Henriëtte Roland Hoist te Brussel herdacht
In de Consciencezaal van het Brusselse Tehuis had op 23 Februari een prachtig geslaagde herdenking plaats van de onlangs overleden grootste Nederlandse dichteres, Henriëtte Roland Holst-van der Schalk.
De avond werd ingericht door de Vereniging voor Beschaafd Nederlands met medewerking van het Algemeen Nederlands Verbond (afd. Brussel) en enkele andere Vlaamse verenigingen uit de hoofdstad.
Dr A. Westerlinck, hoogleraar aan de Universiteit te Leuven en hoofdredacteur van het letterkundig tijdschrift ‘Dietsche Warande en Belfort’ trad als spreker op, met een treffende en levendige beschouwing van het zieleleven van deze machtige figuur uit de hedendaagse Nederlandse literatuur.
Aan de hand van een boeiende levensbeschrijving, in het raam van de politieke en later zuiver geestelijke invloeden, die zij onderging, toonde spreker aan hoe de dichteres, over vaak uiteenlopende wegen, waarheid, rechtvaardigheid en broederliefde heeft gezocht om de hogere belangen der mensheid te dienen. Hij herinnerde aan enkele gebeurtenissen die een blijvende stempel op haar levenshouding hebben gedrukt en schetste de langzame evolutie die haar, van 1927 af, deed overhellen naar een verinnerlijkt, humanistisch socialisme, op religieuse grondslag.
Haar hoogtepunt als dichteres bereikte Henriëtte Roland Holst, volgens Prof. Dr A. Westerlinck, met haar verzenbundel ‘Door Tijd en Eeuwigheid’, die wel als het prachtigste dichtwerk van onze hedendaagse literatuur mag beschouwd worden.
Het werk verscheen in 1934 en sedertdien kwamen er geen wezenlijke veranderingen of nieuwe stromingen meer voor in haar geestelijke en maatschappelijke levensbeschouwing. Al neemt haar rusteloze activiteit wel in zekere mate af, toch schrijft zij nog veel studies en artikelen, alsmede verzetsgedichten in de oorlogsjaren 1940-1945.
Haar laatste bundel dagtekent uit 1949 en vormt als het ware een synthese van al de geestelijke en morele waarden, die zij in de loop van vele jaren heeft bijeengebracht.
Het is nog te vroeg, aldus besluit Dr A. Westerlinck zijn hier bondig samengevatte uiteenzetting, om de juiste plaats te bepalen, die Henriëtte Roland Holst in de Nederlandse letteren bekleedt. Zij is een grote, als dichteres alléénstaande gestalte geweest, doch het is zeker, dat een niet onaanzienlijk gedeelte van haar werk onvergankelijk zal zijn. Ook de komende geslachten zullen haar leren kennen als een eerbiedwaardige figuur, die met een scherpe en schrandere geest haar trouw aan de waarheid, de geest, de liefde en de mensen tot in het sublieme heeft weten te vertolken.
Mr Frans van der Elst, bestuurlsid van de afdeling Brussel van het A.N.V., dankte de spreker voor zijn meesterlijke uiteenzetting en verheugde zich over de samenwerking van de Vlaamse cultuurverenigingen, die de inrichting van deze herdenkingsvond mogelijk heeft gemaakt. Ook de Vlamingen mogen er trots op zijn te behoren tot een taal- en cultuurgemeenschap, waarvan Henriëtte Holst één der edelste sieraden is geweest.
Tot slot werd nog een woord van dank gericht tot Mevrouw Magda de Groodt, die in de loop van het betoog, met gevoel en bezieling enkele der mooiste gedichten van de gevierde dichteres had voorgedragen.
M.v.G.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd