicht gesteld. Hiervoor werd reeds contact opgenomen met het nationaal koepelorgaan K.N.V.T.O. (in Nederland), maar de globale afbakening van het werkterrein moet nog verder besproken worden.

Tenslotte wat de themadag Toeristisch Beleid betreft, werd gesuggereerd te werken op basis van het boek Toeristisch Beleid in de Lage Landen, en rekening te houden met suggesties van het voorbije N.W.I.T.-congres, de commissie Vrijetijdsbeleid van C.R.M., de beleidsnota inzake Toerisme van de Vlaamse ministers en de A.N.C.-resoluties.

De volgende vergadering van de werkgroep Toerisme vindt plaats op 2 september 1982.

Grensverkeer

De werkgroep Grensverkeer is laatst samengekomen op 15 december 1981 te Breda.

Bij die gelegenheid werd overeen gekomen om de tekst van de congresresoluties waar nodig aan te passen. Die wijzigingen werden bij het verslag gevoegd.

Voor wat betreft nieuwe voorstellen voor de toekomst is de planning als volgt:

[p. *3]

-	het houden van voorlichtingsvergaderingen waar men de resoluties voorstelt aan een zo breed mogelijk forum.
-	de mogelijkheid nagaan of het niet wenselijk is om, in plaats van één contactambtenaar voor Noord-Brabant, twee contactambtenaren aan te stellen. Hiervoor ziet de werkgroep eventuele moeilijkheden vanwege het Antwerpse stadsbestuur.
-	Men komt tot de vaststelling dat er parallellen zijn in de acties van de werkgroepen Grensverkeer met die van de werkgroep Economie.
	Men acht het dan ook raadzaam en nuttig om contact met mekaar te onderhouden.

Boek

Vorig jaar had de werkgroep een belangrijke bijdrage geleverd voor de contactdag ‘Het Boek in Noord en Zuid’, gehouden op 29 maart 1981 in het Limburgs Universitair Centrum. Uit de informatie van deze contactdag en van de vergadering van 4 september 1981 werd voor het 38ste Algemeen-Nederlands Congres een programmaverklaring opgesteld. Sedertdien vond in het L.U.C. op 26 en 27 maart I.I. het 5e symposium omtrent het boek ‘aspecten van beleid, realisatie, verspreiding en gebruik van het boek in Noord en Zuid’ plaats.

Bovendien werd op 25 juni 1981 de VZW Stichting Boek opgericht, waartoe deze werkgroep had bijgedragen. De Stichting gaat ervan uit:

-	dat het boek een cultuurinstrument bij uitstek is en een belangrijke rol speelt in de algemeen-maatschappelijke ontplooiing;
-	dat dit doel bevorderd moet worden in het ruimer perspectief van de Nederlandse cultuurgemeenschap;
-	en dat hiervoor alle geschikte wettige middelen moeten voorzien worden.

Een tweede publicatie van deze werkgroep is thans ter perse. Het betreft een vergelijkend overzicht door E. DE SMET, van de organisatorische structuren van het boekenvak in Noord en Zuid.

Economie

Uitgangspunt voor de werkgroep economie is een vlotter en intensiever economisch verkeer: vanuit de bestaande reële gewestelijke bevoegdheden in België, nagaan hoe op economisch vlak die bevoegdheden nog verder kunnen ingevuld worden.

Om die reden beveelt de werkgroep in zijn resoluties de nationale overheden aan om rekening te houden met de ruimte die geboden wordt door de verandering in het staatsbestel van België.

Met name de media kunnen hierin een positieve rol spelen. Er is een dringende behoefte aan duidelijke informatie over de realiteit van de regionalisering, zodat de Nederlandse drempelvrees voor samenwerking kan verlaagd worden.

Verder meent de werkgroep dat concrete projecten in uitvoering dienen gesteld om de kunstmatige scheiding op te heffen. In dit verband wordt gedacht aan o.m. openbare nutsvoorzieningen. Verder wordt de nadruk gelegd op het feit dat nauwe samenwerking tussen het Vlaams Gewest en Nederland geen hinderpaal vormt in het proces van de voortschrijdende integratie van de Europese gemeenschap.

Sinds de vergaderingen van het 38e ANC is de werkgroep ondanks haar aanbeveling om de activiteiten van de werkgroep te bestendigen, niet meer samengekomen.

