Neerlandia. Jaargang 81

[p. 25]

Het groene hart van de Randstad

Stakingsgolf ten einde

Op het moment dat we dit schrijven is de stakingsgolf in Nederland afgenomen. Maar dat wil nog niet zeggen dat de rust in alle sektoren van werkgevers en werknemers is teruggekeerd. Beide partijen hebben bijzonder harde onderhandelingen gevoerd. En de delegaties van werkgevers en vakbonden hebben uren achtereen op tal van dagen tegenover elkander gezeten om tot een oplossing te geraken. De oorzaak van het konflikt is terug te voeren tot de ernstige economische toestand waarin het land verkeert. Niettemin heeft minister drs. Ruud Lubbers van economische zaken onlangs nog in een vraaggesprek gezegd, dat de sombere luchten een beetje opklaren. Hij wilde het gevecht van de regering tegen de moeilijkheden niet als hopeloos beschouwen. Hij was van oordeel dat het kabinet daarvoor, zowel op de korte termijn als voor de lange duur, tal van middelen heeft om er iets aan te doen. En dat gebeurt op twee manieren verklaarde de minister. De eerste, aldus minister Lubbers, is gerichte, specifieke ondersteuning van het bedrijfsleven in verschillende vormen. De tweede de zgn 1%-operatie, een algemene maatregel gericht op verbetering van de bedrijfsresultaten. ‘Daaruit wordt dan, hoop ik, voldoende moed geput om de investeringen weer wat op te krikken, nieuwe arbeidsplaatsen te scheppen e.d.’ De minister vervolgde: ‘Intussen moeten we er wel voor zorgen dat korte en lange termijnremedies elkaar niet te hard bijten. Het is een hard gegeven, dat in moeilijke situaties als waarin we nu zitten en waarin de gewone mechanismen niet voldoende werken de verantwoordelijkheid en daarmee de invloed van de overheid toeneemt. Maar die overheid mag nooit een doel op zich zelf worden.’

Inmiddels is er van regeringszijde, in het raam van de spanningen tussen werkgeversorganisaties en de vakbonden een toezegging gedaan op het terrein van het prijsbeleid. Na 1 april mogen de loonsverhogingen opnieuw, maar dan volgens strenge richtlijnen, in de prijzen worden gecompenseerd. De handhaving van de koopkracht is voor de eerste maanden gestabiliseerd. Voorts zijn de vakbonden van mening dat ook aandacht aan de immateriële zaken moet worden geschonken. De vrede is getekend, maar voor beide partijen zijn alle moeilijkheden nog lang niet uit de weg geruimd. Daarvoor is de economische situatie veel te onzeker, ondanks het gematigd optimisme van minister Lubbers. Anderzijds zou het onverstandig zijn de positieve kant van de de zaak uit het oog te verliezen.

Kerkenbestand in zorgen

De minister van CRM, mr. H. van Doorn, maakt zich zorgen om het kerkenbestand in Nederland in een goede staat te behouden. De minister liet van zijn ongerustheid blijken bij de officiële heropening van de oude St.-Nicolaas kerk in Vollenhove, het stadje in Overijssel. ‘Ik wil bewust een somber beeld schetsen van de toekomst van de monumentale oude kerk in ons land, omdat slechts een kleine groep ervan is doordrongen dat er een zorgwekkende situatie aan het ontstaan is’. De minister was van oordeel, dat steeds meer kerken hun oorspronkelijke functie gaan verliezen. ‘Bij kastelen hebben we al kunnen zien dat het wegvallen van de wezenlijke functie ertoe leidde, dat slechts nog een handjevol kastelen over is’. De minister achtte het werk van particuliere stichtingen die in verschillende provincies tot stand zijn gekomen om oude kerken te behouden, van bijzonder groot belang. Voor de restauratie van de kerk van Vollenhove heeft het rijk een bijdrage gegeven van f. 1.700.000.-

De Randstad moet sterk blijven

Drs. J.P.A. Gruyters, minister van ruimtelijke ordening heeft aan de Tweede Kamer



de zg. Verstedelijkingsnota toegezonden. In deze nota wordt uitdrukkelijk gesteld dat ‘de Randstad sterk moet blijven’. De nota is van het grootste belang omdat de ganse ruimtelijke ordening van Nederland in het geding is. Een jaar lang is er hard aan de samenstelling gewerkt en de minister heeft geen gelegenheid voorbij laten gaan om de kans te geven van de kant van de bevolking het commentaar te vernemen. De periode van de inspraak is thans achter de rug. Bij lezing van het stuk blijkt dat vele standpunten, die vroeger werden ingenomen, thans van de tafel zijn geveegd. De inspraak zal daaraan dan ook niet vreemd zijn. Aanvankelijk was smen van oordeel de Randstad te ontlasten en de bewoners aan te raden elders in Nederland hun heil te zoeken. Men dacht dat op die wijze een spreiding was te organiseren, zo werd toentertijd geredeneerd om de druk op de Randstad te verlichten. Nu zijn de zaken omgekeerd. Althans men geeft nu als spreidingsplaatsen de randen aan van de Randstad en er wordt minder gedacht aan verplaatsingen naar het noorden en oosten, zo zal het ook met de verhuizingen van bepaalde rijksdiensten niet zo'n vaart lopen. In de nota wordt gesteld, dat voor 1990 er nog in de Randstad 250 000 huizen nodig zijn. Wanneer men in aanmerking neemt dat Amsterdam enkele honderdduizenden hulzen telt dan kan men nagaan wat dit betekent. Een deel van die nieuwe huizen zullen gebouwd worden in plaatsen als Hoorn, Purmerend en Alkmaar. Hetzelfde geldt, maar in mindere mate voor de gemeenten Amstelveen en Haarlemmermeer. Weliswaar worden in het noorden en oosten Leeuwarden, Groningen en Emmen als de steden genoemd waar uitbreiding op het programma staat. Men zal ook trachten in die gebieden de werkgelegenheid te doen toenemen. De groei van de bevolking kan ook in steden als Breda, Zwolle, Arnhem en Nijmegen worden opgevangen, aldus de nota. Een belangrijk streven is, aldus de minister in de nota, dat ‘het groene hart’ van de Randstad niet wordt aangetast. Het laatste wil zeggen dat de bewindsman niet van plan is de Randstad geheel en al tot een klomp beton en asfalt te maken.

GEERT GROOTHOFF

(Bij het ter perse gaan van dit nummer werd de val van het kabinet Den Uyl bekend gemaakt.)