Neerlandia. Jaargang 77

[p. 123]

Wat deed de kultuurraad?

Op 7 december 1971 vergaderde voor het eerst de kultuurraad voor de Nederlandse kultuurgemeenschap, gewoonlijk genoemd het kultuurparlement.

Dit kultuurparlement is één van beide takken van de dekreetgevende macht, terwijl de koning er de andere van is. Zoals voor de wetten heeft de koning voor de dekreten het initiatiefrecht en is hij belast met de bekrachtiging en met de afkondiging ervan. Zij worden zoals de wetten in het Staatsblad bekendgemaakt. De parlementsleden beschikken zoals voor de wetten eveneens over het initiatiefrecht.

Taalgebruik

Op het stuk van het taalgebruik, werden vier dekreten aangenomen: twee in bestuurszaken, één in onderwijsaangelegenheden en één op sociaal gebied.

* Het dekreet Chabert van 3 mei 1972 tot regeling van het gebruik van de Nederlandse taal bij de eedaflegging bepaalt dat de eed van de gekozen mandatarissen in het Nederlandse taalgebied in het Nederlands moet worden afgelegd.

* Het dekreet Leo Vanackere van 6 december 1972 tot regeling van het taalgebruik in de gemeenteraden, de federatieraden, de agglomeratieraden, de provincieraden, de kolleges van burgemeester en schepenen, de federatiekolleges, de agglomeratiekolleges, de bestendige deputaties, de aan de gemeenten en provincies ondergeschikte besturen en de interkommunale verenigingen, bepaalt dat de voertaal van al deze beraadslagende vergaderingen en uitvoerende raden en van deze besturen het Nederlands is op straffe van nietigheid, zowel voor het mondeling taalgebruik als voor het schriftelijk taalgebruik.

* Het dekreet Vanhaegendoren van 4 december 1972, houdende aanvulling van de taalregeling in het onderwijs, bepaalt dat in de gebouwen van de gesubsidieerde scholen geen niet-gesubsidieerde scholen en afdelingen mogen worden ondergebracht waarvan de onderwijstaal een andere is dan het Nederlands. Dit dekreet strekt ertoe te beletten dat dergelijke niet-gesubsidieerde scholen op indirekte wijze sommige voordelen van de toelageregeling medegenieten.

* Het dekreet Vandezande tot regeling van het gebruik van de talen voor de sociale betrekkingen tussen de werkgevers en de werknemers, alsmede van de door de wet en de verordeningen voorgeschreven akten en bescheiden van de ondernemingen, bepaalt dat voor de mondelinge en schriftelijke sociale betrekkingen tussen de werkgevers en de werknemers alsmede voor de wettelijk voorgeschreven akten en bescheiden in de ondernemingen het Nederlands moet worden gebruikt (inklusief de boekhouding). In toezicht en sankties is voorzien.

Kulturele aangelegenheden

* Het dekreet Lindemans van 13 juli 1972 tot wijziging van de wet van 7 augustus 1931 op het behoud van monumenten en landschappen werd bekend gemaakt in het Staatsblad van 7 september 1972.

* Het dekreet Vanderpoorten van 20 november 1972 tot vaststelling van de officiële schrijfwijze van de Nederlandse taal verscheen in het Staatsblad van 28 april 1973.

Dit dekreet bepaalt dat het koninklijk besluit tot vaststelling van de officiële schrijfwijze van het Nederlands bekrachtigd moet worden bij dekreet: in Nederland zijn de Staten-Generaal bevoegd in spellingszaken; het is dan ook normaal dat het in ons land eveneens de volksvertegenwoordiging is, die de eindbeslissing inzake schrijfwijze neemt. Dit vermijdt iedere mogelijkheid van ‘sluipmoord’ op onze spelling. Deze regeling geldt niet voor de historische namen.

* Het dekreet van 9 april 1973 betreffende de benoeming van de leden van de Raad van Beheer van het Uitzendings-instituut ‘Belgische Radio en Televisie, Nederlandse uitzendingen’, gaat uit van een regeringsinitiatief.

Het vertrouwt de rechtstreekse benoeming van de dertien leden van de Raad van Beheer van de Nederlandse uitzendingen van de Belgische Radio en Televisie toe aan het Vlaamse kultuurparlement, overeenkomstig het beginsel van de evenredige verdeling der mandaten.

* Het dekreet Raskin tot instelling van een eigen vlag, een eigen volkslied en een eigen feestdag van de Nederlandse kultuurgemeenschap werd aangenomen op 22 mei 1973. In feite ging het meer om een erkenning dan wel om een instelling van simbolen: ‘in goud een leeuw van sabel, geklauwd en getongd van keel’ als vlag, de eerste twee strofen van de ‘Vlaamse Leeuw’ (tekst van Hippoliet van Peene en melodie van Karel Miry) als volkslied, de 11de juli als feestdag. Te onderstrepen valt dat deze simbolen die zijn van de hele Nederlandse kultuurgemeenschap en niet alleen van het Nederlandse taalgebied.

* Het dekreet Leo Vanackere betreffende de Staatsprijzen voor de Nederlandse letterkunde werd goedgekeurd op 19 juni '73. Het strekt er toe de toekenning van deze literaire prijzen op een stevige juridische grondslag te vestigen. Vroeger was deze aangelegenheid slechts bij koninklijk besluit geregeld. De bespreking in de Kultuurraad maakte het mogelijk de tekst van de koninklijke besluiten op verschillende plaatsen nauwkeuriger te formuleren.

* Op 3 juli werd op basis van een regeringsontwerp een dekreet aangenomen tot toekenning van weddetoelagen aan kultuurfunktionarissen, werkzaam in erkende kulturele centra. Dit dekreet tracht aan deze kulturele centra een pluralistisch karakter te geven.

Onderwijs

* Het dekreet Van Waterschoot van 11 mei 1973 tot oprichting van het ‘Collegium Trilingue’ werd bekend gemaakt in het Staatsblad van 4 juli 1973. Het door dit dekreet opgerichte ‘Collegium Trilingue’ houdt zich bezig met de bevordering van de didaktiek van de Franse, de Duitse en Engelse taal. Door middel van zomerkursussen verstrekt het een bijscholing aan de taalleraars. Het is op een interuniversitaire basis georganiseerd.

Kultuurpakt

Het politiek Kultuurpakt van 24 februari '72 werd op 28 juni '73 door de Kamer van Volksvertegenwoordigers en op 4 juli 1973 door de Senaat in de vorm van een wet goedgekeurd (wet waarbij de bescherming van de ideologische en filosofische strekkingen gewaarborgd wordt).

Deze goedkeuring neemt de traditionele vrees weg van de ideologische minderheid in de Nederlandse kultuurgemeenschap voor de kulturele autonomie en opent aldus nieuwe mogelijkheden voor de eigen ontplooiïng van de Nederlandse kultuurgemeenschap en voor de werkzaamheden van haar volksvertegenwoordigende vergadering, de Kultuurraad.