Neerlandia. Jaargang 40

Vlaanderen

Noord en Zuid

Het zou verkeerd zijn het te willen ontveinzen: de geestelijke wisselwerking tusschen Noord en Zuid, zoo jammerlijk onderbroken door den wereldoorlog en zijne economische gevolgen, is, bijna twintig jaar na het einde van deze gruwelijke periode, op verre na nog niet wat zij weer had kunnen zijn. Wat toch weet het jonge geslacht, in Vlaanderen van Noord-Nederland? Welke betrekkingen heeft het met dit gedeelte van ons stamgebied in Europa? In de meeste gevallen: niets en geene. Ook met het oudere geslacht - dat der veertigers en vijftigers - is het al niet veel beter gesteld. Het teert nog op zijn vooroorlogsche kennis van Noord-Nederland en zijn bewoners, op zijn literaire bekendheid met het werk van de Hollandsche ‘mannen van tachtig’. Maar aangevuld en bijgewerkt tot den huldigen dag heeft het deze kennis niet of, in het beste geval, slechts ten deele en men kan dan ook de Vlaamsche, intellectueelen op de vingers tellen, die nog af en toe eens een boek of een verzenbundel van een Noordnederlandsch proza-rschrijver of dichter koopen.

Met de bekendheid van Vlaanderen in Nederland is het ongetwijfeld beter gesteld, dank zij de voortreffelijke Noordnederlandsche pers, die hare lezers wel degelijk op de hoogte houdt van alles, wat in het Vlaamsche land leeft en strijdt. De hooge stand van den gulden - voor den gewonen Vlaming een slagboom waar niet overheen is te klimmen - werkt natuurlijk andersom in de richting Noord-Zuid, bevordert het reizen naar Vlaanderen, het aanschaffen van Vlaamsche lectuur, enz. Doch ook op dit gebied valt nog zeer veel te doen, te ordenen en aan te vullen. Wil de wisselwerking tusschen Noord en Zuid - afgezien dan van de zeker niet te onderschatten beteekenis der Vlaamsche en Noordnederlandsche wetenschappelijke congressen en andere gelijksoortige bijeenkomsten - werkelijk vruchtdragend zijn, dan moet eerst even-

[p. 224]

wicht worden geschapen tusschen de stroomingen in ieder der beide richtingen. In alle objectiviteit, gedragen door een warm gevoel van innige stambroederschap, de vele oorzaken van het hierboven aangestipte euvel opsporen en vervolgens de middelen overwegen en bespreken, die dit kwaad uit de wereld kunnen helpen, ziedaar ongetwijfeld een dankbare taak voor de leidende elementen van het Algemeen Nederlandsch Verbond in Noord en Zuid. Een dergelijk onderzoek - wij schreven bijna: ‘gewetensonderzoek’ - zou men zeer ruim dienen op te vatten. Het zou niet enkel het zuiver geestelijk-speculatieve maar zoowel het literaire als het economische, het toeristische als het wetenschappelijke terrein moeten bestrijken en dus niet te verwezenlijken zijn zonder de welwillende medewerking van de groote groepeeringen en lichamen, welke zich op deze verschillende gebieden bewegen. Wij geven het denkbeeld voor wat het waard is. Mocht het in het Zuiden en het Noorden door enkele werkdadige mannen worden opgevangen, dan zou het misschien nog dezen winter uitgediept en - wie weet? - mogelijk zelfs verwezenlijkt te kunnen worden.