Neerlandia. Jaargang 63

Geschiedenis van New-York

De auteur, P.J. Risseeuw, uit Den Haag, heeft begin februari in hotel Ponsen voor het Algemeen Nederlands Verbond, afdeling Dordrecht, blijkens een verslag daarover in het Dordtsch Dagblad, een lezing met dia's gehouden over het onderwerp ‘Hoe was het in New York?’.

Weinig Nederlanders kennen de geschiedenis van Nieuw Amsterdam, dit in tegenstelling tot de Amerikanen. Een van de bekendste figuren uit die nederzetting, Peter Stuyvesant, is bij de Amerikanen evenzo bekend als bij ons Piet Hein.

Nieuw Amsterdam werd gesticht door de Hollanders in het jaar 1625. Uit deze kleine nederzetting van tweehonderd mensen is de miljoenenstad New York gegroeid. Het was de Nederlander Peter Minuit, die een klein stuk land kocht van de Indianen voor een prijs van f 60,-. Reeds in 1653 kregen de bewoners van Nieuw Amsterdam stadsrechten en het wapen dat bestond uit een berenvel. De toenmalige stadstaveerne werd het stadhuis. Uit de vele dia's bleek, dat aan Nieuw Amsterdam goed te zien was, dat het een Nederlandse nederzetting was, vooral door de vele grachten en sloten.

Bij de Fransen

Het feit, dat de Hollanders meer kooplieden waren dan pioniers, had tot gevolg, dat Koning Karel van Engeland Nieuw Amsterdam aanviel. De toenmalige nederzetting, onder Peter Stuyvesant, moest zich dan ook aan de overweldigende meerderheid overgeven. Hierdoor kwam de naamsverandering tot stand. De stad ging New York heten. Typisch is het, aldus spreker, dat als men over de Hudson New York binnenvaart, toch nog iets van de geschiedenis van de Hollanders te merken is. Immers naast de Amerikaanse vlag wappert de stadsvlag van New York, die de kleuren oranje, wit, blauw heeft. In de archieven van New York is veel te vinden over de kleine nederzetting van de Hollanders. Vooral het testament van Anneke Jans heeft veel stof doen opwaaien. Zij was één van de weinige vrouwen uit deze nederzetting.

Veel strijd

In haar tijd was er strijd met de Indianen en bevochten de gezaghebbers elkander onderling. Anneke Jans' tweede huwelijk met ds. Bogardus, een man, die de strijd aanbond met directeur-generaal Kieft, is zeer belangrijk geweest. De opvolger van Kieft, directeur-generaal Peter Stuyvesant, voerde over deze nederzetting een dictatuur. Hij mcest echter de vlag strijken voor de overmacht van de Engelsen. Vele Amerikanen beroemen zich er op een nazaat van Anneke Jans te zijn.

Tijdens de pauze was er gelegenheid door middel van een kleine tentoonstelling een indruk te krijgen van de verschillende archiefstukken uit die dagen. Hierna gaf de heer Risseeuw nog een indruk van de reis, die hij in 1957 maakte. Hij stond een ogenblik stil bij de Hollandse kolonies van ds. Van Raalte te Michigan en van ds. Scholte te Iowa. Verder las hij gedeelten voor uit zijn boek ‘Anneke Jans’.