‘Voor - 1930 - Na.’
De Dietsche Bond heeft bij de herdenking van Belgiës eeuwfeest een eigen stem willen doen hooren door het uitgeven van een kloeken ‘Bundel opstellen en gedichten’ bij C.A. Mees te Santpoort, onder den titel ‘Voor - 1930 - Na’. Aan meer dan dertig schrijvers van bekwaamheid en temperament, o.w. ook dr. Aug. Borms, werden bijna 150 kwarto bladzijden ter beschikking gesteld, om hun hart eens uit te spreken en te zingen en zoo hebben zij de geschiedkundige gebeurtenis, die in de afgeloopen maand werd herdacht, van vele zijden belicht. Haar voorgeschiedenis - de eenheid en de scheuring in den Dietschen stam in vroeger eeuwen - wordt behandeld door prof. dr. P. Geyl, mr. L.G.C. van Gorkom en dr. Anton Jacob. Den levensloop van het Koninkrijk der Nederlanden van 1815 tot 1830 teekent E. Besse. Meer aandacht dan aan het Nederlandsche bewind vóór 1830 wordt echter gewijd aan het Belgische na den opstand. Zoo vindt men onderwijs, wetenschap, wetgeving, staathuishoudkundige ontwikkeling van Vlaanderen geschetst en in het bijzonder de beteekenis van den wereldoorlog voor binnenlandsche staatkundige toestanden in Zuid-Nederland in het licht gesteld. Mr. W.J.L. van Es beschrijft de gevolgen der scheiding voor Noord-Nederland. De mogelijkheid eener hereeniging van Vlaanderen en Noord-Nederland wordt door verschillende schrijvers onder het oog gezien, de godsdienstige, economische en internationale bezwaren daartegen worden besproken, uiteraard in denzelfden geest als uitkomt in de vele gedichten van dezen bundel, van welke René de Clercq wel de vurigste heeft gezongen.
De bundel is verlucht met portretten van Koning Willem I en zijn ministers Falck en Van Maanen; van leiders der Grootnederlandsche beweging als Jan Frans Willems, J.B. David en Snellaert, helden als Chassé en Van Speyk, die lijf en leven waagden of offerden in den strijd tegen den Franschen vloed.