|
| |
| |
| |
Ontdek de topjournalist
Zaterdag 19 mei was voor de werkgroep ‘Ontdek de topjournalist’ van het ANV een heuglijke dag. In het NOS-centrum te Hilversum werden de prijzen uitgereikt van de zesde wedstrijd ‘Ontdek de topjour-nalist’: 44 laureaten uit Vlaanderen en 21 uit Nederland vielen de eer te beurt hun prijs aldaar in ontvangst te nemen. Het was de eerste keer dat de werkgroep de prijsuitreiking in een feestelijk kader plaatste. De dag slaagde in het bijzonder als gevolg van de medewerking van de NOS en in het bijzonder van die van de heer P.J. Koop, chef van de afdeling interne en externe betrekkingen, 's Morgens verwelkomde de heer Koop de gasten en gaf een korte uiteenzetting over de verschillende functies van het omroepcentrum. Dit als voorbereiding op de rondleiding door de NOS-gebouwen; de tocht door de studio's, de afdelingen voor het bewaren van de décors en rekwisieten, de ontwerpafdeling e.d. werd met enthousiasme door de laureaten gevolgd, die nadien een lunch kregen aangeboden.
Daarna vond de eigenlijke prijsuitreiking plaats. De heer T. Nieuwenhuijsen, lid van de raad van beheer, wees de aanwezige jongeren op de vele mogelijkheden die de nieuwsmedia, door middel van de voortschrijdende techniek, in de toekomst hebben te bieden.
De heer L. Knaepkens, lid van de werkgroep, verwelkomde op zijn beurt de laureaten. Hij verontschuldigde de voorzitter van de werkgroep, de heer W. van Dongen, die niet aanwezig kon zijn.
Hij zei verder: Wij zijn ons bewust dat de prijzen die wij kunnen toekennen zeer bescheiden zijn. Het gestadig groeiend succes van de wedstrijd levert ons echter het bewijs dat voor de jeugd in Nederland en Vlaanderen vooral meetelt: het ingaan op de uitdaging een journalistiek werk te maken. Dat stemt ons hoopvol voor de toekomst.
Wat betreft de toe te kennen prijzen zijn wij ons bewust dat wij nooit zullen concurreren met de prijzen die worden toegekend in wedstrijden uitgeschreven door bepaalde commerciële instellingen.
Het is daarom verheugend te kunnen vaststellen dat de jongeren in Nederland en Vlaanderen niet alleen het materiële als norm hanteren m.b.t. hun inzet. Wij weten uit ervaring en hebben ook in tal van inzendingen kunnen vaststellen dat de jeugd kritisch ingesteld is m.b.t. de Europese éénwording. Zij zijn zeer kritisch ingesteld t.a.v. de manier waarop sommige belangengroepen het Europa van morgen willen uitbouwen.
Wij hopen dat de jeugd het niet zal laten bij deze kritiek. Wij hopen dat de jeugd van vandaag zich mettertijd actief zal willen inzetten om een echt Europa uit te bouwen waar niet enkel economische en politieke belangen de band tussen de verschillende volkeren zullen vormen.
Daar ligt dan ook precies het werkterrein van het A.N.V. Wij willen inderdaad zoveel mogelijk mensen samenbrengen uit Noord en Zuid, Noord-Nederlanders en Vlamingen rond gezamenlijke interessepunten, rond gezamenlijke projecten, los van economische of politieke belangen.
Wij hopen dan ook dat de deelnemers van vandaag onze medewerkers van morgen zullen worden.
Wij willen vandaag alleszins alle deelnemers en in het bijzonder de laureaten danken voor hun inzet.
Uit het juryrapport...
Het taalgebruik is zeker niet slecht en in vergelijking met vier a vijf jaar geleden lijkt er zelfs een stijgende lijn merkbaar te zijn.
Vooral in de jongste leeftijdsgroep was er sprake van kwaliteitsverbetering. Dat gold met name de strips, die duidelijk méér opgebouwd waren uit beide componenten: tekening én verhaal (niet verhaal met bijgemaakte tekeningen).