Overheidsstructuren

De congresresolutie van deze werkgroep is het resultaat van een enquête in verband met de werkzaamheden van de Taalunie-organen. Binnen deze werkgroep is inderdaad een taak weggelegd om te waken over het in werking treden en de naleving van de maatregelen van het Taalunie-verdrag. Bovendien kan deze werkgroep een rol spelen bij het intensiveren van initiatieven ter aanvulling van de culturele verdragen.

Hij zal zijn werking in die zin voortzetten.

Media

De sector Media is sedert het 38e Algemeen-Nederlands Congres niet meer samengekomen.

Het jaar dat het congres voorafging, vergaderde de werkgroep Media op 13 januari, 27 februari, 24 april en 22 mei 1981. Voor elke vergadering werden naast de leden van de kernwerkgroep enkele deskundigen op het gebied in kwestie uitgenodigd.

De behandelde onderwerpen waren achtereenvolgens onder meer:

-	het normen- en waardenonderzoek in Vlaanderen en Nederland en de wederzijdse beeldvorming;
-	vrije radio, de kabel, de media in regiopositie, behoeften van de recipiënten;
-	de journalistieke opleiding in Noord en Zuid.

Dit alles resulteerde in enkele concrete aanbevelingen, zoals die verwoord werden op het 38e Algemeen-Nederlands Congres.

-	Het houden van een kwalitatief waardenonderzoek bij diegenen die de programma's maken.
-	Het uittesten van grensoverschrijdende programma's, gefinancieerd door Brussel en Hilversum.
-	Verstarring en stereotypiE in de beeldvorming over en weer aanpakken door uitwisseling van journalisten-in-opleiding.

De sector media van de werkgroep Nederlanden in de Wereld dringt er verder op aan werk te maken van gemeenschappelijke programma's in het kader van de wereldomroep.

Vrouwenbeweging

Op 17 februari 1981 vond een eerste Belgisch-Nederlandse contactvergadering op ambtelijk niveau plaats. Voor de agendapunten van deze veragdering verwijzen wij naar het verslag opgemaakt voor de Algemene Vergadering van 23 mei 1981 te Essen.

Naar aanleiding van de sectievergadering op het 38e Algemeen-Nederlands Congres was een uitgebreid aktieprogramma uitgewerkt:

-	gezamenlijke aktie in de UNO-commissie voor de status van de vrouw, in de vrouwencommissie bij de Raad van Europa en binnen de verschillende EEG-commissies;
-	samenwerking en wederzijdse ondersteuning van diverse initiatieven van de Nederlandse en Vlaamse vrouwenbeweging zoals voor de organisatie van de Vrouwendag, voor de doorstroming van feministische tijdschriften en informatie en voor de uitwisseling van televisie-uitzendingen en tentoonstellingen.

[p. *4]

Een overzicht van de situatie van de vrouw en de vrouwenbeweging in Nederland en Vlaanderen werd verzorgd door Ria JAARSMA, Marijke VAN HEMELDONCK en Elske TER VELD voor het Algemeen-Nederlands Archief. Na de vergadering op het 38e Algemeen-Nederlands Congres heeft de werkgroep echter niet meer vergaderd.

Sport

De laatste vergadering van de sector sport had plaats op 6 november 1981 te Brussel. De onder voorbehoud geplande vergadering op 15 januari 1982 heeft bij ons weten niet plaats gehad.

Intussen werd er reeds een begin gemaakt met de realisatie van een van de congresaanbevelingen, namelijk dat er ter ondersteuning van de bevordering van de bestaande contacten tussen de sportverenigingen en de sportbonden, met inbegrip van zowel het sporttechnisch als het bestuurlijk organisatonsch kader, een structuur gevonden wordt, waardoor de contacten tussen Nederland en Vlaanderen een meer permanent karakter krijgen.

In dit verband zal de Nederlandse Sport-Federatie contact opnemen met het Ministerie van CRM en parallel hiermee wordt in Vlaanderen contact gelegd met de Hoge Raad voor de Sport.

Universiteit en wetenschap

De werkgroep besteedde op 22 september 1981 een vergadering aan de voorbereiding van de zitting op het 38e Algemeen-Nederlands Congres.

Op 12 januari 1982 vond een eerste informatieve vergadering met de panelleden plaats. Hierbij werd een actieplan uitgewerkt:

-	het contacteren van de Vlaamse Interuniversitaire Raad en de Academische Raad over de vraag naar gezamenlijke activiteiten en de mogelijkheden van integratie,
-	samenwerking inzake ‘Open Universiteit’,
-	bevorderen van universitaire grensoverschrijdende contacten.

