Neerlandia. Jaargang 34

Zuid-Afrika

Nederland en Zuid-Afrika.

De tegenwoordigheid van Z.Exc. de Villiers, den gezant der Zuidafrikaansche Unie in Den Haag, op een der jongste Dietsche Kunstavonden is hartelijk gewaardeerd. Juist in den laatsten tijd hebben Nederland en Zuid-Afrika weer herhaaldelijk van gedachten gewisseld. In October werd te Pretoria herdacht, wat de Nederlanders in den tweeden vrijheidsoorlog voor de Z.A. Republiek hadden gedaan. Tal van Nederlanders en oud-Nederlanders woonden de plechtige herdenking van den slag bij Elandslaagte bij. Minister Grobler bracht hulde aan de nagedachtenis der gesneuvelden. ‘Hulle het alles gedaen wat in hul vermoë was’, zeide hij, ‘en alles opgeoffer. Dis ook aan hulle te danke dat ons vandag 'n vrije volk is.’ Prof. Engelbrecht herinnerde eraan, dat Nederland aan Transvaal de noodige ambtenaren, onderwijzers en predikanten had geleverd. ‘Deur President Burgers’, zoo zeide hij verder o.m. ‘is gesê dat Transvaal hom na buite moes oriënteer. As dit gedoen was in die rigting van Engeland sou die volksiel verlore gegaan het. Maar Burgers het die goeie weg gekies en na Holland gegaan. Nederlanders het hul lewe gegee vir 'n ideaal - vir ons ideaal.’ Dr. Lorentz, Nederlandsch gezant, legde een krans bij het gedenkteeken en verklaarde daarbij, als Nederlander trotsch op dit monument te zijn.

Wat men van Nederland kan leeren, heeft de heer Paul Roos, hoofd van de Hoogere Jongensschool te Stellenbosch, verteld op een avond te Kaapstad. Hij is onlangs van een studiereis uit het buitenland teruggekeerd en was o.a. zeer ingenomen met de inrichting van het onderwijs in Nederland. Aangenaam had het hem getroffen, dat de leerlingen der lagere school niet ‘door een tweede taal naast de moedertaal gekweld’ worden. Eén aanmerking had hij: de onzuiverheid der sporttaal; daarin worden

[p. 23]

‘Engelsche woorden gebruikt zonder eenige poging om ze te vertalen.’ De spreker verwachtte een goeden invloed van de komst van den Afrikaanschen onderwijzer in Nederland, die, gelijk men weet, door studiebeurzen van de Z.A. Vereeniging wordt aangemoedigd.

De Nederlandsche kunst wordt niet vergeten. In Februari wordt te Kaapstad mevr. Anna Klaasen, de bekende voordraagster en tooneelspeelster, verwacht, die aldaar voordrachten zal houden.

Tenslotte wordt de Nederlandsche industrie in Zuid-Afrika meer bekend gemaakt door een vertegenwoordiger van Philips te Eindhoven, die voor het A.N.V. verschillende geluidversterkers zal laten hooren en daarbij verhalen zal (zooals Die Burger zich uitdrukt) van ‘hierdie reuseonderneming, wonderlike voorbeeld van Hollandse geeskrag, deeglikheid en organisasievermoë.’