Neerlandia. Jaargang 84

[p. 155]

Minister De Backer verdedigt de term ‘Vlaamse Gemeenschap’

Het is niet juist dat wij toegegeven hebben aan druk van buiten uit en ons de omschrijving ‘Vlaams’ hebben laten opdringen in de plaats van ‘Nederlands’.

Aan het woord is minister van de ‘Vlaamse Gemeenschap’ Rika De Backer, sinds zovele jaren reeds vertrouwd (en vergroeid) met het departement van Nederlandse Kultuur. Zij verdedigt met een bepaalde felheid haar standpunt in antwoord op onze vraag, waarom wij de term ‘Nederlandse kultuurgemeenschap’ hebben geruild voor ‘Vlaamse gemeenschap’.

‘Wij hebben helemaal niks toegegeven’ repliceert de Antwerpse bewindsdame. ‘Niemand misgunde ons de titel ‘Nederlandse gemeenschap’. Maar wel zijn er twee niet weg te cijferen redenen, waarom wij ‘Nederlands’ hebben vervangen door ‘Vlaams’. Ik respekteer de heel-Nederlandse opvattingen van zekere groepen, maar ik geloof niet dat de Vlamingen in het algemeen en de Vlaamse leidende politieke figuren in het biezonder zich tegen die titelverandering verzetten.

‘Wat nu die twee belangrijke redenen betreft: met de term “Nederlands” kregen we in het buitenland steeds meer moeilijkheden. Men begrijpt daar wel, wanneer men wordt ingelicht, dat wij de Nederlandse taal spreken, dat wij tot de Nederlandse kultuur behoren. De term “Nederlands taalgebied” of “Nederlandse kultuurgemeenschap” over de grenzen heen, zal men in het buitenland evenzeer begrijpen als de term “duitstalige of franssprekende wereld”. Maar men botst steeds op de term “Nederlandse gemeenschap” in België. Dan denkt men in het buitenland, bij internationale konferenties, onmiddellijk aan “Hollands”.

Sommigen denken dan zelfs aan zo'n soort “Nederlandse kolonie in België”!

Alles nam trouwens al een aanvang met de regering van Martens 1. Neem de fusie van gewest met gemeenschap in Vlaanderen. Kon men gaan spreken over het “Nederlandse gewest”? Dus moesten we de weg van het kompromis kiezen en spreken over onze Vlaamse gemeenschap. Het parlement heeft zich met een meer dan ruime meerderheid voor de titel “Vlaams” uitgesproken. “Vlaams” staat toch in praktisch al onze titels, is dat dan misschien een vuil woord omdat wij de vervanging hebben aanvaard?

Het woord “Vlaams” is toch historisch vastgelegd in vele eeuwen, is geveelsgeladen en is toch beter bekend bij ons. Niemand heeft ons daarbij verplicht...’

Taalunieverdrag

De ondertekening van het taalunieverdrag is zo voor minister De Backer als voor haar Nederlandse ambtsgenote mevrouw Gardeniers een persoonlijk sukses. Is de tijd van de woorden nu voorbij en komen nu de daden, de konkrete beleidslijnen?

‘Ja’ zegt minister De Backer. ‘Nog deze maand, op 17 oktober, komen wij in Nederland bijeen. Wij, dat zijn de Vlaamse en de Nederlandse onderwijsministers, de Nederlandse en de Vlaamse Kultuurministers. Wij gaan daar de praktische beslissingen nemen die voortvloeien uit het taalunieverdrag. Wij zullen daar bijvoorbeeld de in het verdrag voorziene raden samenstellen en beslissen over hun installatie. Nu begint het konkrete integratiewerk’.

Dat taalunieverdrag omsluit vanzelfsprekend ook de vertaalpolitiek, ons troetelpaard dat maar niet, in al die jaren, volwassen is geworden. Bert De Corte die zich, onder meer, ook met de vertaalpolitiek bezighield, is op rust gegaan. Beleven wij een volgende one-man-show?

‘Nee’ luidt het met een glimlachje als illustratie. ‘Het taalunieverdrag omvat inderdaad ook het vertaalwerk. Kijk, er gebeurt toch wel een en ander, zij het niet zo spectaculair. Maar Duitsland is voor ons biezonder belangrijk en daar is het momenteel erg zwakjes met vertalingen uit onze literatuur. En wat de vertaalstichting betreft, ik geloof dat de hele werking van dit orgaan moet herzien worden’.

De minister zegt dat, na de nodige bindende kontakten met het stadsbestuur van Amsterdam, het huis op de Brakke Grond zo vlug mogelijk geopend zal worden.

‘De inspektie van onze Financiën wilde wel praten rond de sterk verhoogde prijzen van de aannemersfirma in kwestie, op voorwaarde dat we het centrum konden aankopen. Nu het kortgeding is uitgevallen in ons voordeel zie ik dat met de binnenhuisinrichting kan worden begonnen, aangezien de verbouwingswerken voltooid zijn. Ik meen dat we in januari van volgend jaar, ons ‘Huis van de Vlaamse Gemeenschap in België’ in Amsterdam zullen kunnen open stellen. Dat zal dan wel de opening van een Nederlands Huis in Brussel bespoedigen, aangezien de minister daaromtrent al enkele gesprekken had met de Nederlandse ambassadeur.

En in het vooruitzicht ligt ook de ratificering van het kultureel akkoord met de Duitse Demokratische Republiek. Dat akkoord moet door het Vlaamse cultuurparlement worden besproken.

GASTON CLAES