Het waren weer de beide ‘midden-groepen’ 12 tot 16 en 17 tot 20-jarigen die journalistiek gezien boven het algemeen peil uitstaken.
Met het toenemen van de leeftijd valt op hoe jongeren problemen met een vaak lood-zware ernst behandelen. In veel gevallen leidt dat ook tot aanmerkbare overschrijding van de toegestane lengte. Het maakt vaak ook de inhoud als journalistiek werk minder genietbaar.
Dat in andere groepen het niveau zo hoog lag en dermate breed, bewijst het aantal ‘eervolle vermeldingen’. Het bewijst echter ook dat de wedstrijd van dit jaar een succes genoemd mag worden.
| |
| |
Wij willen ook de N.O.S. danken voor zijn gastvrijheid en voor de rondleiding die wij mochten aanbieden aan de laureaten.
Wij danken ook graag de heren van de jury voor hun deskundig werk.
Onze dank ook aan de mensen die in Nederland en Vlaanderen het secretariaatswerk voor deze wedstrijd verricht hebben.
Het Knapenkoor ‘Groenendaal’ uit Merksem (bij Antwerpen) komt deze prijsuitreiking opluisteren. Wij hopen dat u hun prestatie naar waarde zult weten te schatten. Ook voor hen geldt onze dank.
In september gaat onze nieuwe wedstrijd ‘Ontdek de topjoumalist’ van start. De wedstrijd wordt bekend gemaakt met een speciale wedstrijdkrant nl. de Top-krant. Wij zijn ervan overtuigd dat de laureaten hier aanwezig ook weer deze nieuwe uitdaging zullen aandurven. Wij wensen iedereen bij voorbaat reeds veel succes! Aldus de heer Knaepkens.
Het Knapenkoor ‘Groenendaal’ vertolkte dan drie liederen, waarna de prijsuitreiking volgde. Drs. M.J.A.R. Dittrich, voorzitter A.N.V.-Nederland, dankte de N.O.S. voor de gulle ontvangst alsook de juryleden van de wedstrijd alsmede het verbondsbureau van het ANV in Den Haag en het secretariaat Vlaanderen voor het realiseren van de wedstrijd en de prijsuitreiking waarna hij de volgende laureaten hun prijs overhandigde:
| |
Leeftijdsgroep 1
Groepswerk
Bekroond:
‘De krant van niks’
door: School Carillon, Klassekrant 6a
Eervolle vermeldingen:
‘Interview met enkele belangrijke personen over het onderwijs in de Rijkskolonie te Geel’ door: Ilse Van Baelen en Rita Bosmans
‘Hoe twee kinderen elkaar ontmoeten en onscheidbare vrienden werden’
door: Veronique Denecker en An Detavernier
| |
Individueel
Eervolle vermelding:
‘Gemeente Sint-Maria-Oudenhove’
door: Lutgart Van Audenhove
| |
Leeftijdsgroep 2
GROEPSWERK
Bekroond:
‘'t Latienertje’
door: De leerlingen van de 2de latijnse van het
Heilig Hartinstituut
Eervolle vermeldingen:
Schoolkrant: speciaal nummer ‘Antwerpen’
door: Zeven leerlingen van de school ‘Dames
van het Christelijk Onderwijs’
Schoolkrant: speciaal nummer ‘Kinderen’
door: Zeven leerlingen van de school ‘Dames
van het Christelijk Onderwijs’.
| |
Individueel:
Opgave 2
Bekroond:
‘Noord-Zuid’ (Verslag over een TV-programma)
door Patrick de Smet
Opgave 3
Bekroond:
‘Kees en Pieter’ - twee gewone homoseksuelen
(interview) door: Jan Witting
Eervolle vermeldingen:
‘Verslag van een vraaggesprek met... een straatveger’
door: Sylvia Geers
‘Verhandeling over reclame’
door: Lydia Buckley
‘Een verslag van een vraaggesprek met een kabouter’
door: Veerle Peeters
| |
Leeftijdsgroep 3
Groepswerk
Opgave 1
Bekroond:
‘Contact’ (schoolblad)
door: Sint-Jan Berchmanscollege (Hoofdredacteur: Eddy Gieraerts)
| |
| |
Eervolle vermeldingen:
‘Spectemur Agendo’ (officieel orgaan van de
Bond van Haagse Gymnasiasten)
door: Gymnasium Haganum
‘Tandem’
door: Skinle-college
| |
Individueel
Opgave 2
Bekroond:
‘Het probleem van de minderheden in West-Europa’
door: Lieven Dehandschutter
Eervolle vermeldingen:
‘1979: Het jaar van de Europese verkiezingen’
door: Frank Stor
‘Minderheden: Vergeten en miskende kasten’
door: Herman Bruyland
Opgave 3
Bekroond:
‘Rudy leerde Remco lopen, maar waar is de dichterlaan?’
