Neerlandia. Jaargang 80

[p. 180]

Spiegel van de Nederlanden

[p. 181]

Uit Noord en Zuid

Hete hangijzers

In het politieke leven van Nederland ontbreekt het in de laatste tijd allerminst aan hete hangijzers. Het gevolg is een reeks van spanningen en speculaties. Het zijn de bewijzen van de veelheid van problemen waarvoor de regering wordt gesteld en waarover het parlement zich moet uitspreken. Deze opeenstapeling van vraagstukken vloeit uit de uitermate gecompliceerde verhoudingen in de samenleving voort. Er gaat geen avond voorbij of in het NOS-journaal wordt melding gemaakt van het sluiten van bedrijven en de toenemende werkloosheid.

Vaak liggen de oorzaken niet binnen de landsgrenzen. Inflatie, werkloosheid, defensielasten en de verhouding tussen lonen en prijzen openbaren zich in een wereldwijd verband. Wat vandaag in Brussel wordt beslist, heeft morgen invloed op het beleid in Den Haag. De economische positie van een klein land als Nederland is in hoge mate afhankelijk van wat er zich in de Verenigde Staten of Japan afspeelt.

Er wordt gezamenlijk gezocht naar oplossingen, zoals in Europees monetair verband, of binnen de NATO. Hoogstens kan er dan in eigen land worden bijgestuurd en aangepast om aan de verplichtingen te voldoen zonder veel schade te ondervinden.

Wordt een bedrijfstak in Nederland in de concurrentiestrijd met het buitenland in een hoek gedreven, dan zal de regering proberen andere mogelijkheden te vinden. De tijd dat men produceerde voor het eigen gebruik, dat men zorg droeg voor de nationale veiligheid en het huishoudelijk beheer in eigen land kon overzien, is reeds lang voorbij. Vliegtuigen vliegen binnen een uur over het kleine Nederland, de moderne bewapening is niet afgestemd op de verdediging van een klein gebied maar eerder op dat van continenten. De ganse ontwikkeling dwingt tot samenwerking en integratie. Maar ook dat is een moeizaam proces van vallen en opstaan. Zo eensgezind verlopen de besprekingen in Brussel dikwijls niet!

Men doet er wijs aan, bij alle kritiek op een regeringsbeleid zich van de grote lijnen van het wereldgebeuren bewust te zijn.

Welke kleur een Nederlands kabinet ook moge hebben, het zal voor dezelfde geldontwaarding komen te staan en voor dezelfde uitgaven. Natuurlijk, de aanpak zal verschillend zijn en voortvloeien uit beginselen en fundamenten van maatschappijbeschouwingen, zoals die hun weerslag vinden in de programma's der politieke partijen. Maar, dan nog ... zullen grote groepen elkander op een regeringsprogramma moeten vinden, hetgeen betekent dat er water in de wijn moet worden gedaan.

Wèl of niet in Nederland een middenschool, wel of niet de ontkoppeling van een omroepblad, wèl of niet huurverhoging? Wie zal straks het Catshuis bewonen, wanneer in de laatste week van mei 1977 de verkiezingen zijn gehouden?

Tal van vragen en kwesties. Inderdaad hete hangijzers. De zaak Menten bracht beroering. Het beraad in de Tweede Kamer was allesbehalve een verjaarspartijtje. Een zitting in de Tweede Kamer over de huren, die tot vroeg in de ochtenduren duurde, waarbij het kabinet langs het randje liep, maar zich toch staande wist te houden.

De zaak van de kerncentrales, waarover op het moment dat we dit schrijven, nog geen uitsluitsel is gegeven, maar die toch de positie van het kabinet ernstig bedreigt.

De oprichting van het CDA; het samengaan van de KVP, de ARP en de CHU in één verband, wellicht, zoals we de vorige keer schreven straks de grootste fractie in de Tweede Kamer. Wordt het een samenwerking met de P.v.d.A. of met de VVD.

De één wil over een coalitie duidelijke afspraken vooraf, zodat de kiezers weten waar ze aan toe zijn. Anderen zijn van mening dat dit een onmogelijke zaak is en de duidelijkheid in de politiek afbreuk doet.

Het is te hopen, dat de Nederlanders blijk van hun nuchterheid geven en het op prijs stellen de democratische spelregels in acht te nemen. Het zal wel in orde komen.

GEERT GROOTHOFF

Burgemeester van Gent ontving A.N.V. - Den Haag

De afdeling Den Haag van het A.N.V. heeft in de loop van vele jaren met de excursies naar Vlaanderen en Frans-Vlaanderen een zekere vermaardheid verkregen. Vooral door het toedoen en de ijver van de afdelingssecretaris, de heer P. Burger. Ter gelegenheid van de viering van de Pacificatie van Gent werden de deelnemers en deelneemsters, op hun doorreis naar Frans-Vlaanderen en hun bezoek aan Vlaanderen door de burgemeester van Gent, de heer G. van den Daele, op charmante en gastvrije wijze ontvangen.

Burgemeester Van Daele herinnerde er aan, hoe de Pacificatie de scheuring niet heeft kunnen beletten. Vrij verkeer van personen en goederen zou in de Zeventien Provinciën gewaarborgd worden. De opzet was dat voortaan elke burger in Noord en Zuid vrij de keuze van zijn godsdienst zou mogen maken en belijden. Het verliep helaas anders. Beide gebieden groeiden uit elkaar; aan de ene kant de calvinistische, burgerlijk-democratische, maritiem-koloniale Republiek der Verenigde Provinciën met een welvarende en ontwikkelde bevolking en aan de andere kant Habsburgse absolutistische staatsorde met de half-feodale sociale orde op het platteland en het ontbreken van nationaal besef, gevolgd door de Franse overheersing, de Belgische revolutie van 1830 en de Vlaamse Beweging als verweer tegen de denationalisatie.

‘Het is één van de vele verdiensten van het Algemeen Nederlands Verbond, waarvan onze stadgenoot prof. Hippoliet Meert in 1895 in Brussel de stichtingsvergadering bijeen riep, om te pogen de heersende verschillen uit te wissen. Door het organiseren van grenscontacten, de bevordering en versnelling van de culturele integratie, timmert het A.N.V. inderdaad aan het ene gebouw.

Het stemt mij als burgemeester van Vlaanderens hoofdstad tot voldoening, dat het secretariaat van de Werkgroep Taalgebruik van het A.N.V. hier te Gent is gevestigd, waarvan de actie vooral bij het bedrijfsleven in Vlaanderen opmerkelijke resultaten heeft opgeleverd’.

De voorzitter van de afdeling Den Haag, de heer mr. G.J. de Lint, dankte voor de vriendelijke ontvangst. Het A.N.V. heeft steeds gewerkt aan de verwezenlijking van zijn idealen waarop het steunt. ‘De plaats Gent is voor ons gewijde grond, zoals voor U en we zijn dankbaar door U officieel te mogen worden ontvangen’.