Neerlandia. Jaargang 63

Frans-Vlaamse cultuurdag in Waregem

Het programma van de twaalf de Frans-Vlaamse cultuurdag, die op zondag 30 augustus in het Instituut O.L. Vrouw Hemelvaart te Waregem zal worden gehouden, luidt als volgt:

Te 10 uur:

Openingswoord door de heer A. Demedts, voorzitter.

Spreekbeurt door de heer Robert Hennart, secretaris van het Comité Flamand de France, direkteur van de Ecole Supérieure de Journalisme te Rijsel, over ‘Les Flamands de France’. Declamatie uit de Zuidafrikaanse poëzie door de heer Chris Lombard (Zuid-Afrika).

Forum voor de Jeugd, onder de leiding van mej. Nell de Potter (Hulst) en met de medewerking van de heren Jos Deleu en Anton Claessens, van mej. L. van Son en E.H.G. van Ryckeghem.

Te 15 uur:

Causerie door Z.E.H. Kan. Verdonck, pastoor-deken van Steenvoorde over ‘Onze Taal’.

Optreden van de toneelvereniging ‘De Verbroedering’ uit Westouter, met een paar fragmenten uit het IVde en Vde bedrijf van ‘Menschen lyk Wyder’ (Anton Coolen). Referaat door de heer C. Rousseeu (Antwerpen) over ‘Werking voor Zuid-Vlaanderen in het Verleden’. Overzicht van de Werking voor Zuid-Vlaanderen sinds de vorige cultuurdag en Uiteenzetting over enkele Toekomstplannen.

Leiding: Dr. D. Merlevede (Gent). Medewerkers: E.H.H. Verwaetermeulen en de heer Flor Barbry. Slotwoord.

Waardige nazaat

De geleerde Abel toonde zich hogelijk verrast, toen bij aankomst in Brisbane, een Nederlandse journalist (Uw medewerker) als vertegenwoordiger van de Verenigde Grote Provinciale Dagbladen in Nederland en als adjunct-hoofdredacteur van het Nederlandse weekblad in Australie ‘De Nieuwe Wereld’ hem welkom heette. Op zo'n oud-vaderlandse ontmoeting had hij niet gerekend, zei Abel, die ogenblikkelijk in het verslag van zijn wedervaren in ‘De Nieuwe Wereld’ dook. In het vliegtuig, dat zijn naam droeg en dat ons gezelschap van journalisten naar Sydney vloog, toonde Abel - die hier praktisch de vuurdoop van de Australische pers-aanval onder ging - zich een meester in het beantwoorden van vragen. Alle journalisten waren vol lof over deze ‘Dutchie’, die een waardige nazaat van zijn 17e eeuwse voorvader bleek te zijn.

[p. 44]

Abel Tasman (met bril) en de directeur-generaal van de Trans Australian Airline, Mr. Sheppard, luisteren naar het voorlezen van de door Peter Otto gecalligrafeerde oorkonde, die Abel Tasman tengeschenke kreeg.

Ontmoeting met Abel Janszoon

Zijn beloning kwam in Sydney. Wij cirkelden laag over de Havenbrug van Sydney, zoals de Autralische piloot, Captain Winch, en zijn mannen, al eerder boven de Gouden Kust hadden gedaan om Abel een indruk te geven van het fantastische landschap, dat zich voor onze ogen ontrolde. Een DC-3 Skymaster kwam ons tegemoet en escorteerde Abel Tasman naar het vliegveld, dat de naam van wijlen Kingsford Smith draagt. Toen de sierlijke vogel op verrassend snelle wijze tot stilstand kwam - een eigenschap, die de machine te stade komt op de dikwijls korte landingsbanen in het binnenland - Abel in de deuropening verscheen en de trap afdaalde, gevolgd door ambassadeur Lovink, het echtpaar Diepen, kapitein Moree (vertegenwoordiger voor Fokker in Australië) en leidende figuren van TAA, stond hem op te wachten: Abel Janszoon Tasman, vergezeld door Maria van Diemen, in de kledij van hun tijd.

In het gewone leven waren het de gebaarde beeldhouwer en houtsnijder Peter Otto en diens echtgenote. Zij waren gekleed in 17e eeuws costuum en werden geflankeerd door een ‘Volendamse’ moeder (mevrouw H. Beukers) met haar twee kinderen (Olga en Remi) en mej. Nellie Smit allen eveneens in Volendams costuum. Het was een tafereel uit een schilderij van Pieter de Hoogh. Tientallen persfotografen, filmoperateurs en TV-fotografen leverden slag om het grote moment van de verwelkoming vast te leggen.