(filmbespreking van een VPRO-programma)
door: Nanny Bauwens
Eervolle vermeldingen:
‘Violette Nozière’ (filmbespreking)
door: Winnie Bauwens
‘Bedenkingen bij Holocaust’
door: Luc Coorevits
‘De kennismaking met Louis Paul Boon’
door: Peter Bosma
Opgave 4
Bekroond:
‘Vernieuwing en verstarring van de danskunst in Nederland’
door: Marcel-Armand van Nieuwpoort
Eervolle vermeldingen:
‘Interview met een ufoloog’
door: Johan Bakker
‘Hong-Kong, land der contrasten’
door: Robert Maes
| |
Leeftijdsgroep 4
Individueel
Opgave 1
Eervolle vermeldingen:
‘1979: Jaar van de Europese verkiezingen’
door: Mare Naudts
‘Jeugdwerkloosheid - Macht en onmacht van papier’
door: Paul Crauwels
‘Wat doen we met ons leefmilieu?’
door: Rita Vandenabeele
Na een tweede succesvol optreden van het knapenkoor was het de beurt aan de heer G. Groothoff, directeur van het A.N.V., om vanuit zijn lange ervaring als journalist de jongeren een beeld te geven over de mogelijkheden en moeilijkheden verbonden aan het beroep van journalist. Namens de jury sprak de heer J. Reinboud de laureaten toe. Hij wees hen op een
| |
| |
aantal aspecten die voor de jury van groot belang waren bij de beoordeling van de werken. Zo wees hij ondermeer op het belang van de objectiviteit bij de journalist.
Daarna bood de N.O.S. de laureaten een receptie aan waarbij hun de gelegenheid werd geboden hun bekroond werk met de aanwezige juryleden m.n. J. Rein-boud, J. Verdonck en K. Middelhoff nader te bespreken.
De heren W. Houbrechts en J. Tuerlinckx, medewerkers aan B.R.T. radio en televisie interviewden de laureaten en zouden er in hun uitzendingen de nodige aandacht aan besteden.
De prijsuitreiking was een geslaagde bekroning voor het verdienstelijk werk van de ANV-werkgroep ‘Ontdek de Topjournalist’. Het ANV en de werkgroep danken de N.O.S. en in het bijzonder de heren Koop en Nieuwenhuysen uitdrukkelijk voor hun gewaardeerde medewerking.
M. Knaepkens
| |
De jury aan het woord:
Leeftijdsgroep 1
Wij konden duidelijk merken dat jullie heel veel werk hebben besteed aan jullie inzending.
Wat ons zeker verheugde was dat jullie bij het maken van het stripverhaal zowel de tekst als de afbeeldingen fijn verzorgden. Het taalgebruik was, vergeleken bij de vorige wedstrijden, in stijgende lijn.
Een reportage over een gemeente mag niet enkel be-staan uit mooie plaatjes en foto's. Jullie moeten ook echt wat ‘vertellen’ over de gemeente.
| |
Leeftijdsgroep 2
Het was nogmaals jullie leeftijdsgroep die ons de beste werken leverde.
Bravo voor jullie schoolkrant!
Bij jullie individuele inzendingen moet je er wel op letten niet moraliserend en opdringerig te worden, dat maakt het voor de lezer niet zo aangenaam.
| |
Leeftijdsgroep 3
Jullie school- of klassekrant deed weldadig aan door het brede terrein waarover het aanbod gespreid werd, ook door goede informatie en kritische begeleiding ten dienste van de eigen schoolgemeenschap.
