Enthousiasme, de gouden draad
Als ik het werk van het Algemeen Nederlands Verbond in de afgelopen zestig jaren tracht te kenschetsen, dan dringt zich telkens bij mij het woord enthousiasme op. Want enthousiasme voor een goede Nederlandse zaak loopt als een gouden draad door heel de geschiedenis van deze waarlijk nationale organisatie.
Geboren uit liefde voor de Nederlandse taal en voor de grote eigenschappen van de Nederlandse stam heeft het Algemeen Nederlands Verbond, soms zelfs onder zeer moeilijk omstandigheden, kans gezien - dank zij de toewijding van een groot aantal uitstekende vaderlanders in Nederland en in den vreemde - de hoge waarden van stam en taal te verdedigen en te handhaven. Ons volk is in de afgelopen halve eeuw snel in zielental toegenomen; de leefkracht was onmiskenbaar en uit die snelle bevolkingsaanwas mag men ongetwijfeld de gevolgtrekking maken, dat de Nederlanders niet te schokken zijn in hun vertrouwen in de toekomst van de wereld en dat ze hun eigen toekomst in die wereld met een gezond optimisme tegemoet zien.
Meer nog dan vroeger trekken Nederlanders er op uit om hun plaats te vinden in de wereld. Wanneer een tragische ontwikkelingsgang de Nederlandse aanwezigheid in bepaalde delen van de wereld niet meer mogelijk maakt, dan vinden wij onmiddellijk vele andere plaatsen, waar men ons graag ziet komen, omdat wij nu eenmaal in de wereld een naam hebben kunnen verwerven van betrouwbare werkers, die geen moeilijkheden uit de weg gaan en die in het nieuwe land de oude waarden van het Nederlandse volkskarakter met succes handhaven.
Naarmate meer Nederlanders hun weg over de wereld vinden, zal het werk van het Algemeen Nederlands Verbond in belang en omvang toenemen. Want al behoort de Nederlander, die in den vreemde woon- en werkplaats kiest, natuurlijk zich aan te sluiten bij de vaak andere leefregels, die elders gelden, toch moet hij de band met het oude vaderland niet verliezen. Hijzelf noch het nieuwe land, dat hij bewoont, zouden daarbij gebaat zijn.
Gerechtvaardigde fierheid op wat Nederland in de eeuwen voor de wereld heeft betekend, moge de houding bepalen van onze landgenoten in het buitenland. En het is het Algemeen Nederlands Verbond gaarne toevertrouwd de redenen, die dat fiere gevoel rechtvaardigen, bekend te maken en levendig te houden.
Het enthousiasme, dat het Algemeen Nederlands Verbond in het verleden tot belangrijk werk heeft aangezet, moge ook in de komende jaren inspirerend werken op de grote arbeid, die nog wacht.
Mr. H.A.M.T. Kolfschoten,
Burgemeester van 's-Gravenhage