Document van perkament

Plechtstatig ontrolde Abel Janszoon Tasman een perkamenten rol, waarop in sierlijke door hemzelf met kunstenaarshand gecalligrafeerde letters welkomst-woorden waren getekend, die hij op heldere toon - in het Nederlands en in het Engels - aan zijn nazaat Herman Abel voorlas. Na een dankwoord van Herman Abel overhandigde Abel Janszoon het perkament als een blijvend aandenken aan deze merkwaardige, historische ontmoeting. Mevr. Otto, gekleed als Marie van Diemen, echtgenote van gouverneur-generaal Anthonie van Diemen (die Abel Janszoon opdracht gaf tot het maken van de reizen, welke leidden tot de ontdekking van Tasmanië) droeg een lichtblauw 17e eeuws costuum met wit-kanten kraag. Zij trok de bewondering van alien, die van de gebeurtenis getuige waren. De Australische fotografen kregen niet genoeg van het telkens weer opnieuw fotograferen van het tafereel in de omlijsting van de grote vogel, die ‘Abel Tasman’ heette.

Officiële receptie

De werkelijke officiele ontvangst van Abel Tasman uit Amsterdam door de consul der Nederlanden, belast met de waarneming van het consulaat-generaal, de heer A.H.C. Graafland, had inmiddels al plaats gehad. Er volgde een druk bezochte receptie, alvorens Abel zich opnieuw aan boord van de Fokker Friendship begaf om de laatste etappe af te leggen, welke hem naar Melbourne leidde, waar de machine officieel door ‘Fokker’ werd overgedragen aan TAA. Het was ook hier, dat ambassadeur Lovink de speciale boodschap van H.M. Koningin Juliana overbracht, die met het vliegtuig ‘Abel Tasman’ was vervoerd, als een groet aan Australië en de Nederlandse immigranten. De tekst van deze boodschap vermelden wij hierbeneden afzonderlijk.

Goede keuze

Voor de Nederlandse gemeenschap in Australië heeft de komst en het veertiendaags verblijf van Herman Abel Tasman in Australië bijzondere betekenis. TAA had geen betere keus kunnen doen dan juist een afstammeling van Abel Janszoon Tasman uit te verkiezen voor deze reis. Van de elf nog door Fokker af te leveren vliegtuigen, zal er één de naam Dirk Hartog dragen, maar geen naam spreekt zo tot de verbeelding van de Australiërs, en geen andere naam dan Abel Tasman bergt zoveel ‘goodwill’ in zich in de verhouding tussen Nederlanders en Australiërs. Het is natuurlijk toeval, maar het spreekt tot de verbeelding, dat de secretaris-generaal van het Australische Departement van Immigratie de voornaam Tasman draagt.

Willem Jansz, Dirk Hartog, Francois Visscher - ere aan onze ontdekkingsrei-zigers op de zeeën, die Australië omspoelen, maar Abel Tasman, die nooit een voet aan land zette in het Nieuwe Holland, is voor ons, Nederlanders en Australiers, de personificatie van het nieuwe werelddeel, dat voor honderdduizend Nederlandse immigranten een tweede vaderland is geworden.

Abel Tasman (de oude en de jonge) worden hartelijk bedankt.

***

Boodschap van Koningin Juliana

Ter gelegenheid van de vlucht van het eerste Fokker Friendship vliegtuig, gebouwd door de Trans Australia Airlines, wens ik alien, die in Australië en in Nederland hebben geholpen deze nieuwe schakel van vriendschap tussen de beide landen tot stand te brengen, zeer hartelijk geluk.

Tevens spreek ik de hoop uit dat de nauwe betrekkingen tussen Australië en Nederland gedurende nog vele jaren zullen voortduren.

Van de gelegenheid van de eerste reis van dit Friendship-vliegtuig, die vliegen zal over de Australische nederzettingen, wil ik gebruik maken om een bijzondere groet te zenden aan de vele Nederlanders, die daar een thuis hebben gevonden, nu reeds meer dan 100.000 van onze landgenoten.

Moge de toekomst, zoals U die gedacht had op het ogenblik dat U zich in Australie vestigde, worden verwezenlijkt. De vriendschap tussen onze beide volken is daar een waarborg voor.

Ik hoop, dat Gij en Uw kinderen als burgers zult meewerken aan de bevordering van een gelukkige en grote toekomst van dit uitgestrekte land.

Moge de vlucht van deze Friendship een symbool zijn van Uw wil om Australië naar Uw beste vermogen te dienen, zodat ge eer bewijst aan Uw Nederlandse afkomst en aan de gevoelens van het Nederlandse volk jegens Australië en zijn vele nieuwe Australiers.