Let er wel op dat de individuele werken de afgesproken lengte niet overschrijden
Je moet ook proberen in luchtiger bewoordingen een artikel te schrijven, anders heeft de lezer er maar weinig leesgenot aan.
| |
Leeftijdsgroep 4
Het viel de jury op hoe sceptisch, cynisch soms zelfs pessimistisch de jongeren uit Noord en Zuid staan, t.o.v. de zin van de Europese verkiezingen. Vele artikels zouden interessanter zijn indien een ‘luchtiger’ woordenschat werd gehanteerd.
| |
Werk van jeugdige laureaten
dat dit zal blijven duren
Wilfried - 4WA1
Uit schoolblad ‘Contact’
St.-Jan Berchmanscollege
Genk
| |
| |
Dood
Van 's morgens vroeg tot 's avonds laat,
razen auto's voorbij op straat.
Niets vermoedend zijn de mensen die ze besturen,
ze rijden immers zo al uren.
Zodat de gehele aarde gaat beven.
Met hun vieze, vervelende stank,
ja, dat krijgt God als dank.
De mensen nemen drugs en alcohol,
en slaan op de duur natuurlijk op hol.
Ze leven in een wereld van dromen,
maar weten niet dat het einde zal komen.
De neutronenbom is het einde van het leven,
waarom wordt ons nooit een kans gegeven?
Hoe kan de mens zo dom zijn?
nu de mensen bijna robotten en computers zijn?
De mens zal de scheppende hand van God vernielen,
doch de mens zou voor die hand moeten knielen.
en sterven nog liever door... een bom.
Annemie
Uit klassekrant ‘'t Latienertje’
| |
1979: het jaar van de Europese verkiezingen
1978: het jaar van de Europese verkiezingen. Dat had eigenlijk als titel boven dit werkstuk moeten staan. Maar terwijl de overige acht lidstaten de benodigde formaliteiten al hadden vervuld, hadden onze buren aan gene zijde van de Noordzee het te druk met andere zaken, zodat de verkiezingen een jaar uitgesteld moesten worden.
Het besluit om rechtstreekse verkiezingen voor het Europees Parlement te gaan houden, is natuurlijk niet iets dat een aantal prominente heren zo maar eventjes op een druilerige donderdagmiddag tussen het ledigen van een paar glazen Châteauneuf-du-Pape '59 nemen. Daar komt wel even wat meer bij kijken. Mij bewust van de clichématigheid, kan ik er daarom niet omheen een stukje ‘wordingsgeschiedenis’ van de Europese verkiezingen te vertellen.
Sinds de oprichting van het Europees Parlement in 1957 werden de afgevaardigden aangewezen door de nationale parlementen. Al in 1960 echter kwam er een voorstel betreffende het houden van rechtstreekse algemene verkiezingen gereed. De Ministerraad, het orgaan dat in de Europese Gemeenschap feitelijk alle macht bezit, legde het voorstel echter naast zich neer.
Pas in 1974 drong de wenselijkheid van rechtstreekse verkiezingen ook tot de Ministerraad door. De Raad vroeg daarop het Europees Parlement een ontwerp te maken. De Nederlander Patijn, lid van de Tweede Kamer en van het Europees Parlement, kwam toen met een voorstel dat vrijwel unaniem door het Europees Parlement werd aangenomen.
Het voorstel-Patijn vormde de basis voor het ‘besluit betreffende de verkiezing van de vertegenwoordigers in het Europees Parlement door middel van rechtstreekse algemene verkiezingen’, dat, tesamen met de bijhorende akte, op 20 september 1976 door de Raad van Ministers van Buitenlandse Zaken ondertekend werd.
Vervolgens moesten de nationale parlementen hun goedkeuring nog aan het besluit hechten. Over het algemeen verliep dit vrij vlot, zodat vrijwel iedereen er van uitging dat de streefdatum voor de verkiezingen, voorjaar 1978, gehaald kon worden.