In een eerste fase zal vooral getracht worden de genoemde instanties te mobiliseren en de bestaande vormen van samenwerking in kaart te brengen.

Onderwijs

Gedurende het vorige werkjaar werd de strategie van de sector uitgewerkt. Dit resulteerde in het samenstellen van een kader waarbinnen inventarisatie, informatie, huidige toestand, knelpunten i.v.m. de samenwerking, voorwaardenbeleid en perspectieven een plaats krijgen.

Op het 38e Algemeen-Nederlands Congres bepleitte de sector onderwijs de uitwisseling van leerkrachten en/of leerlingen en men was van oordeel dat in dit verband een aanpassing van het Belgisch-Nederlands cultureel verdrag nodig is.

Verder beveelt de werkgroep in haar resoluties aan om overleg tot stand te brengen tussen de bevoegde ministeries met betrekking tot het optimaliseren van het onderwijs voor marginale groepen (schipperskinderen, woonwagenkinderen, gastarbeiders).

Men is tevens van oordeel dat voor de sectoren onderwijs en vormings- en ontwikkelingswerk het braakliggend terrein van zinvolle vrijetijdsbesteding, permanente vorming, bijscholing en herscholing een enorme uitdaging is gezien de grote jeugdwerkloosheid.

De ANV-werkgroep basisonderwijs organiseerde op 13 maart 1982 te Antwerpen een colloquium met als thema: ‘Leerkrachten in een veranderende maatschappij’.

Op de laatste vergadering van de werkgroep vormings- en ontwikkelingswerk van 19 maart jl., behandelde men het agendapunt: samenwerking sectoren onderwijs en vormings- en ontwikkelingswerk. Meer bepaald kwam hier ‘Opvoedingsproject: kind-ouders-school-buurt’ en ‘Verdere inventarisatie en evaluatie van socio-culturele begeleidingsprogramma's’ aan bod.

Congres 1985 en tussentijdse colloquia

1. Tussentijdse colloquia

In het kader van de uitbouw van een permanente werking van het Algemeen-Nederlands Congres zullen tussentijdse congresdagen ingericht worden.

Hierbij wordt gedacht aan een voorjaarsen één najaarscolloquium ingericht door een werkgroep of meerdere werkgroepen over een gemeenschappelijk thema dat het ganse taalgebied bestrijkt. Deze colloquia worden in diverse plaatsen gehouden.

Dergelijke colloquia werden reeds georganiseerd door de volgende werkgroepen:

-	Vormings- en ontwikkelingswerk;
-	Boek;
-	Basisonderwijs (zie activiteitenverslag: manifestaties);
-	De werkgroep ‘Nederlanden in de Wereld’ werkt sedert een aantal vergadenngen aan de organisatie van een colloquium voor het najaar 1982 (zie verslag van deze werkgroep);
-	Ook de werkgroep ‘Leefmilieu’ overweegt de organisatie van een tussentijds colloquium.

2. Congres 1985

Graag ontving het ANC-secretariaat alle suggesties voor plaats, datum en formule van het 39e Algemeen-Nederlands Congres dat voorzien wordt voor 1985.

Publicaties

Er verschenen reeds 16 nummers van ‘Studies en Documenten van het Algemeen-Nederlands Congres’: 11 nummers voor de eerste jaargang (1980-1981) en 5 nummers voor de tweede jaargang (1981-1982) Er zijn bovendien 2 nummers in bewerking. Alle werkgroepen hebben reeds een publicatie verzorgd. Voor Milieu (le jg. 1a, IIe jg. 1,2), Overheidsstructuren (Ie jg. 1b, 7), en het Boek (Ie jg. 2. IIe jg. 8) zijn verdere nummers verschenen of in voorbereiding.

38e Congres

De publicatie ‘Resoluties van het 38e Algemeen-Nederlands Congres - Brussel 1981’ is kiaar. De brochure is verschenen in het Algemeen-Nederlands Archief - 2e jaargang, nr. 6.

Men vindt hierin de resoluties van de sectievergaderingen zoals deze door de verschillende werkgroepen voorbereid werden en aan het 38e congres voorgelegd werden. De algemene resolutie, uitgebracht op de slotzitting van het 38e congres, is tot stand gekomen na ruggespraak met het hoofdbestuur en de programmaraad, waarin de aangesloten verenigingen en de werkgroepen vertegenwoordigd zijn.