Neerlandia. Jaargang 79

[p. 96]

Gouden Delta blijft actueel

De heer W.H. Fockema Andreae heeft een enorm gezag in Rotterdamse havenkringen. Als aftredend voorzitter van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rotterdam heeft hij onlangs voor de Gentse Kamer van Koophandel een vurig pleidooi gehouden voor zakelijke samenwerking tussen Noord en Zuid. Van zijn visie over de ontwikkeling van de samenwerking tussen Nederland en België publiceren wij een samenvatting.

Welvaart en welzijn

Wanneer in 1975 de Rijn-Scheldeverbinding een feit zal zijn, moet in België en in Nederland de belangstelling herleven voor de gezamenlijke bestudering van de Europese en mondiale betekenis van het Deltagebied van Rijn en Schelde en Maas. Na het bruisend élan van grootse verwachtingen omtrent ontwikkelingsmogelijkheden van de Gouden Delta, volgde een opmerkelijke sfeer van reserves. In onze beide landen zijn economische categorieën niet meer alleen-zaligmakend, ja dreigen economische waarden te worden overstemd door verlangens om vrijer, prettiger, schoner en rijker te leven met minder bedrijvigheid van nijverheid en verkeer. Maar allengs vordert werkelijkheidszin te erkennen dat de geboden mogelijkheden in ons Deltagebied goed en zo mogelijk optimaal moeten worden benut om in onze landen het nationaal inkomen te verbeteren - èn het zelfbewustzijn te versterken.

Actualiteit

Al moge thans de gevaarlijk verwarrende toestand van de wereld ook Nederland en België aantasten door een verlammende sfeer van inflatie waarin initiatieven van het bedrijfsleven worden tegengehouden en structurele problemen grote moeilijkheden veroorzaken, de zorgen van het moment vragen herbezinning van de overwegingen en idealen die na 1945 ons vertrouwen in de ontwikkelingsmogelijkheden van de samenwerking van België en Nederland deden ontstaan. In afweer tegen vernietigende invloeden van buiten onze grenzen - politiek, economisch, financieel, sociologisch - hebben onze beide landen deze herbezinning nodig om samen sterker te staan; het oorspronkelijk uitgangspunt heeft scherpe actualiteit. Het bedrijfsleven rondom de Delta kan aan deze herbezinning een doeltreffende impuls geven: 1975 lijkt daartoe uitgelezen mogelijkheden te bieden.

Kennisindustrie

Het bedrijfsleven met zijn ervaringen en met zijn inzichten denkt in 1975 zeker óók aan zijn functie als bron van ‘kennis-industrie’. In de systemen en in de complexen van onze steden en van onze bedrijfsgemeenschappen is een schat aan kennis gebundeld, die ook naar buiten kan worden uitgedragen. In de Delta zijn wij tevens een groot aantal wetenschappelijke instellingen rijk, die een voedende en verdiepende functie zullen hebben te vervullen. Hebben wij thans niet onze vermogens in te zetten voor het dienen van vrede in de wereld?

Kanaal

Een gedachte wordt immer belangrijk ondersteund door iets dat zichtbaar en tastbaar is. Het Rijn-Schelde Kanaal! De vaste oeververbinding over de Wester-Schelde? Het Rotterdamse bedrijfsleven acht deze verbinding van wezenlijke betekenis, zeker bij doortrekking van deze verkeersader naar de autobaan E3 en liefst op Gent aan. Het is een project dat in één conceptie met de plannen voor de verbetering van de vaarweg naar Antwerpen en voor de ontsluiting van terreinen voor nijverheid op de linker Schelde-oever dient te worden samengevat.

Coordineren

Steeds weer dreigen de concepties van samengaan van België en Nederland beschadigd te worden door hinderlijke ervaringen. Zo wordt nu de binnenvaart op het kanaal door Zuid-Beveland bij herhaling gestremd door werken en lijden de Belgische havens schade. Wij verzetten ons in Rotterdam tegen dergelijke ongecoördineerde belemmeringen.

