Neerlandia. Jaargang 73

[p. 8]

Nog eens Jan Greshoff

In het laatste nummer van ‘Neerlandia’-1968 schreef de heer Piet Korthuys, dat Greshoff in de kring van het Algemeen Nederlands Verbond dient te worden geëerd, o.a. omdat hij voor de verbreiding van de Nederlandse literatuur in het buitenland veel heeft gedaan.

Er is nòg een rede waarom het A.N.V. - bij de 80ste verjaardag van deze Nederlandse dichter en letterkundige, deze promotor van de literatuur, zoals Pierre Dubois hem noemde in een zeer waarderend artikel in ‘Het Vaderland’ - met bijzondere warmte aan de jubilaris denkt.

Het is n.l. zó, dat in ‘Het Vaderland’ van 25 februari 1956 de heer Jan Greshoff (vaste medewerker-criticus van het Haagse blad) een bijdrage schreef onder de titel: ‘Schrijvers en hun debuut’ over ‘De kunsten duren het langst’.

In dat artikel vertelde hij dat zijn eerste pennevrucht werd opgenomen in ‘Neerlandia’.

Na eindeloos snuffelen (Greshoff had er nl. niet bij verteld in welk nummer van ‘Neerlandia’ die pennevrucht was gepubliceerd) troffen wij zijn prille lied aan in het januarinummer van 1908 (Greshoff was dus toen net 20 jaar). Zijn gedicht droeg hij op aan dr. J.B. Schepers en was gedateerd: Scheveningen, 2 november 1907.

J.B. Schepers (1865-1937) was een Fries en Nederlands dichter. Wij drukken dat lied, eerste gedrukte sonnet van Jan Greshoff, hier af:

[p. 9]

Aan Dr. J.B. Schepers

Zooals des morgens stoere werker gaat
in 't blauwe pak naar 't wachtend land
met spade stevig in vereelte hand,
en die dan uren werkend staat,

keerende spa-na spa-vol om; dan 't
werktuig neergooit en 't laat
liggen, wijl hij even rusten gaat;
en weer met nieuwe kracht begint, want

het werk moet voleind voor de nacht!
Zoo zal ik heel mijn jonge leven
en al mijn werkkracht, al mijn willen geven

aan 't Land-mijn Land-dat slechts door kracht
en stagen arbeid zal vruchten dragen,
later, als de Grote Zomer voor mijn Land zal dagen!

Na deze vondst stelden wij ons in verbinding met de heer Greshoff, die op ons verzoek voor het mei/juni-nummer 1956 van ‘Neerlandia’ een artikel schreef, getiteld: ‘Het oude Vaderland en het nieuwe Europa’, dat hij ons toezond vanuit Levanto.

Stellig om zijn hartelijke gevoelens voor ‘Neerlandia’ tot uitdrukking te brengen bood de heer Greshoff ons nogmaals een bijdrage aan, opgenomen in het mei/juni-nummer van 1958, getiteld: ‘De dagbladkritiek, nuttig voor de boekverspreiding?’ Hij, de ongeëvenaarde criticus, die in het zaterdagnummer van ‘Het Vaderland’ jaren lang de nieuwe boeken en schrijvers beoordeelde, wist waarover hij schreef. Het is een genoegen dat artikel nog eens weer te herlezen.

d.K.A.

Dat Jan Greshoff en zijn vrouw elkander zelfs door het Algemeen Nederlands Verbond hebben leren kennen, is een vermeldingswaardige bijzonderheid die ik onlangs te weten ben gekomen uit een brief waarin zijn vrouw mij uit Kaapstad dd. 20 januari o.a. schreef: ‘Het is bovendien nog aardig, dat Jan's eerste gedicht in 't A.N.V.-blad gepubliceerd werd en dat wij elkaar ook door het A.N.V. hebben leren kennen.’

Vóór deze brief kwam had onze historische speurder P. de Kat Angelino dat vers al ontdekt en er het vóórgaand stukje over geschreven.

Piet Korthuys.