Neerlandia. Jaargang 34

Een snelvarend bedrijf.

Gedenkboek Vliegtuigenfabriek.

Dat de Nederlandsche Vliegtuigenfabriek nu reeds een geschiedenis te schrijven heeft, bewijst haar snelle ontwikkeling in de afgeloopen tien jaren. Welvarend misschien, snelvarend is het bedrijf in alle opzichten.

A.H.G. Fokker, die in Indië geboren is, maar te Haarlem school ging, had reeds op 18-jarigen leeftijd zijn bestemming gevonden. De vluchten van Wright, Blériot en anderen hadden de aandacht der heele wereld op de vliegkunst gevestigd en Fokker, die een geboren werktuigbouwer is, die de bewegingen van het werktuig voelt bij het ontwerpen, dacht aan niets anders meer dan aan verbeterde oplossingen van het vraagstuk ‘zwaarder-dan-de-lucht’. Op den zolder van het ouderlijk huis te Haarlem nam hij proeven met modellen van celluloïd en in 1909 legde hij den grondslag voor het eerste Fokker-vliegtuig. Zichzelf leerde hij vliegen; hij haalde in 1911 zijn wereldvliegbewijs.

In Nederland geen voldoende geloof en vertrouwen vindend, richtte Fokker zijn eerste fabriek op te Berlijn. Na den oorlog vestigde hij zich in zijn vaderland en in 1921, op aansporing der Amerikaansche regeering, maakte hij een reis in de Ver. Staten, zag daar de luchtvaart van een werelddeel in wording en stichtte er een fabriek, waaruit een zelfstandige Amerikaansche onderneming is gegroeid. Thans worden Fokkers ontwerpen in achttien fabrieken gebouwd. Fokkers - wij volgen nu de mooie afbeeldingen van het Gedenkboek - snorren boven de wolken en de eeuwige sneeuw der Alpen, de steppen van Rusland, de vlakten van Bolivië, de grillige kusten van Japan, de graanprovinciën van

[p. 7]

Canada, zoowel als boven de Bank van Engeland, de Zegepoort van Parijs en het uitgestrekte Rijk van Koningin Wilhelmina onder den evenaar en aan de Noordzee. De eerste verbinding door de lucht met onze Oost bracht een Fokker tot stand. In een Fokker vlogen Byrd en Bennett het eerst over de Noordpool en een Fokker draagt Byrd opnieuw op zijn wondervolle tochten boven het Zuidpoolijs. De eerste vlucht over den Atlantischen Oceaan werd in een Fokker volbracht evenals de eerste vluchten over de Stille Zuidzee.

In den wereldoorlog is het Fokkervliegtuig een geducht wapen gebleken. Voor de handelsluchtvaart, die in de afgeloopen tien jaren geboren werd, kon het niet verbouwd worden; het moest, om zoo te zeggen, opnieuw worden uitgevonden. Als vervoermiddel werd het geheel nieuw van samenstelling en indeeling en - het voldeed terstond. De groote zekerheid, daarmede bij de - onlangs ook 10 jaar geworden - K.L.M. bereikt, is spreekwoordelijk geworden.

Onze hulde, onze gelukwenschen aan dit kloeke Nederlandsche bedrijf, aan de snelvarende Fokkers. Mogen zij steeds verder over de wereld varen, Nederlands naam hoog houdend!