Maar zoals ik in het begin van dit verhaal al schreef, de politici in Groot-Brittannië hadden het te druk met
| |
| |
andere politieke zaken, zodat ze het besluit niet tijdig konden goedkeuren. Bovendien kwam de kwestie de Britse regering hoogst ongelegen: de minderheidsregering van premier Callaghan steunde in het Lagerhuis namelijk op een coalitie van de eigen Labour-partij en de Liberale partij; de liberalen hadden gedreigd de samenwerking te verbreken (waardoor de regering waarschijnlijk zou vallen) als het besluit over de Europese verkiezingen zou worden goedgekeurd.
In dit besluit staat namelijk o.a. dat de verkiezingen worden gehouden volgens de verkiezingsprocedure die in de lidstaat gebruikelijk is. In Groot-Brittannië is dit het voor de liberalen zeer onvoordelige districtenstelsel. De liberalen willen daarom Europese verkiezingen op basis van het voor hen veel gunstiger evenredigheidsstelsel.
En zo zorgde het besluit over de Europese verkiezingen zowaar bijna nog voor een regeringscrisis in Londen, maar zoals zo vaak in de politiek het geval is, werd ook nu weer een ‘compromis’ gevonden en was, after all, de weg naar het houden van recht-streekse Europese verkiezingen definitief vrij.
De verkiezingen zullen worden gehouden in de periode van 7-10 juni 1979.
| De zetelverdeling in het Europees Parlement is |
| West-Duitsland |
81 |
| Italië |
81 |
| Groot-Brittannië |
81 |
| Frankrijk |
81 |
| Nederland |
25 |
| België |
24 |
| Denemarken |
16 |
| Ierland |
15 |
| Luxemburg |
6 |
| Aantal zetels: |
410
|
| - | De afgevaardigden worden voor vijf jaar gekozen. |
| - | Een lid van het Europees Parlement kan ook lid zijn van zijn nationale parlement. |
| - | De fracties in het Europees Parlement zullen, geheel in de Europese geest niet naar nationaliteit maar naar politieke overtuiging gevormd worden. |
Doorslaggevend voor het succes van de verkiezingen is natuurlijk de opkomst. Veel mensen weten eigenlijk nauwelijks wat het Europees Parlement is en lopen er daarom echt niet warm voor om straks in juni een vakje rood te maken.
Om meer belangstelling voor de Europese verkiezingen te kweken wordt daarom in januari een voorlichtingscampagne o.l.v. Kamervoorzitter Vondeling gestart. Kernvraag bij de campagne is natuurlijk: hoe kun je de mensen interesseren voor iets dat vér buiten hun interesseveld ligt. Het is, economisch gezien, een kwestie van hoe-verkoop-ik-m'n-produkt.
Nog belangrijker is misschien de vraag hoe je de mensen kunt blijven interesseren voor ‘Europa’. Immers, wat schiet je er mee op als het enige wat je bereikt is dat de burgers van Europa eens in de vijf jaar als stemvee komen opdraven en het Europese gebeuren hen verder koud laat?
De pers kan hierbij een zeer belangrijke rol spelen, o.a. door meer aandacht te besteden aan wat zich in het Europees Parlement in Straatsburg afspeelt. Van de heer Cornelis Berkhouwer bijvoorbeeld hoor je nooit meer dan ‘Ik ben Cornelis Berkhouwer, ondervoorzitter van het Europees Parlement, ik drink melk, u ook?’ (reclame-spotje).
Wat betreft de Europese verkiezingen kan de pers een goede dienst bewijzen door zoveel mogelijk aandacht te besteden aan de diverse campagnes die gevoerd worden. Publiciteit is voor het welslagen van de Europese verkiezingen absoluut noodzakelijk.
Welke waarde moet je nu toekennen aan de rechtstreekse Europese verkiezingen?
Bij de foto's De wedstrijd ‘Ontdek de Topjournalist’ krugt veel jeugdige belangstelling De prusurtreiking heeft een vriendeluk en informeel karakter.
| |
| |
Volgens mij hangt dat af van hoe je zelf tegen het fenomeen ‘Europese Gemeenschap’ aankijkt. De ‘Europeanen’, de oprechte idealisten, zullen de verkiezingen ongetwijfeld zien als een belangrijke stap op weg naar de Europese eenwording.
