Nederlands in het buitenland
Als troost voor de inspanning, die wij ons moeten getroosten om vreemde talen te leren, zeggen wij nogal eens gemakkelijk dat het ook eigenlijk niet aangaat van een buitenlander te verwachten, dat hij Nederlands, dat tot zo'n klein taalgebied is beperkt, gaat leren. Als men dan echter de zo pas verschenen adreslijst openslaat van ‘Hoogleraren en lectoren in de Neerlandistiek aan Buitenlandse Universiteiten’, blijkt dat het met die studie van onze taal in andere landen nogal meevalt.
De lijst bevat de namen van 187 hoogleraren en lectoren, die in vele landen van de wereld, van Finland tot Japan, onderwijs geven in de Nederlandse taal, letterkunde en cultuurgeschiedenis. Er zijn Vlamingen onder en andere buitenlanders, maar zeer veel Nederlanders. Het is weer een beetje beschamend om te ervaren, dat het werk op deze ‘buitenposten’ vaak ten koste van persoonlijke offers moet geschieden. Deze docenten hebben allerlei moeilijkheden ten aanzien van pensionering, berekening van dienstjaren bij overgang naar het onderwijs in Nederland, terugbetaling studietoelagen, premiebetaling A.O.W. en A.W.W., uitstel militaire dienst. Het mededelingenblad van de werkcommissie van deze groep Nederlandse docenten bevat een aantal voorbeelden (met naam en toenaam), die aan duidelijkheid niets te wensen overlaten. Als men iets voor de Nederlandse cultuur wil doen in het buitenland, moet men maar een aantal zekerheden laten varen en anders thuis blijven onder de veilige hoede van het ‘Algemeen Reglement voor Rijksambtenaren’.
Mr. Frik, Volkskrant 31 dec. 1966.