Neerlandia. Jaargang 78

[p. 170]

Literaire dag Eindhoven

De Stichting Literaire Dagen (Eindhoven-Antwerpen) bestaat vijf jaar! Twee prijsvragen werden uitgeschreven m.n. een poëzieprijsvraag en het samenstellen van een literair tijdschrift.

Op 12 oktober werden in Eindhoven de winnaars bekend gemaakt. De eerste prijs van de poëzie-prijsvraag voor nederlandstalige jongeren werd toegekend aan Anne Crivits (Jabbeke, West-Vlaanderen). De tweede prijs ging naar Henk van Houwelingen (Rijswijk, bij Den Haag).

In het ‘Verslag van de poëziejury 1974’ lezen wij het volgende:

‘159 inzendingen bereikten de jury, waarvan 93 Nederlandse en 66 Belgische. In tegenstelling tot vorig jaar waren er aanzienlijk minder Belgische inzendingen. Iedere deelnemer diende 5 gedichten in te zenden en mocht niet ouder zijn dan 21 jaar. Bovendien was het niet toegestaan eerder gepubliceerd werk in te zenden (met uitzondering van school- of verenigingspublikaties).

De jury bestond uit:

Hanneke Paardekooper-Van Buuren (N)

Lionel Deflo (B)

Willy Spillebeen (B)

Hans van de Waarsenburg (N)

Algemeen genomen staan de inzendingen op een vrij behoorlijk peil, al werd de bedenking gemaakt dat de voorgaande poëziewedstrijd wel meer kreatief talent naar voren bracht.

Opvallend en merkwaardig is dat een groot deel van de inzenders weinig aansluiting vindt bij de hedendaagse ontwikkeling in de poëzie. De jury wil dan ook nogmaals benadrukken dat het onderwijs veel meer betrokken zou horen te zijn bij het actuele poëtisch gebeuren. Het overgrote deel van de jonge dichters en dichteressen verliest zich te vaak in puberteitsproblematieken. Merkwaardig is ook hoe “soft” de huidige generatie is geworden: er is een heel duidelijke romantische tendens waarneembaar, met daarin vaak de aanwezigheid van magische, sprookjesachtige en andere irrationele elementen. De jongerenpoëzie blijkt minder werkelijkheids-betrokken dan voorheen; sociaal engagement is dan ook slechts in een gering aantal inzendingen te bespeuren (o.m. in drie geselekteerde inzendingen). Waar sociaal-ethisch engagement dan toch aanwezig is, blijkt de poëtisch-technische vormkracht dan vaak weinig doeltreffend. Het sobere en minder metaforische taalgebruik, dat zich ook in vorige jaren manifesteerde, blijft over het algemeen gehandhaafd. De werkelijk inhoudelijk-originele, vormvaste en technischvaardige inzendingen sprongen zó uit het geheel van de kopijen naar voren, dat de juryleden merkwaardig unaniem tot de selektie kwamen.

Twee inzendingen, nl. die van Anne Crivits uit Jabbeke (B) en Henk van Houwelingen uit Rijswijk (N), bleven uiteindelijk kandidaat voor de hoofdprijs. Het betreft inzendingen waarin de 5 gedichten samen een zeer hoge homogeniteit bereiken. De voorkeur ging tenslotte naar het geheel van de inzending van Anne Crivits wegens haar zeer persoonlijke poëtische zienswijze, de originele verwoording, de beheerste, adekwate en konsekwente beeldspraak, die aan haar poëzie een heel speciale sfeer verlenen.

Meer geënt op de hedendaagse stromingen, maar even homogeen van kwaliteit, is de inzending van Henk van Houwelingen, die hiermee op de tweede plaats komt. Een vormvaste techniek en uitgepuurde verwoording geven zijn poëzie een opvallende rijpheid’.

De eerste prijs voor het samenstellen van een literair tijdschrift ging naar ‘De deur’ onder redactie van Ton Hilderink en Bart de Vries uit Den Haag en de tweede prijs naar ‘Tof’ van Theo en Hans Schoenakers uit Schiedam’.

Anne Crivits is geen onbekende voor de Stichting Literaire Dagen. Zij werd in het verleden reeds bekroond. Hieronder kan u een gedicht lezen dat behoorde tot haar inzending voor de Literaire prijsvraag. Het A.N.V. hoopt dat zij de ingeslagen weg verder met succes en toenemend vakmanschap zal bewandelen.

Ik weet het niet:
wij hebben te lang
getracht de sterren te strelen
te lang de aarde doorboord
tot in haar middelpunt
wij voelen geen grond meer
maar vuur onder de voeten
we hadden al lang
moeten ophouden
deze ladder is niet te beklimmen

Ik weet het niet:
we hollen in tegenovergestelde
richting over de aarde
we halen de tijd nooit in
we blijven staan
worden niet ouder

Ik weet het niet
maar we worden hard:
Jij, breekbaar als een oog
ik, als een steen
onwetend

Anne Crivits

‘Reizende bladen’

Een eresaluut voor dr. H. Vredegoor en zijn bestuur van de Stichting Zuid-Nederlandse Ontmoetingen. De stichting vierde in het afgelopen najaarsseizoen het 2e lustrum. De gehele maand oktober was aan het jubileum gewijd; de België-maand in Eindhoven. Het feest werd geopend met het ten doop houden van de expositie ‘Literaire Tijdschriften 1945’ - ‘Reizende Bladen’ in Eindhoven. Een activiteit van de Stichting Literaire Dagen. Inmiddels is de tentoonstelling onderweg. Dr. G. Borgers is er zeker in geslaagd een moeilijk onderwerp als dit voor de belangstellenden visueel samen te vatten. De kunst is een begrijpelijke en verantwoorde indeling te maken, waarbij de nadruk op duidelijkheid en verstaanbaarheid van het onderwerp komt te vallen. Immers, het is de bedoeling dat de tentoonstelling iets heeft te zeggen. Vooral tot de schooljeugd. Dr. Borgers heeft de scheidslijn getrokken tussen de tijdschriften die een ideaal voorstaan, een ideologie of een ‘isme’ propageren en de bladen waarin werkelijk de schone letteren worden beoefend. Het verschil tussen die twee is vaak moeilijk aan te geven. Lof verdienen het bestuur en de medewerkers voor de samenstelling van de voortreffelijke prospectus. Literaire tijdschriften verschijnen en verdwijnen aan de lopende band. Wat houdt de redacteuren de moed erin om verder te gaan? De directeur-generaal van CRM mr. drs. Hotke trok een vergelijking met een vriendenkring, of studentengemeenschap waar ook een onderlinge band bestaat. Een literair tijdschrift is niet alleen een contact-orgaan, een plaats van ontmoeting voor gelijkgestemden, maar ook een middel om nieuwe denkbeelden, nieuwe plannen en nieuwe normen aan een breed publiek voor te leggen. ‘Reizende Bladen’, is een voortreffelijk initiatief. We hopen dat de expositie in vele plaatsen zal zijn te bezoeken.