Mensen die de Europese Gemeenschap daarentegen zien als een instrument van de grote ondernemingen, als een bedreigend bureaucratisch apparaat, dat niet de consument dient maar de producent, deze mensen zullen echt niet enthousiast zijn over de Europese verkiezingen. Deze visie verklaart ook de ‘paradoxale’ opstelling van communistische partijen t.o.v. de Europese verkiezingen.
Ik zelf vergelijk de Europese Gemeenschap met een bedrijf: de Ministerraad is de directie, het Europees Parlement de ondernemingsraad. En wel, helaas, een ondernemingsraad wiens bevoegdheden niet verder gaan dan te beslissen over de kleur van het w.c-papier en of er nu geraniums of azalea's in de kantine moeten komen. De échte beslissingen worden immers vaak door de directie buiten de ondernemingsraad om genomen.
Het Europese Parlement zie ik als zo'n machteloze ondernemingsraad, een tandenloze club zonder bevoegdheden.
De Europese verkiezingen zie ik, om nog even in karikatuurstijl te blijven, dan ook meer als een folkloristisch gebeuren dan als een gebeurtenis waar we grote politieke waarde aan moeten toekennen. Oké, het is natuurlijk een uniek en fantastisch iets dat burgers nu rechtstreeks de samenstelling van een internationaal orgaan kunnen bepalen, maar wat heeft dat voor zin als dat orgaan vrijwel niets kan doen?
Agendapunt één van het Europees Parlement zal straks dan ook moeten zijn: uitbreiding van de eigen bevoegdheden en het onder de controle van het Europees Parlement brengen van de Ministerraad. Want het is toch ronduit belachelijk dat de Europese Gemeenschap straks een keurig democratisch gekozen parlement heeft terwijl ze in feite bestuurd wordt door een Raad die ongecontroleerde macht heeft en aan niets of niemand verantwoording schuldig isl Dictatuur in een democratie, het klinkt hard, maar het is niet anders dan de realiteit.
Dit verhaal zal Anne Vondeling en zijn ‘volgelingen’ niet bepaald een hart onder de riem steken. Maar, ‘kritiek is het levenselixir van de democratie’ heeft de Duitse president Walter Scheel eens gezegd, en ik dacht dat dit citaat ook hier wel van toepassing was.
Bovendien heb ik nog een troost voor de ‘Europeanen’. Ik ga in juni wél naar de stembus. Want nog altijd geldt dat een half ei beter is dan een lege dop...
FRANK STOR
Luiksestraat 1
Zaandam
Leeftijdsgroep 3
Opgave 2
| |
De kennismaking met Louis Paul Boon
In de krant stond laatst een klein berichtje dat Louis Paul Boon de Belgische Literaire Staatsprijs had gekregen. De prijs is gegeven ‘ter bekroning van een schrijversloopbaan’, stond er. Verwacht men dan dat L.P. Boon ophoudt met schrijven? Of zou men de recensenten die steeds maar mekkeren dat Louis Paul Boon toch zo erg de Nobelprijs verdient, de mond willen snoeren?
Ik weet het niet, ik weet wel dat het oeuvre van Boon boeiender is dan wat men er over schrijft in kranten. Sommige mensen zijn er in geslaagd een heel boek vol te krijgen met het bespreken van het werk van Boon. Dat is maar dommenwerk, want je kunt beter zelf Boon lezen, dan een boek waar alle perspectieven uit Boons werk worden gehaald.
Het eerste boek van Boon dat ik ooit in handen kreeg, was ‘Vergeten Straat’. Dat was van dien aard dat ik me voornam om het hele oeuvre te lezen. Nu ja, dat is er niet helemaal van gekomen, men denkt dat men het te druk heeft met andere zaken, men leest wel eens een boek van iemand anders, waardoor het lijstje favorieten stelselmatig met een trits schrijvers uitgebreid wordt, en meer van dat soort zaken.
