De verloving van Prinses Beatrix
Het is goed, dat dit kàn
Drs. W.J. Bijleveld
Woorden van deze strekking sprak onze Kroonprinses tijdens het gesprek over de televisie op maandag 28 juni 1965.
Zij vormden een deel van het antwoord op de vraag, die betrekking had op de ontstemming, die naar voren was gekomen toen bekend was, dat Prinses Beatrix zich zou gaan verloven met de heer Von Amsberg, een Duitser.
‘Het is goed, dat deze stemmen worden geuit, het is goed dat dit kàn’, zei Prinses Beatrix.
Deze laatste woorden werden zonder veel nadruk uitgesproken, maar ze betekenen zo veel; hierin immers ligt een belangrijke kern van de doeleinden van de grote strijd van 1940-'45.
Wij kùnnen ons uiten, wij mògen ons uiten, zonder vrees, zonder kans op concentratiekamp of een verschrikkelijke dood.
Dit ‘vrij zijn van vrees’ is één van de vier punten, die President Roosevelt in zijn boodschap aan het Congres van 6 januari 1945 als doel van de strijd heeft geformuleerdGa naar voetnoot*).
Ligt hierin niet besloten het grondbeginsel van onze Westerse cultuur? De vrijheid om zichzelf te zijn, om als mensen gezamenlijk te arbeiden aan het verwerven van een menswaardig bestaan. Wij hebben in de oorlogsjaren gesnakt naar deze vrijheid, in Nederland, in België, in Frankrijk, in Polen, in zo heel veel andere landen. En ook waren er zeer velen in Duitsland, die oprecht en vurig hoopten, dat ook hùn volk dit recht weer eens zou verwerven. Zo ondervonden tallozen in de wereld de ondergang van de Hitlerstaat niet zo zeer als de overwinning op een staat, maar als een overwinning van het recht op het onrecht, bij ons en onze bondgenoten, maar ook bij onze tegenstanders.
Het is goed, dat onze Prinses ons hieraan weer eens heeft herinnerd en haar verloofde heeft dit op een belangrijk punt verduidelijkt, toen hij zeide niet te begrijpen waarom men een Jood slecht moest behandelen alleen maar omdat hij tot de Joodse bevolkingsgroep behoorde. Laten wij dit belangrijke punt in gedachten houden; wij mogen niemand veroordelen of op een bijzondere wijze bejegenen alleen wegens het feit, dat hij tot een bepaalde groep behoort. Doen wij dit, dan kweken wij haat, verheffen wij ons daarboven, dan openen wij de weg tot begrip en samenwerking, dan oordelen wij over de mens als persoon, zoals hij is, zoals hij werkt.
Misschien voor velen een lastig te verwerken zienswijze, na wat zij in de jaren 1940-'45 hebben ondervonden. Maar laten zij dan beseffen, dat dit een taak is, die de vrije wereld heeft te vervullen.
Wij willen onze Kroonprinses, die door haar woorden blijk heeft gegeven een van de grondslagen van onze samenleving ten volle te beseffen, daarin sterken en steunen en laten wij ons er in verheugen, dat zij een levensgezel heeft gevonden, die haar hierin wil helpen, zodat zij samen hun krachten kunnen geven aan een zeer moeilijke opgave.
Daarom dank aan Prinses Beatrix voor de woorden waarmede zij ons een inzicht gaf in de wijze waarop zij haar taak wil vervullen; daarin ligt een gelukwens besloten, omdat zij weet in de man die zij liefheeft een steun te kunnen vinden om dit te kunnen handhaven hetgeen lag besloten in de woorden: het is goed, dat dit kàn.
Auteursrechtelijk beschermd