De afsluiting van de Oosterschelde heeft eveneens voor wat de verkeersbeïnvloeding bij een zogenaamde open afsluiting betreft, de volle aandacht van de Nederlandse belanghebbenden in het vervoer, omdat de gevolgen van extra sluiswerken in de vaarweg voor de binnenvaart de voordelen van de moderne accomodatie kunnen frustreren. Milieuverdediging dient gewaardeerd te worden bij gelijke ernstige weging van economische gevolgen.

De vergelijkenderwijze sterke afwijkingen van de ontwikkelingen van lonen en prijzen in onze beide landen roept actueel om ernstige gemeenschappelijke bezinning. Een doorzichtige structuur in het belang van levendige uitwisselingsmogelijkheden van België en Nederland in de Delta is essentieel voor de groei van het activiteitencomplex, dat de Delta van mondiale betekenis doet zijn.

Europees Rotterdam hoopt op eenstemmig internationaal optreden van Nederland en België als het onderwerpen betreft van belang voor onze functie in het wereldverkeer. Wij moeten actuele gevaren onder ogen zien.

Hoewel een juridische analyse van de UNCTAD-gedragscode voor lijnvaartconferences niet de conclusie rechtvaardigt dat het bilateralisme een feit is, is de onderhandelingsgeest zodanig geweest dat hier voor de toekomst op mondiaal vlak (en niet zoals in het verleden in deelgebieden zoals Zuid-Amerika, Oostbloklanden en U.S.A.) gevreesd moet worden.

Een gezamenlijk Europees optreden, waarvan overigens de eerste gunstige tekenen zichtbaar zijn door het recente gentlemen's agreement in E.E.G.-verband om niet voor 30 april 1975 te ondertekenen, is derhalve noodzakelijk.

Dit vergoeilijkt dus wel het tegenstrijdige stemmen van Nederland en België in Genève hieromtrent. Doch coördinate blijft geboden in de toekomst, temeer nu er in UNCTAD-verband wordt onderhandeld over het intermodaltransport (gecombineerd vervoer), waarbij wederom de technisch geavanceerde landen tegenover de ontwikkelingslanden staan.

Gezamenlijke zorg dient te zijn dat de ontwikkelingslanden ontplooiingsmogelijkheden krijgen die echter op een andere wijze dan tot nu toe door deze ontwikkelingslanden gevonden moeten worden. Bilateralisme en het tegenhouden van geavanceerde transportketens hebben door de hogere kosten een directe negatieve uitwerking op de exportmogelijkheden van deze ontwikkelingslanden.

In de Delta is het dienen van de internationale distributiefunctie een bijzonder belang. Vertrouwenscentrum zijn voor de verdeling van exporten van ontwikkelingslanden door redelijke faciliteiten te bieden

b.v. op douanegebied en ten aanzien van certificaten van oorsprong is waardevol. Wij hebben grote belangstelling voor de vorderingen op het gebied van de invoering van eenvoudige administratieve documenten, waartoe destijds het Britse SITPRO-rapport de aanzet heeft gegeven en waarna de Belgische organisatie SIPROCOM een bijzonder lofwaardig voorstel voor zulk een eenvormig document, dienstig voor commerciële en voor overheidsinformatie, heeft ontwikkeld.

Hier, en als wij waarlijk willen, op vele andere gebieden kan het bedrijfsleven door samenwerking van Kamers van Koophandel onderling, de ontwikkeling van de mondiale functie van de Delta krachtig bevorderen. De BENE-Delta is daarbij realiteit - de GOUDEN Delta een droombeeld dat verstorende invloeden zou kunnen aantrekken die wij thans niet kunnen gebruiken. Want de BENE-Delta blijve gastvrij, maar zij niet te koop!

J.d.G.