‘Vergeten Straat’ is in 1946 verschenen. Een beroepsboekbespreker moet zich beperken tot de recent verschenen literatuur, opdat het krantenpubliek bekend raakt met de onbekende debutanten en met nieuw verschenen toevoegingen aan het oeuvre van bekende schrijvers. Hoewel ik nooit een beroeps-boekbespreker zal worden, is het toch, als je nu nog iets schrijft over ‘Vergeten Straat’, alsof je met een kwastje verf komt aanlopen als het huis reeds is ingestort. Gelukkig is er evenwel onlangs een omnibus verschenen van het vroege werk van Boon. Naast ‘De Voorstad groeit’, ‘Abel Gholaerts’ en ‘Mijn Kleine Oor- | |
| |
log’ is ook ‘Vergeten Straat’ opgenomen. Dat geeft toch het vereiste actuele cachet aan dit artikel.
Met het eerste boek dat ik van Boon las, had ik direct een vrijwel vergeten werk in handen, de meeste krantelezers van 1946 zullen zich het boek waarschijnlijk niet meer herinneren. Slechts middelbare scholieren weten misschien in grote lijn waar het over gaat, want zij kunnen na een uittreksel van Menuet in een opsomming van de overige belangrijke werken van Boon lezen dat het gaat over ‘een uitwerking van het denkbeeldig gegeven van een Brusselse straat die plotseling aan de maatschappij wordt onttrokken en een links utopistische samenleving gaat opbouwen’. ‘Links utopistisch’, dat klinkt mooi, maar het is slechts een soort subjectieve gebruiksaanwijzing van het boek.
Inderdaad gaat het over een doodlopende steeg die door een viaduct van de spoorlijn wordt afgesloten, inderdaad wordt er een Nieuwe Gemeenschap gesticht, maar daarmee is nog niets gezegd over de benauwend goed geschreven beschrijvingen van de nauw verweven relaties in de bewonersgroep over hoe heel deze mensenklont aan elkaar hangt.
Doordat Boon ieder van de bewoners laat spreken, krijgt de lezer een veelzijdig, en ook indringend beeld van de gebeurtenissen. Je kent de mensen heel intiem, je kent hun karakters, hun historie, hun verwachtingen. Je krijgt het gevoel alsof die mensen bestaan, alsof ze echt leven, alsof je ze in Brussel vanuit de trein vanaf het viaduct van de Noord-Zuid zou kunnen zien.
‘Vergeten Straat’ is een heel helder boek, het is eigenlijk helderder dan de werkelijkheid; je kent de onuitgesproken gedachten, de verborgen verlangens van de mensen. Alle psychische structuren en karak-terontwikkelingen zijn duidelijk te vinden en te volgen. Op deze wijze krijg je als buitenstaander ook een andere kijk op de mensen, en een beter zicht op de situatie dan de mensen zelf.
Het is bij het begin van het boek al duidelijk dat het isolement niet erg lang duren kan, en dat het enthousiaste idealisme ongegrond is. Toch blijf je nieuwsgierig de pogingen om een nieuwe samenleving op te bouwen volgen. Dat opbouwen is een tragisch verhaal over dagelijkse treurnis, constant zijn er belemmeringen.
Als er eindelijk de goed functionerende Nieuwe Gemeenschap tot stand is gekomen, waar geld en eigenbelang niet belangrijk zijn, wordt er ingegrepen. Er wordt een poort in de muur van het pakhuis gemaakt, de kasseien worden weer gelegd, de groententuin, de broodoven en de beesten worden opgeruimd. Alles is bij het oude terug, de lezer had het wel verwacht, maar is toch min of meer geschokt, ondanks dat er aan het slot ook veel onwaarschijnlijkheden optreden.
Dat de onwaarschijnlijkheden weinig afbreuk doen aan de stemming van de lezer bewijst dat het verhaal werkelijk goed geschreven is. Eigenlijk is het nauwelijks een verhaal, het is een levend schilderij, een trage film, een gebeuren waarin je ondergedompeld wordt, 200 bladzijden lang. Het is meer dan dat, het is aangrijpend, boeiend, meeslepend... ach foert, wat een kul, het is milledju gewoon goed!
PETER BOSMA
Han Hollanderweg 182
2807 Ak Gouda
Leeftijdsgroep 3
Opgave 3
|
|
Auteursrechtelijk beschermd