Neerlandia. Jaargang 67

[p. 162]

[Vraaggesprek met Mr. Paul Daels (vervolg)]

gen uiteindelijk de Vlamingen op stuk van openbaar onderwijs, cultuur, gezinszorg, economische expansie en binnenlandse zaken een volwaardige autonomie moeten verlenen, het weze dan binnen het kader van een bondsstaat België. Wij verwerpen echter een federalisme, dat systematisch een dekmantel moet zijn van anti-belgicisme. Federalisme is voor ons geen doel, maar een middel om in Vlaanderen te komen tot een gezonde ontwikkeling van de Vlaamse gemeenschap.

Deze opvatting ligt dan wel in de lijn van het Congres 1962 van de V.V.B., waar sprake was van ‘unionistisch’ federalisme?

Zeker en vast. Dit was wel de hoofdgedachte van dat Congres. Eveneens zeer belangrijk op dat Congres 1962 was het referaat, dat de socialist Herman Wouters wijdde aan de vrijwaring van de levensbeschouwelijke vrijheid van minderheidsgroepen, wat in een federale samenleving van levensbelang is.

Tijdens ons volgend Congres van 1963 werd de pragmatische aanpak van de structuurhervormingen vooropgesteld en hebben wij de meest praktische en reële zijden van deze hervormingen belicht. In het licht hiervan hebben wij meteen stelling genomen voor een Europese integratie.

Wij menen trouwens dat een diepgaande structuurhervorming van de Belgische staat in federale zin een onmisbare voorwaarde is voor een effectieve integratie tussen Noord- en Zuid-Nederland.

Verhouding Katholieken-vrijzinnigen

En nu een laatste en geheel andere vraag, Mr. Daels. De V.V.B. probeert zowel gelovigen als ongelovigen in haar schoot te verenigen. Wat zijn hier uw ervaringen?

Het verheugt mij ten zeerste, dat ik deze vraag mag beantwoorden, omdat het betrekken in de Vlaamse Beweging van alle strekkingen en standen door ons wordt beschouwd als de allereerste opdracht van de V.V.B. Als dit niet lukt heeft het geen zin meer te spreken over een Vlaamse gemeenschap.

De resultaten ter zake zijn niet steeds enthousiasmerend. Dit is niet te wijten aan de V.V.B., maar aan de systematische onverdraagzaamheid van de socialistische en liberale politici. Socialisten en liberalen vormen namelijk een minderheid in Vlaanderen en staan onder sterke Brusselse en Waalse partijdruk. Dit remt de samenwerking ten zeerste. Is de aanwezigheid van vrijzinnigen aldus niet sterk in aantal, toch is deze aanwezigheid wezenlijk en degelijk. Het politiek denkwerk van de V.V.B. geschiedt niet meer zonder de werkelijke medewerking van vrijzinnigen. Zo zijn de ondervoorzitters van de V.V.B., de heren F. de Bondt en H. Wouters, respectievelijk katholiek en socialist. En het mag bijna een mirakel heten dat in het katholieke Limburg de socialist B. van Dijck als ondervoorzitter fungeert, terwijl in het klerikale West-Vlaanderen de vrijzinnige Jassogne eveneens ondervoorzitter is.

Het contact met de socialistische middens stuit nog steeds op officiële remmen, maar door de radicale verruiming van de Vlaamse ideologie in de V.V.B. is er een gemeenschappelijk politiek denken aan het groeien, waarvan de V.V.B. coorainator en stimulator is.

J.S.