Neerlandia. Jaargang 73

[p. 137]

Zuidnederlandse Ontmoetingen - Antwerpen 1969

De Zuidnederlandse Ontmoetingen - Antwerpen (1969) horen tot het verleden. Aan de hand van talrijke krantenknipsels, het keurige vouwblad, de programma's van de manifestaties en, niet in het minst, de opgevangen indrukken van een aantal geïnteresseerden, kan men op dit ogenblik een eerste kritische balans opmaken.

Het doel van de Stichting Zuidnederlandse Ontmoetingen is ‘de bevordering van de integratie tussen België en Nederland en met name tussen de grensprovincies. De Stichting tracht dit doel te bereiken door het organiseren van evenementen in Eindhoven en in Belgische steden’.

De vraag is: werd dit doel in het Antwerpen van 1969 bereikt? Wanneer men tracht om objectief de balans te lezen, dan moet men de vraag grotendeels negatief beantwoorden.

Verheugend was - en dat noteer ik op het actief van het initiatief - de daadwerkelijke en enthousiaste medewerking van een groot aantal personen en instellingen, in het bijzonder de Belgische Radio en Televisie, de Kultuurraad voor Vlaanderen, het Verbond van Vlaamse Cultuurverenigingen van Antwerpen, het Verbond der Vlaamse Academici, de Vlaamse pers, e.a..

Ondanks hun inzet bleek ‘jan publiek’ er anders over te denken. Het concert door het Brabants Orkest kende haast geen belangstelling. De bijzonder goede show van Ramses Shaffy en Liesbeth List (vier avondvoorstellingen), verdiende betere zalen; de interesse voor de avond van de jonge Nederlandse film, een bloemlezing uit een blijkbaar magere Nederlandse filmoogst, was middelmatig en de hoogstaande opvoering van ‘De kleren maken de man’ door Zuidelijk Toneel Globe, verdiende een bomvolle zaal. De tentoonstelling van Brabantse schilders in de Academie te Antwerpen oogstte heel wat

[p. 138]

kritiek. Oók Nederlandse vrienden in Antwerpen waren niet te spreken over deze Nederlandse kunstmanifestatie. Deze ‘beroering’ acht ik echter gunstig. Een tentoonstelling van hedendaagse schilders is immers beter een teken van tegenspraak, dan een gebeurtenis die in de vergetelheid geraakt.

Waarom liet het publiek verstek gaan?

Er zijn meerdere redenen te vermelden. Antwerpen kent een intens cultuurleven waarin de Nederlandse kunstmanifestaties reeds flink vertegenwoordigd zijn. Soms oververzadigd aan allerlei evenementen (waarmede ik slechts een vaststelling van kwantitatieve aard wil doen) is Antwerpen een ‘moeilijke’ stad. Slechts een beperkte en meestal dezelfde groep geïnteresseerden wordt aangesproken. Het blijkt nu dat bijvoorbeeld de muziekliefhebbers niet de inspanning hebben opgebracht om het concert ‘erbij te nemen’.

Een en ander werd in de hand gewerkt door een gebrekkige publiekwerving. Het gebrek aan ervaring en aan mogelijkheden van de organisatoren, en het feit dat een beperkt aantal mensen op korte termijn de publiekwerving moest organiseren, is hier zeker niet vreemd aan en kan ter verontschuldiging worden aangevoerd. Deze vaststelling maak ik trouwens eveneens t.a.v. de andere manifestaties.

Na deze tekst in mineur-toon, kan ik gelukkig ook enkele majeur-tonen aanslaan.

De uitvoering van de Missa Creola van A. Ramirez in de Sint-Carolus-Borromeuskerk door het Tivoli-koor van Eindhoven, werd druk bijgewoond.

Last but not least moeten de twee bezoeken vermeld worden, met name het bezoek van de sociëteit ‘Concordia’ uit Eindhoven aan het Verbond der Vlaamse Academici en het bezoek van de Vrienden van de Zuidnederlandse Ontmoetingen aan het Verbond van Vlaamse Cultuurverenigingen van Antwerpen. Het waren twee ‘tophits’ op de integratie-balans! Er werden nieuwe vrienden gemaakt terwijl bestaande vriendschapsbanden werden verstevigd. Meer hoef ik hier niet aan toe te voegen.

Dit brengt mij tot het volgende besluit.

Deze al te bondige beschouwingen zou ik willen afronden met een pleidooi om - voor wat betreft Antwerpen - tot een accentsverschuiving te komen door de ontmoeting van personen en verenigingen of instellingen centraal te stellen en deze als het ware te begeleiden met een beperkt aantal culturele manifesaties. De individuele ontmoeting van mensen blijft uiteindelijk ergens centraal staan en werd tijdens de Zuidnederlandse Ontmoetingen-1969 in Antwerpen het meest gewaardeerd. Ik meen dat de initiatiefnemers in die richting bijzonder verdienstelijk werk zouden kunnen verrichten. Oók in het Antwerpen van 1970.

M. Cantrijn.