Neerlandia. Jaargang 84

[p. 53]

Gezamenlijke radiozender

In de maand juli van het afgelopen jaar werd in Wassenaar een stukje geschiedenis van het omroepwezen geschreven. Mr. Joh. Fleerckers overhandigde op de tiende van die maand een ‘Ontwerp voor een gemeenschappelijk Belgisch-Nederlands radioprogramma’ aan de ministers mevrouw R. de Backer-Van Ocken van Nederlandse Cultuur te Brussel en mevrouw M.H.M.F. Gardeniers-Berendsen van CRM in Nederland. De werkgroep ad hoc gaf een aantal aanbevelingen voor de oprichting en exploitatie van genoemde zender. Een uitstekend initiatief en een voortreffelijk middel voor de verdere ontwikkeling van de culturele samenwerking tussen Nederland en Vlaanderen. Inmiddels is er een kink in de kabel gekomen, zoals bij vele initiatieven en plannen in deze tijd. De vraag: waar haalt men het geld vandaan?

In de jaren 1974 en 1975 confereerden de afgevaardigden van het omroepwezen van verschillende staten in Genève over de verdeling van de golflengten. Het resultaat was o.a. dat Nederland daarbij de lange golfzender 173kHz kreeg toegewezen. De voorwaarde was dat Nederland de zender moest gebruiken in samenwerking met Nederlandstalig België. Een unieke kans om de culturele banden aan te halen.

Er werd een werkgroep ad hoc ingesteld, die genoemd rapport samenstelde. Een knap stuk werk. De nota bevatte een aantal algemene aanbevelingen en vier hoofdstukken. Daarin werd aandacht geschonken aan de doelstellingen als basis voor een gemeenschappelijk radioprogramma, alsmede aan de programmering, terwijl het rapport was aangevuld met afzonderlijke nota's, waarin adviezen waren verwerkt. Het bestuur van de NOS in Hilversum nam kennis van het rapport, maar vroeg aan de minister van CRM of het niet nuttig zou zijn een werkgroep in te stellen om de aanbevelingen van de werkgroep ad hoc nader uit te werken. Het bestuur stelde daarbij voor om samen met de Wereldomroep en de BRT de programmering te bestuderen. De minister van CRM kon zich met dit voorstel verenigen.

Geen prioriteit

Het bestuur van het NOS gaf eind november aan de ‘Bestuurscommissie Algemeen Omroep Beleid’ de opdracht de omroeppolitieke en cultuurpolitieke aspecten van een gemeenschappelijk Belgisch-Nederlands radioprogramma nader uit te werken. De overwegingen van deze commissie waren van verschillende aard. De bevindingen waren:

1)	financieel ziet de commissie een gemeenschappelijk Belgisch-Nederlands radioprogramma niet als haar hoogste prioriteit;
2)	uit een oogpunt van omroeppolitiek ziet de commissie eveneens problemen; (is het niet een doublure van wat België en Nederland nu al gescheiden doen?);
3)	in technische zin zijn de mogelijkheden beperkt;
4)	cultureel zou het zeker iets kunnen betekenen, evenwel staat het de commissie nog niet duidelijk voor ogen wat zij zich daar precies bij moet voorstellen.

Het rapport werd eveneens besproken in de Financiële Commissie van de NOS. Deze commissie kwam tot de slotsom, dat wanneer de rijksoverheid het uit een cultureel oogpunt gewenst zou vinden dat er een gemeenschappelijke Belgisch-Nederlandse zender zou komen en daarvoor zendtijd en exogene middelen zou toewijzen, de omroep zich hiertegen niet zou moeten verzetten.

‘Gezien de instandhouding van het huidige beleid ten aanzien van omvang en inhoud van de uitzendingen en hetgeen in de toekomst in dit opzicht nog nodig is, geeft de Financiële Commissie echter aan een gemeenschappelijk Belgisch - Nederlands radioprogramma niet een dusdanige prioriteit dat dit op voorhand uit de ons ter beschikking staande financiële middelen zou moeten geëffectueerd, zonder dat, exogeen, extra middelen voor de nieuwe zender ter beschikking worden gesteld.’ Aldus de genoemde commissie.

Tenzij financiëring uit andere middelen

Begin januari 1980 maakte de Raad van Beheer van de NOS bekend, de mening van de beide commissies te delen, dat een gemeenschappelijk Belgisch-Nederlands radioprogramma financieel gezien, op dit moment niet als hoogste prioriteit kan worden gezien, tenzij financiering uit andere bronnen mogelijk zou zijn.

Tegelijkertijd stelden de Raad van Beheer en de Nederlandse programmamedewerkers voor het voorgestelde programmaschema wat verder uit te werken. Op die wijze zou een beter inzicht worden verkregen in de functie die een mogelijk gemeenschappelijk programma in feite zou kunnen hebben. Het resultaat zou dan aan andere instanties, als o.m. de Wereldomroep, kunnen worden voorgelegd. Inmiddels gaf de minister van CRM te kennen belangstelling te tonen voor de zienswijze van de NOS op het rapport van de werkgroep ad hoc. Momenteel is het wachten op de verdere gang van zaken.

(G.G.)