Neerlandia. Jaargang 38

Afdeelingen

's-Gravenhage.

Den 14en Mei werd voor deze Afd. opgevoerd ‘De Barbier van Piershil’, tooneelspel in drie bedrijven van A.C.C. de Vletter. De opvoering, die onder leiding van den schrijver plaats had, was toevertrouwd aan de Tooneelvereeniging K.E.A.N.

Ter inleiding wees de voorzitter, Mr. A.B. Cohen Stuart, op het streven, in dezen tijd, historische stukken op het tooneel te brengen, die de sterke en groote karakters uitbeelden, in het verleden uit ons volk voortgekomen. Ons tooneel kan hiermede bijdragen tot verhooging van het geestelijke leven en de innerlijke kracht van ons volk.

Aan deze bedoeling heeft het opgevoerde tooneelwerk ongetwijfeld voldaan. De figuren van de gebroeders De Witt, het grootst en het moedigst misschien, toen zij de ongenade der massa hadden te verduren, werden eenvoudig en krachtig gekenschetst. De rol van Cornelis de Witt werd vervuld door den heer H.v.d. Vegt, die van Jan de Witt door den heer De Vletter. Beiden hebben op verdienstelijke wijze de uitbeelding met leven bezield en de waardigheid doen gevoelen, waarmede de beroemde Gebroeders hun tragischen ondergang zijn tegemoet gegaan.

De schrijver heeft gepoogd de spanning van het drama te versterken door in het spel de niet historische figuur van Marijke van Aersalte in te voegen, die uit genegenheid voor Cornelis de Witt tot een strijdster voor zijn behoud wordt, maar, door de afgunst van schepen Bankert te wekken, juist

[p. 106]

mede de ongewilde oorzaak wordt van den dood der De Witten. Deze rol werd door Mevrouw de Vletter op loffelijke wijze vervuld.

Ook de andere spelers, - onder wie nog Tichelaar bijzonder vermelding verdient, - hebben er toe bijgedragen om de opvoering tot een goed geheel te maken.

De eenvoud der decors, waarvoor de schrijver de welwillendheid van het publiek inriep, heeft misschien juist bijgedragen tot zuivere waardeering der innerlijke beteekenis van het spel.

Het publiek toonde door luiden bijval zijn groote waardeering voor schrijver en spelers.

* * *

Kunstavond ter eere van Willem Kloos.

Reeds lang vóór het aanvangsuur stroomden 31 Mei de bezoekers toe en er bestond een oogenblik vrees, dat de zaal van Pulchri te klein zou blijken.

De zaal was versierd met palmen en groen. Links van het podium prijkte het vaandel met de drie Dietsche barken, rechts het door Anton van Welie geschilderde portret van Kloos.

Even voor den aanvang werden de heer en mevrouw Kloos door het Afdeelingsbestuur ontvangen en naar hun zetels geleid. Mevrouw Kloos ontving bloemen.

Mr. A.B. Cohen Stuart heette allen, in 't bijzonder de familie Kloos, welkom. Hij wees er op, dat deze avond er een was van heugenis en verheugenis, omdat het A.N.W., dat het cultuurbezit van den Nederlandschen stam mede tracht te bewaren, heit voorrecht te beurt viel den grooten dichter te mogen ontvangen en huldigen.

Mej. Elisabeth Zeeman droeg op zeer verdienstelijke wijze eenig sonnetten van Kloos voor, waarna Dr. P.H. Ritter Jr. een rede hield over de beteekenis van Willem Kloos voor de beweging van '80 en de Nederlandsche Letteren. Het verheugde spreker, dat men hier bijeen was voor de verdediging van een geestelijk goed en om een mensch te eeren, die aan een roeping zijn leven wijdde. In dezen tijd, waarin geestelijke vervlakking en uniformisme hoogtij vieren en waarin men de nationale eer zoekt in het aantal voetbaldoelpunten, zijn geestesdaden als die van Kloos noodig om den mensch op te heffen uit de collectiviteit en de zakelijkheid en hem terug te voeren tot de geestelijke waarde. Spreker wees op Kloos' verhandeling ‘Heden, Verleden en Toekomst’ en zijn leuze: De schoonheid van het leven te dienen d.i. het leven in zijn fijnste essence. Spr. schetste Kloos verder als dichter en wijsgeer, als een grootmeester in het hanteeren van de taal en het accent en in zijn strijd tegen de ‘moraal’, welke men vaak verward heeft met een verzet tegen alle ethica. Hij is bewonderenswaardig in hetgeen men persoonlijk van hem aanvaarden wil, maar ook in hetgeen men persoonlijk niet van hem aanvaarden kan.

Temidden van de collectieve uniformeering en de atavistische levensbeweging, die in Europa meer en meer doordringen, blijft Nederland een lichtpunt om zijn nog immer levende traditie van humanisme. Daartoe hebben enkele groote figuren medegewerkt. Een van die figuren is Kloos.

Na de rustpoos zong mej. Willy Hora Adema, aan den vleugel begeleid door mej. Victorine Plattel, eenige verzen van Kloos, welke door zijn medestrijder in de beweging '80, J. Hora Adema, waren getoonzet.

Ten slotte droeg Jan Hartman gevoelig eenige ‘Binnengedachten’ en enkele andere sonnetten van den dichter voor.

Met een dankwoord aan alle medewerkers sloot de afd.-voorzitter de zeer geslaagde bijeenkomst.