Taalkronijkje
Over het taalkronijkje inzake Kantelberg en Rijkaard - zie de nummers van februari en april - kwam helemaal uit North Plainfield, N.J., V.S. van Noord-Amerika, een brief, en wel van de heer Adrianus Vuyk. ‘Zoo u ziet, waarde redacteur,’ - zo schrijft hij ons dd. 8 juni - ‘lezen we hier ook uw Taal-Kronijkje, en zoo u ziet, met aandacht.’
Het doet ons pleizier, van over de oceaan zulk een prettig teken van medeleven met wat Neerlandia schrijft te ontvangen. Het is zo bijzonder aangenaam, zo nu en dan te bemerken, dat er een onderlinge band tussen leden en lezers bestaat. Wij hopen meer blijken te ontvangen van vrienden overzee.
Hier volgt wat de heer Vuyk ons schrijft:
‘In uw April nummer wordt geschreven over Kantelberg en Rijkaard. Heeft Canterbury iets te maken met een berg - en Richard met een rijke man, behalve in het Frans?
Chaucer schrijft in de Prologue:
‘That toward Caunterbury wolden ryde
The chambers and the stables weren wyde’
(de laatste twee woorden van ieder zin bijna Diets). In het oude Chronijcxken, gedruckt ter Goude, Anno 1478 komt voor het volgende:
‘In Graef Floris tijden so was Thomas van
Cantelburch verslagen in sijn kercke van
Enghelant te Cantelburch’
In Engels en in Diets is een -bury en een -burch geen berg maar een buurt of een burcht.
In hetzelfde Chronijcxken staat ook:
‘soo dat Karel Martel, Hertog van Brabant desen Hertog Ridsaert - van Vrieslant - daartoe bracht dat hij Kersten soude worden. Des soo quam hij tot Utrecht ende Sinte Willebrort souden doopen.’
De Dietse naam Ridsaert en de Engelse naam Richard hebben niet de Franse betekenis van ‘rijk man’ maar van Ridder of Regeerder. In het Anglo-Saxon van 990 is de naam Ricard en bestond er een werkwoord Ricsian voor regeren.
Zelfs in het Gothisch van Ulfilas bestond hiervoor het werkwoord Reikinon.
Dus zijn wij met Kantelberg en Rijkaard wel enigszins het spoor bijster geraakt. Maar zoo gaat het in de verandering in alle talen.
Zoo u ziet, waarde redacteur, lezen we hier ook uw Taal-Kronijkje, en zoo u ziet, met aandacht.
P.K.