Neerlandia. Jaargang 56

Ons taalhoekje

Nog eens het woordgeslacht

Een onzer lezers, de heer Mr M.D. van Heijningen Bosch te Veendam, vestigde in een brief aan de redactie de aandacht op enige veel voorkomende taalfouten in dagbladen, zoals ‘der academische senaat’ en zelfs ‘der spreker’.

‘Vooral dat gebruik van der voor des’ zo schreef hij, ‘is zeer baldadig. Wij moeten dan zeker ook gaan schrijven der middag en der-Graafhage!’

Ook wij wezen er reeds herhaaldelijk op dat, met het overboord werpen van de naamvals-n, het hek van de dam is voor wat betrett de geslachtelijke onderscheiding der woorden in de geschreven taal.

Aan bovenstaande voorbeelden kunnen wij het volgende toevoegen, ontleend aan de tekst van een verzoekschrift:

‘Naar aanleiding van ...... en in verband met ........ hebben de ondergetekenden de eer Uwe Excellentie het volgende te Zijner kennis te brengen’. Een taaltje om van te rillen en dat in een brief aan de minister van onderwijs.

Woningnood

Aan de ‘Bijbank Post’, maandblad van de Personeelsvereniging ‘De Javasche Bank’ te Amsterdam van 1 April jl. ontlenen wij de volgende ‘bloemlezing uit brieven, ontvangen door een bureau voor huisvesting, ergens in ons land’.

Het motto (van De Genestet) kunnen helaas nog veel meer brief- en andere schrijvers zich voor gezegd houden. Dit luidt

Sprekers, hoorders, denkers, daders
vindt ge in soorten, rijp en groen;
zeldzaam vindt ge wel verenigd
spreken, horen, denken, doen.

En nu de uittreksels uit de genoemde brieven:

De kamer is niet alleen schadelijk voor de gezondheid, maar ondergraaft ook de zedelijkheid van mijn achtjarig zoontje.

Wij zijn zo bekrompen, dat we slechts twee bedden in het vertrek kunnen opstellen. We hebben het dan zo benauwd, dat we ons niet kunnen keren van de ruimte.

Ik heb rheumatiek en een kind van vier jaar. Dat komt allemaal van de vocht. U moet hier iets aan doen.

Wij willen ook wel eens languit liggen. U moet bij ons maar eens komen kijken, want de huisbaas verrekt het. Als U eens zag hoe wij zitten, zou U er werk van maken. We bemoeten dringend een andermans woning.

Wij zitten zo krap, dat die mensen van de kamer naast ons, die de griep hebben, ons door de dunne muren aansteken. Als U eens poolshoogte kwam nemen, kon U ook de koorts krijgen.

Aan de ene kant is mijn vrouw in verwachting en aan de andere kant regent het in. De W.C. is bouwvallig en zodoende kunnen wij daar niet langer huizen. Als het hard waait, zijn wij met levensgevaar verbonden.

Overleggen

We lezen in Het Vaderland van 1 April 1952 :

‘De Poolse Regering zal niet ingaan op de uitnodiging van Amerika (om) bewijsmateriaal te overleggen voor een verder onderzoek van de massamoord in het bos van Katyn’.

Wij meenden, dat het bij de tegenwoordige stand van zaken geen zin had, daarover nog overleg te plegen, doch wel, Polen te verzoeken te tonen, dat het in staat en bereid is bewijsstukken voor zijn bewering over te leggen.

Het verschil leerden we al op de lagere school.

Beroepstaal?

Uit een kritiek over een toneeluitvoering:

‘Het is geen eenvoudige opgave om dit toneelstuk, dat in goede decors werd gespeeld, te brengen’. Mooi is anders.