Neerlandia. Jaargang 82

[p. 100]

De werkgroep basisonderwijs van het ANV

Uitgangspunt

Ondanks een cultureel verdrag tussen Nederland en België (afgesloten in 1946) kan er bezwaarlijk gezegd worden dat we met de integratie Noord-Zuid reeds ver staan. De activiteiten die op dit vlak worden georganiseerd, blijven beperkt tot een klein aantal ingewijden. De initiatieven die worden genomen, richten zich vooral tot de intellectuele elite. Wij willen echter onmiddellijk stellen dat door het winnen van de culturele bovenlaag de integratie Noord-Zuid nog geen feit is geworden aan de basis.

Op parlementair en intergoevernementeel vlak zijn er ongetwijfeld reeds zichtbare contacten geweest.

Wij noemen hier o.a. de in 1972 opgerichte ‘Internationale vereniging der Nederlandstalige parlementsleden’.

Wij denken hierbij ook vnl. aan het rapport van de werkgroep ‘ad hoc’ inzake de oprichting van een Belgisch-Nederlands orgaan van samenwerking en advies op het gebied van de Nederlandse taal en letterkunde (december 1976). Wij willen de waarde hiervan absoluut niet minimaliseren. Wij menen echter dat de tijd dringt. Wij kunnen niet blijven theoretiseren. De handen moeten uit de mouwen worden gestoken. Er moet dringend worden gewerkt aan de verruiming van de belangstelling voor de Noord-Zuid samenwerking. Het wordt tijd dat men het belang van het basisonderwijs met betrekking tot de integratie Noord-Zuid en tevens de Europese éénwording naar waarde gaat schatten.

Middel en doel: culturele integratie

Culturele integratie betekent immers niet alleen het institutionaliseren van structuren maar is o.i. op de eerste plaats het resultaat van opvoedings- en vormingswerk. Het hoeft dan ook geen betoog dat het onderwijs dienaangaande van essentiële betekenis is. Met onderwijs bedoelen wij dan vooral de leeftijdsgroep van 10 tot 12 jaar. Op deze leeftijd staan de jeugdigen alleszins nog zonder vooroordelen tegenover ‘vreemden’.

Wie in het basisonderwijs het nodige verantwoordelijkheidsbesef heeft, beseft maar al te goed dat in onze tijd de wereldoriëntatie (en begint dat niet bij de integratie Noord-Zuid en de Europese integratie?) niet meer weggedacht kan worden uit het opvoedingsen vormingspakket.

In onze optiek worden via ‘uitwisselingsprojecten’ de leerlingen, de ouders, schoolhoofden en leerkrachten rechtstreeks ingeschakeld in de Noord-Zuid integratie!

Voor de schoolhoofden en leerkrachten zijn de contacten met de collega's ‘over de grens’ ongetwijfeld een uitstekend middel tot verdieping, verrijking en bezinning m.b.t. het hele onderwijsgebeuren.

Voor de leerlingen kan het uitwisselingsproject starten via corresponderen (brieven, tekeningen, geluidsbanden). In een volgend stadium kunnen dan wederzijds schoolbezoeken (voor een of meerdere dagen) worden georganiseerd. Als het uitwisselingsproject in deze fase is getreden, wordt de taak van de gastschool erg belangrijk. Wij willen hier slechts enkele van de vele mogelijkheden aanduiden: gezamenlijke sportactiviteiten; de leerlingen van de gastschool spelen gids in eigen gemeente; gezamenlijke projecten m.b.t. de zaakvakken worden uitgewerkt enz...

Concrete werking

De ‘Werkgroep Basisonderwijs’ bevordert de contacten tussen leerkrachten en basisscholen uit Nederland en Vlaanderen. Hij brengt geïnteresseerde (equivalente) scholen uit Nederland en Vlaanderen samen.

Regelmatig wordt ook voldaan aan specifieke vragen zoals:

-	studiebezoeken aan Jena-planscholen;
-	bezoek aan scholen met documentatiecentrum e.d.

De inhoud en het verloop van de uitwisselingsprojecten worden uiteraard in onderling overleg tussen de schoolhoofden, leerkrachten en werkgroep bepaald.

De werkgroep is er verder vooral om de uitwisselingsprojecten pedagogisch en didactisch te begeleiden.

In deze optiek vond de werkgroep het tevens nodig en nuttig een colloquium rond het thema: ‘Vernieuwing van het basisonderwijs in Nederland en Vlaanderen’ te organiseren.