Neerlandia. Jaargang 55

Zuid-Afrika
Kaapstad

Voor een grote schare van ongeveer 250 personen, leden, huisgenoten en vrienden van het A.N.V., werden op 3 Augustus 1951 te Kaapstad enkele rolprenten vertoond.

De eerste was getiteld ‘Uit de oude doos’. Zij was in 1950 op een zolderkamertje te Amsterdam gevonden en moet tussen 1898 en 1902 zijn opgenomen. Daar zij niet meer op de moderne projectietoestellen paste, is zij opnieuw gefotografeerd en door Willy Mullens van nieuwe opschriften voorzien. Zij is door de Afrikaanse theatermagnaat John Schlesinger opgekocht en aan het landsarchief ten geschenke afgestaan.

Eerst vertoonde de film de aankomst van Paul Krüger in Nederland in het jaar 1901. Daarop volgde de kroning van H.M. Koningin Wilhelmina in 1898 te Amsterdam, vervolgens Paus Leo XIII, die de pauselijke zegen gaf en ten slotte de president der Verenigde Staten Me Kinley in een stoet rijdende door Washington, een paar jaar vóór hij door een sluipmoordenaar werd vermoord.

Daarna werd een bijzonder mooie kleurenfilm afgedraaid, door de heer Guy opgenomen gedurende zijn reis door Nederland, Schotland en Zwitserland. Toelichtingen hierop werden door hem zelf gegeven. Vervolgens werd een film vertoond, voorstellende de troonsafstand van Koningin Wilhelmina en de aanvaarding der regering en de eedsaflegging door Koningin Juliana. Deze kleurenfilm, afgestaan door de Nederlandse ambassade, maakte een diepe indruk op alle aanwezigen.

Een Afrikaanse bezoeker, Ds Vorster, dankte het A.N.V. voor het gebodene, vooral de opneming van de inhuldiging van de Koningin en de film betreffende Staatspresident Krüger, de beide grote christelijke figuren, wie door de Afrikaanse bevolking zulk een warm hart wordt toegedragen.

Wij ontvingen het volgende bericht:

Argivarisse na die buiteland.

Drie argivarisse is deur die Departement van Onderwys, Kuns en Wetenskap aangestel om in die buiteland geskiedkundige navorsing in verband met die Tweede Vrijheidsoorlog te doen. Die persone is dr W.J. de Kock (Universiteit Pretoria), dr C.F.J. Muller (verbonde aan die Universiteit van Suid-Afrika) en mnr F.A. Steytler van Bloemfontein, 'n voormalige inspekteur van skole. Die argivarisse sal drie jaar lank in die buiteland vertoef.

Dr De Kock sal navorsingswerk in Europa verrig, terwyl mnr Steytler na Brittanje en dr Muller na die V.S.A. gaan. Hulle hoofkwartiere sal onderskeidelik wees Den Haag, Londen en Washington.

'n Amptenaar van die Departement het gesê dat die persone toegang tot alle argiewe in die betrokke dele sal kry. Die hoop is uitgespreek, dat groot private bibliotheke en geskiedkundige versamelings tot hulle beskikking gestel sal word. Langs die weg word daar vertrou dat waardevolle dokumente ‘ontdek’ mag word.

Tydens die Tweede Vrijheidsoorlog is baie belangrike dokumente na die buiteland geneem. Daar word gehoop dat baie van hulle of ten minste afskrifte daarvan, teruggebring kan word.

Tweetaligheid.

Invoegingen in en wijzigingen van de in het Nederlands gestelde wetten uit de ‘Hollandse tijd’ dienen ook in de oorspronkelijke taal te worden gesteld. Nu is bij de Volksraad een ontwerp ingediend tot wijziging van de spoorweg- en havenwetten, onder meer daterende van 1912 en 1925, dus voordat de wetten in het Afrikaans werden gesteld. Omdat nog weinig Afrikaanssprekenden gewoon zijn Nederlands te lezen worden daarbij nog al eens fouten gemaakt.

In het bedoelde ontwerp nu zijn ± 60 van dergelijke fouten ontdekt, die door de vele onderwijzers in de volksraad, die vroeger niet alleen Nederlands geleerd, maar veelal zelfs gedoceerd hebben, niet zijn opgemerkt. Als voorbeelden worden genoemd ‘Het voet’, ‘ontvangt’ in plaats van ‘ontvangen’, ‘weduwee’ in plaats van ‘weduwe’ (deze laatste fout zelfs 52 maal). De senaat kan thans nog verbeteringen aanbrengen.

[p. 11]

De eerste uitgave is verschenen van het ‘Vaktaalburo’ der Akademie. Het is een lijst van vaktermen betreffende de bouwvakken, bevattende de vertaling van naar ruwe schatting ongeveer 15000 Engelse termen.

Directeur van het ‘Vaktaalburo’ is prof. dr S.P.E. Boshoff.

De faculteit voor taal, letteren en kunst van de S.A. Akademie heeft besloten de regering te verzoeken geen personen toe te laten om praktijk uit te oefenen als advocaat of procureur, die niet tweetalig zijn. Het voorstel is ingediend door de oud-rechter F.E.T. Krause.